Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • Announcements
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • English
  • Język Polski

Studia Paedagogica Ignatiana

Uniwersalne i aktualne dylematy i paradoksy w życiu nauczyciela twórczego
  • Home
  • /
  • Uniwersalne i aktualne dylematy i paradoksy w życiu nauczyciela twórczego
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Vol. 23 No. 4 (2020): Teacher - Educator /
  4. Articles and Dissertations

Uniwersalne i aktualne dylematy i paradoksy w życiu nauczyciela twórczego

Authors

  • Sylwia Karolina Przewoźnik Akademia Ignatianum w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.12775/SPI.2020.4.002

Keywords

nauczyciel, twórczość, szkoła, edukacja, kształcenie, globalizacja, dylematy, paradoksy

Abstract

Artykuł ma na celu ukazanie tradycyjnych i współczesnych dylematów i paradoksów obecnych w zawodzie nauczyciela oraz zwrócenie uwagi na znaczenie rozwoju twórczego potencjału uczniów. Rola zawodowa i status nauczycieli ulega ciągłym przeobrażeniom, m.in. na skutek zmieniających się nieustannie realiów życia. Nauczyciel powinien nie tylko przekazywać gotową wiedzę, lecz uczyć jej zdobywania, wskazywać różne strategie uczenia się, rozwiązywania problemów, kierować wszechstronnym rozwojem uczniów, zwracać szczególną uwagę na rozwój osobowości i społecznych wartości wychowanków. Obecnie potrzebujemy zwłaszcza skutecznych działań edukacyjno-wychowawczych, mających na celu kształtowanie człowieczeństwa uczniów. Chodzi o ideę wyrażoną w greckiej paidei, a następnie w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka z 1948 r., polegającą na tym, że w nauczaniu i wychowaniu chodzi o wszechstronny rozwój człowieka, możliwie pełne urzeczywistnianie jego potencjału osobowego, wyposażanie go w niezbędną całościową wiedzę o świecie i o nim samym. Chodzi zatem zarówno o kształtowanie kultury osobistej ucznia i wychowanka, jak i o skuteczne wprowadzenie go w historycznie ukształtowaną kulturę oraz w świat uniwersalnych wartości, w tym wartości humanistycznych. I wreszcie – o udane przysposobienie go do życia indywidualnego i społecznego. Innymi słowy w tej idei chodzi o ukształtowanie człowieka o bogatej duchowości i rozbudowanej kreatywności, samodzielnej i krytycznej umysłowości oraz rozbudzonej wrażliwości moralnej i humanistycznej. Obecnie potrzeba nowoczesnej myśli pedagogicznej na miarę wielkich konstrukcji teoretycznych czołowych twórców „nowej pedagogii” ubiegłego stulecia, takich jak myśl pedagogiczna Johna Deweya, Stefana Szumana, Zygmunta Mysłakowskiego czy koncepcji edukacji permanentnej Bogdana Suchodolskiego.

References

Adamska-Staroń M. (2009). Edukacyjna przestrzeń – Pedagogiczne idee – Ku czemu powrót?, „Podstawy Edukacji”, t. 2: Ciągłość i zmiana, s. 89–103.

Banach C. (2005). Szanse i zagrożenia rozwoju edukacji w Polsce, „Kultura i Edukacja”, nr 2, s. 40–52.

Bauman Z. (2000). Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, przeł. E. Klekot, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Bereźnicki F. (2004). Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Brzezińska A. (2008). Nauczyciel jako organizator społecznego środowiska uczenia się, [w:] Rozwijanie zdolności uczenia się. Wybrane konteksty i problemy, red. E. Filipiak, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, s. 35–50.

Czarnecki K. (1996). Rozwój twórczy człowieka, [w:] Twórczy rozwój nauczyciela, red. S. Juszczyk, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 74–85.

Dąbek A. (1998). Psychologiczne podstawy twórczej aktywności dziecka, Zielona Góra: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Dziamski G. (1995). Ponowoczesna świadomość estetyczna, [w:] Trudna ponowoczesność. Rozmowy z Zygmuntem Baumanem, cz. 1, red. A. Zeidler-Janiszewska, Poznań: Wydawnictwo Fundacja Humaniora.

Korczak J. (1993). Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie, https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/dziecko-w-rodzinie.pdf [dostęp : 12.06.2020].

Kozielecki J. (1969). Rozwiązywanie problemów, Warszawa: PZWS.

Krzywoń D. (2008). Kraina kreatywności. Sposoby przeciwdziałania rutynie w pracy z dziećmi poprzez ekspresję twórczą i artystyczną, Sosnowiec: Oficyna Wydawnicza Humanitas.

Kupisiewicz C. (1980). Przemiany edukacyjne w świecie, Warszawa: Wiedza Powszechna.

Kupisiewicz C. (1994). Koncepcje reform szkolnych w latach osiemdziesiątych, Warszawa: Wydawnictwo,, Żak”.

Kupisiewicz C. (1999a). Zarys koncepcji przebudowy systemu szkolnego w Polsce, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kupisiewicz C. (1999b). Paradygmaty i wizje reform oświatowych, wyd. 4, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Kwieciński Z. (1995). Socjopatologia edukacji, Olecko: Mazurska Wszechnica Nauczycielska.

Milerski B., Śliwerski B. (red.). (2000). Pedagogika. Leksykon PWN, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Okoń W. (oprac.). (1962). Osobowość nauczyciela. Rozprawy J. Wł. Dawida, Z. Mysłakowskiego, St. Szumana, M. Kreutza, St. Baleya, Warszawa: Wydawnictwo PZWS.

Płóciennik E. (2011). Stymulowanie zdolności twórczych dziecka, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Popek S. (1988). Aktywność twórcza dzieci i młodzieży, Warszawa: WSiP.

Pyżalski J. Kołodziejczyk J. (2015). Nauczyciel wobec sytuacji trudnych wychowawczo, [w:] Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Wybrane konteksty, red. J. Pyżalski, Łódź: theQ studio, s. 77–94.

Skolimowski H. (2009). Prawda a problem ludzkiej egzystencji, [w:] Poznanie a prawda, red. A.L. Zachariasz, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 207–219.

Suchodolski B. (1980). Pedagogika. Podręcznik dla kandydatów na nauczycieli, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Surma B. (2012). Teoretyczne założenia kształtowania postawy twórczej dzieci w wieku przedszkolnym, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce”, nr 4(26), s. 13–27.

Szmidt K.J. (2003). Dydaktyka twórczości. Koncepcje, problemy, rozwiązania, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Szmidt K.J. (2007). Pedagogika twórczości, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Szmidt K.J. (2018). Kreatywność – twórczość – postawa twórcza. Próba systematyzacji pojęć i teorii, [w:] Alternatywy w edukacji, red. B. Śliwerski, A. Rozmus, Kraków–Rzeszów: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania, s. 97–127.

Szmyd J. (2015). Zagrożone człowieczeństwo. Regresja antropologiczna w świecie ponowoczesnym, Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Szmyd J. (2019). Moc i niemoc edukacji i wychowania w społeczeństwie rynkowym. Wgląd krytyczny i prospektywny. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Szuman S. (1962). Talent pedagogiczny, [w:] W. Okoń (red.), Osobowość nauczyciela. Warszawa: PZWS, s. 90–134.

Śliwerski B. (2003). Nauki o wychowaniu wobec wyzwań postmodernizmu, „Chowanna”, R. 46(59), t. 1(20), s. 9–18.

Śliwerski B. (2015). Nauczyciele w gorsecie MEN-owskich regulacji, [w:] Uczłowieczyć komunikację. Nauczyciel wobec ucznia w przestrzeni szkolnej, red. H. Kwiatkowska, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 57–83.

Zieliński P. ( 2012). Rola nauczyciela w świetle założeń edukacji postmodernistycznej, „Pedagogika. Prace Naukowe Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie”, t. 21, s. 58–69.

Studia Paedagogica Ignatiana

Downloads

  • PDF (Język Polski)
  • PDF

Published

2020-12-09

How to Cite

1.
PRZEWOŹNIK, Sylwia Karolina. Uniwersalne i aktualne dylematy i paradoksy w życiu nauczyciela twórczego. Studia Paedagogica Ignatiana. Online. 9 December 2020. Vol. 23, no. 4, pp. 49-65. [Accessed 1 July 2025]. DOI 10.12775/SPI.2020.4.002.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

Vol. 23 No. 4 (2020): Teacher - Educator

Section

Articles and Dissertations

License

By submitting an article, the author declares that:

they are the author of the article (hereinafter referred to as the Work) and:
- is entitled to exclusive and unlimited copyright to the Work,
- is entitled to dispose of the copyrights to the Work.

The Author grants the Jesuit University Ignatianum in Cracow a free, non-exclusive, territorially unlimited license to use the Work in the following fields of exploitation: 
- publishing the Work in paper, digital or magnetic form;
- multiplying the work by any method, without limiting the number of editions or copies;
- distribution of the work and its copies in any form, including marketing, sales, lending, and lease;
- placing the work in a computer memory;
- distribution of the work in information networks, including the Internet;
- public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and re-broadcasting, as well as making the Work available to the public in such a manner that everyone could have access to it at a time and place chosen by themselves;
- within the scope of dependent rights to the Work, covering, in particular, the right to make necessary changes to the Work, resulting from editorial and methodical preparation, as well as to make translations of the Work into other languages.

The license right shall be transferred the moment of transfer of the Work to the Jesuit University Ignatianum in Cracow. The Jesuit University Ignatianum in Cracow is entitled to grant sub-licenses to the Work in terms of the right granted. The license shall be limited in time for a period of 15 years from the date it is granted.

Stats

Number of views and downloads: 1358
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Information

  • For Readers
  • For Authors
  • For Librarians

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • English
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

nauczyciel, twórczość, szkoła, edukacja, kształcenie, globalizacja, dylematy, paradoksy
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop