Personalistyczne ujęcie w wychowaniu „kładką” ku budowie kultury opartej na wartościach
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2019.010Słowa kluczowe
wychowanie, wolność, miłość, dialog, wychowanie do wolności, twórczość, personalizm, „czarna pedagogika”, przemoc, dzieckoAbstrakt
Artykuł przedstawia analizę wybranych myśli przedstawicieli filozofii egzystencjalnej oraz filozofii dialogu, ze szczególnym uwzględnieniem poglądów J. Tischnera, T. Gadacza oraz M. Bubera, w celu ukazania, iż dzięki personalistycznemu podejściu w wychowaniu możliwa jest budowa kultury zasadzającej się na takich wartościach, jak wolność, dialog, szacunek, tolerancja, miłość. W celu mocnego podkreślenia, jak ważna jest rola personalizmu w wychowaniu, ukażę jego przeciwieństwo na bazie poglądów wypracowanych przez badaczkę „czarnej pedagogiki” Alice Miller, która przedstawia, jak destruktywne dla dziecka, a w szerszym ujęciu dla kultury jest traktowanie jednostki przedmiotowo i stosowanie wobec niej przemocy. W przygotowaniu pracy wykorzystałam głównie metodę analizy materiałów zastanych oraz metodę syntezy. Centralne kategorie, wokół których prowadzone są badania, to: dziecko, wychowanie, personalizm, wolność, przemoc. Personalizm konstytuuje eksponowanie osoby jako istoty autonomicznej, jej godności i rozumności. Z kolei „czarna pedagogika” nawiązuje do badań nad wpływem przemocy psychicznej na umysł dziecka. Stosowanie mechanizmów represjonowania dzieci w okresie dzieciństwa prowadzi do ogromnych zniszczeń, jakie dokonują się w człowieku, jak i w kulturze, w której żyje. Wychowanie oparte na personalistycznym podejściu do człowieka jest dla ludzkości kluczem do budowy kultury opartej na wartościach: wolności, dialogu, szacunku, tolerancji, miłości.
Bibliografia
Ablewicz K., Człowiek jako metodologiczny problem pedagogiki, „Horyzonty Wychowania” 2002, nr 1, s. 87–202.
Buber M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, przeł. J. Doktór, „Pax”, Warszawa 1992.
Buber M., Wychowanie, przeł. S. Grygiel, „Znak” 1968, nr 166, s. 442–461.
Christiane F., My dzieci z dworca ZOO, przeł. R. Turczyn, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1987.
Dziewiecki M., Wychowanie a wolność, https://opoka.org.pl/biblioteka/I/IP/wolosc.html [dostęp: 09.01.2018].
Fromm E., Ucieczka od wolności, przeł. O. i A. Ziemilscy, Czytelnik, Warszawa 2007.
Gadacz T., Wolność a odpowiedzialność. Rosenzweiga i Levinasa krytyka Heglowskiej wolności ducha, Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie, Kraków 1998.
Gadacz T., Wolność i odpowiedzialność, http://p-ntzp.com/dok/09gadacz-p.pdf
[dostęp: 07.01.2018].
Gadacz T., Wychowanie do wolności, „Znak” 1993, nr 460 (9), s. 97–107.
Kiereś B., Współczesna pedagogika a problem godności człowieka, w: Personalistyczny wymiar filozofii wychowania, red. A. Szudra i K. Uzar, Wydawnictwo KUL, Lublin 2009, s. 188.
Kijowski A., Dopiski do „Wyznań” św. Augustyna, „W Drodze” 1985, nr 3.
Korczak J., Jak kochać dziecko. Prawo dziecka do szacunku, Czarna Owca, Warszawa 2006.
Miller A., Zniewolone dzieciństwo. Ukryte źródła tyranii, przeł. B. Przybyłowska, Media Rodzina, Poznań 1999.
Stróżewski W., O stawaniu się człowiekiem, kilka myśli niedokończonych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Pedagogiczne” 1987, z. 6, s. 36–41.
Sztompka P., Czas społeczny, czas biograficzny, czas pedagogiczny, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Pedagogiczne” 1987, z. 6, s. 91–94.
Śliwerski B., Z perspektywy pedagogiki personalistycznej, „Edukacja i Dialog” 1996, nr 6, s. 13–18.
Tischner J., Etyka wartości i nadziei, w: D. von Hildebrand, J.A. Kłoczowski, J. Paściak, J. Tischner, Wobec wartości, W drodze, Poznań 1984, s. 96.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 529
Liczba cytowań: 0