Rola rodziny w procesie wychowania do czasu wolnego, rekreacji i turystyki
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2019.2.006Słowa kluczowe
wychowanie, rodzina, czas wolny, rekreacja, turystykaAbstrakt
Dbanie o wysoki poziom uczestnictwa w różnych formach kultury fizycznej przez dzieci i młodzież wydaje się istotnym elementem przygotowania ich do dorosłego życia, a tym samym do funkcjonowania w społeczeństwie. Niniejszy artykuł prezentuje rozważania na temat roli rodziny w procesie wychowania człowieka do świadomego uczestnictwa w kulturze fizycznej, przejawiającego się aktywnością fizyczną w czasie wolnym. Zjawisko czasu wolnego rozpatrywano w kontekście funkcji wychowawczych, w dwóch perspektywach, tj. wychowania do czasu wolnego oraz wychowania w czasie wolnym. Spośród aktywności wolnoczasowych człowieka, społecznie pożądanych a posiadających udowodnione w licznych badaniach naukowych walory wychowawcze, wybrano rekreację i turystykę. Dlatego też na początku rozważań zaprezentowano analizę potencjału wychowawczego tych trzech zjawisk. Następnie omówiono istotę i etapy realizacji procesu wychowania do czasu wolnego, rekreacji i turystyki. Przedstawiono również wnioski z badań różnych autorów dotyczące wpływu rodziny na poziom aktywności rekreacyjnej i turystycznej w czasie wolnym. Artykuł jest próbą wskazania pewnych kluczowych aspektów tego klasycznego już zagadnienia, w szczególności w kontekście zaobserwowanych zmian w sposobach realizacji czasu wolnego przez najmłodsze pokolenie. Zauważalna jest bowiem przewaga zajęć sedenteryjnych nad zajęciami związanymi z aktywnością ruchową, wynikająca z postępu technicznego, w tym komputeryzacji i rozwoju mediów społecznościowych.
Bibliografia
Biernat T., Sobierajski P., Młodzież wobec małżeństwa i rodziny. Raport z badań, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Koper-nika, Toruń 2007.
Czajkowski K., Wychowanie do rekreacji, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1979.
Czerepaniak-Walczak M., Wychowanie do czasu wolnego: poszukiwanie miejsca dla homo ludens w świecie homo faber, w: Wychowa-nie. Pojęcia – Procesy – Konteksty, red. M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak, GWP, Gdańsk 2007, s. 303–323.
Czerepaniak-Walczak M., Pedagogika czasu wolnego: schole w szkole i poza szkołą, w: Rekreacja i czas wolny. Studia humanistyczne, red. R. Winiarski, Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa 2011, s. 200–235.
Dąbrowski A., Pozaszkolna kultura fizyczna młodzieży – rzeczywistość a potrzeby i oczekiwania, Studia i Monografie, AWF, Warszawa 1997.
Dąbrowski A., Rowiński R., Wpływ szkoły na kształtowanie potrzeb turystycznych uczniów, w: Aksjologia turystyki, red. Z. Dziubiński, Salezjańska Organizacja Sportowa RP, Warszawa 2006, s. 282–294.
Demel M., Humen W., Rola szkoły w wychowaniu do rekreacji fizycznej, „Studia Pedagogiczne” 1970, nr 20, s. 315–317.
Dziubiński Z., Socjalizacja do kultury fizycznej. Socjologiczna próba przybliżenia zagadnienia, „Lider” 2009, nr 12, s. 7–11.
Grochociński M., Przygotowanie dzieci do racjonalnego wykorzystania czasu wolnego, WSiP, Warszawa 1979.
Janke A.W., Wolnościowy aspekt wychowania w rodzinie w perspektywie interakcjonizmu symbolicznego, w: Wolność jako wartość i problem edukacyjny, red. A.M. de Tchorzewski, Wydawnictwo „Wers”, Bydgoszcz 1999, s. 123–134.
Kiełbasiewicz-Drozdowska I., Osobowościowe i społeczne uwarunkowania rekreacji, w: Teoria i metodyka rekreacji. Zagadnienia podstawowe, red. I. Kiełbasiewicz-Drozdowska, W. Siwiński, AWF, Poznań 2001, s. 41–55.
Kosiewicz J., Czas wolny i wolność wyboru, w: Turystyka i rekreacja. Wymiary teoretyczne i praktyczne, red. J. Kosiewicz, K. Obodyński K., Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Rze-szowskiego, Rzeszów 2006, s. 211–218.
Kowalik T., Turystyka rodzinna, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1982.
Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 1996.
Kwilecka M., Bezpośrednie funkcje rekreacji, Almamer, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa 2006.
Lubański K., Pedagogiczny potencjał turystyki, „Zeszyty Naukowe ALMAMER” 2006, nr 3, s. 145–160.
Łobożewicz T., Wolańska T., Rekreacja i turystyka w rodzinie, PTNKF, Estella, Warszawa 1994.
Łobożewicz T., Bieńczyk G., Podstawy turystyki, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa 2001.
Łukawska A., Nauka i czas wolny uczniów szkół podstawowych i średnich, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego”, Prace Pedagogiczne, 1991, z. 13, s. 131–158.
Maj B., Społeczne uwarunkowania rekreacji ruchowej i turystyki młodzieży wielkomiejskiej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2007.
Mucha-Szajek E., Turystyka jako przedmiot badań nauk społecznych kultury fizycznej, Współczesne problemy hotelarstwa, gastronomii, turystyki i rekreacji, „Zeszyty Naukowe WSHiG” 2008, nr 3, s. 41–53.
Ożdziński J., Nowa rola czasu wolnego i rekreacji w Europie i w Polsce, w: Rekreacja, turystyka, kultura, red. B. Marciszewska, J. Ożdziński, AWFiS, Gdańsk 2004, s. 11–24.
Pięta J., Pedagogika czasu wolnego, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa 2004.
Piotrowska H., Teoretyczne podstawy rekreacji, w: „Sport dla wszystkich”. Rekreacja dla każdego, red. T. Wolańska, TKKF Zarząd Główny, Warszawa 1994, s. 9–20.
Podstawy turystyki, red. S. Toczek-Werner, AWF, Wrocław 2005.
Po pracy i nauce. Wzory zachowań młodzieży w czasie wolnym, red. K. Przecławski, Instytut Wydawniczy CRZZ, Warszawa 1979.
Przecławski K., Turystyka a wychowanie, Nasza Księgarnia, War-szawa 1973.
Przecławski K., Socjologiczne problemy turystyki, Instytut Wydawniczy CRZZ, Warszawa 1979.
Przecławski K., Czas wolny dzieci i młodzieży, w: Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Fundacja Innowacja, Warszawa 1993, s. 75–76.
Rut J., Turystyka i rekreacja dla pracy i wypoczynku, Wydawnictwo Koraw, Rzeszów 1998.
Siwiński W., Społeczno-wychowawcze zadania specjalisty kultury fizycznej i turystyki w organizacji czasu wolnego dla osób w różnych grupach wiekowych, w: Turystyka, rekreacja i sport jako problem wychowawczy współczesnego człowieka, red. W. Siwiński, PDW „Ławica”, Poznań 1993, s. 210–214.
Siwiński W., Pedagogika czasu wolnego i jej związki z rekreacją, w: Teoria i metodyka rekreacji. Zagadnienia podstawowe, red. I. Kiełbasiewicz-Drozdowska, W. Siwiński, AWF, Poznań 2001, s. 29–40.
Siwiński W., Współczesne problemy turystyki i rekreacji w badaniach empirycznych nauk społecznych, Almamer, Warszawa 2007.
Szczepański J., Środowisko wychowawcze, w: Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Fundacja Innowacja, Warszawa 1993, s. 819–820.
Toczek-Werner S., Czas wolny ucznia – nowe wyzwanie dla działalności edukacyjnej w szkole, w: Edukacja jutra. XIII Tatrzańskie Seminarium Naukowe, red. K. Zatoń, T. Koszyc, M. Sołtysik, Wrocław 2007, s. 285–294.
Tyszka Z., Rodzina, w: Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Fundacja Innowacja, Warszawa 1993, s. 695–698.
Tyszka Z., Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa, w: Pedagogika społeczna. Człowiek w zmieniającym się świecie, red. T. Pilch, I. Lepalczyk, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2003, s. 137–154.
Wartecka-Ważyńska A., Turystyka młodzieży i jej uwarunkowania, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007.
Winiarski R., Wstęp do teorii rekreacji (ze szczególnym uwzględnieniem rekreacji fizycznej), AWF, Kraków 1989.
Wolańska T., Rekreacja fizyczna i turystyka w rodzinie, w: Kultura fizyczna a rodzina. Materiały z ogólnopolskiej konferencji nauko-wo-metodycznej zorganizowanej 11–12.11.1994 r. w Białej Podla-skiej, red. S. Arasymowicz, PTNKF AWF w Warszawie, IWFiS w Białej Podlaskiej, Biała Podlaska 1996, s. 19–25.
Wolańska T., Leksykon. Sport dla wszystkich – rekreacja ruchowa, AWF, Warszawa 1997.
Żukowska Z., Kultura fizyczna a rodzina, w: Kultura fizyczna a rodzina. Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowo-metodycznej zorganizowanej 11–12.11.1994 r. w Białej Podlaskiej, red. S. Arasymowicz, PTNKF AWF w Warszawie, IWFiS w Białej Podlaskiej, Biała Podlaska 1996, s. 5–12.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1633
Liczba cytowań: 0
