Przestrzenie aktywności nauczyciela akademickiego i studenta w świetle dydaktyki zaangażowanej

Abstrakt

Celem przedstawionego opracowania jest ukazanie specyfiki integracji aktywności nauczyciela akademickiego i studentów pedagogiki/przyszłych nauczycieli. Punktem odniesienia przedstawionych analiz jest dydaktyka zaangażowana, u podstaw której znajdują się integracja sfery poznawczej/intelektualnej i aksjologicznej z osobowościową, zmiana prorozwojowa w perspektywie podmiotowości, autonomii twórczości podmiotów kształcenia akademickiego, zwłaszcza studentów w perspektywie integracji.

W dydaktyce zaangażowanej kluczowym pojęciem jest zaangażowanie, które jest rozumiane jako pewien typ praktyki dyskursu badawczego uwzględniającego przede wszystkim potrzeby emancypacyjne konkretnych grup osób. Badacze uczestniczący w tym dyskursie angażują się w projekty, których celem jest zmiana społeczna, a nie tylko poprawa położenia defaworyzowanych podmiotów. Natomiast istotą i warunkami brzegowymi tej praktyki jest poczucie podmiotowości zarówno samych badaczy, jak i uczestników sytuacji społecznych, którzy w sposób dobrowolny i z poczuciem satysfakcji uczestniczą w tego rodzaju działaniach.

,,Dydaktyka zaangażowana” określana jest jako typ podmiotowych działań dydaktycznych nauczyciela akademickiego i studentów, o charakterze zmian prorozwojowych budowanych dzięki komunikacji interpersonalnej, wzajemnemu zaufaniu, służbie, wyzwalających twórczą aktywność. Podstawę tych działań stanowi integracja zdobywanej przez studenta wiedzy, orientowana na integralny rozwój osoby w jej wymiarze jednostkowym i społecznym. Perspektywą działań nauczyciela akademickiego i studentów jest integralny rozwój ucznia jako nadrzędnego celu szkoły i optymalizacja warunków jego realizacji.