Dziecko i dzieciństwo w myśli pedagogicznej Marii Montessori

Abstrakt

Maria Montessori, włoska lekarka i pedagog, żyjąca na przełomie XIX i XX wieku, stworzyła koncepcję pedagogiczną opartą na podmiotowym podejściu do dziecka. Zwracała uwagę, że dzieciństwo jest ważnym etapem w rozwoju człowieka. W związku z tym postulowała, że należy prowadzić badania, aby odkryć jego wartość. Na podstawie eksperymentu przeprowadzonego z dziećmi z deficytami rozwojowymi, a następnie z dziećmi w wieku przedszkolnym w tak zwanym „Casa dei Bambini”, opracowała innowacyjną metodę wspierającą rozwój dziecka. Jej rozumienie dziecka i dzieciństwa wpisuje się w nurt Nowego Wychowania rozwijającego się na początku XX wieku.

Celem artykułu jest odczytanie na nowo znaczenia treści pojęć „dziecko” i „dzieciństwo” w antropologicznej i filozoficznej perspektywie badań w myśli pedagogicznej Montessori. Problemy badawcze zostały sformułowane w formie pytań: Kim jest dziecko i jakie znaczenie Montessori nadaje dzieciństwu? Metodą badawczą, która została zastosowana, był narracyjny przegląd literatury, w tym przypadku dzieł Montessori. Badania wykazały, że według Montessori dziecko jest „konstruktorem” własnego bytu, a nie tylko skutkiem działań reprodukcyjnych swoich rodziców. Nie jest też pustym naczyniem, które należy napełnić wiedzą. Dziecko pozostaje w centrum metody Montessori, która uwzględnia specyficzne właściwości poznawania przez dziecko swego otoczenia w okresie dzieciństwa.