Paradygmatyczny pultanizm współczesnej pedagogiki specjalnej

Abstrakt

Współczesną pedagogikę specjalną, adekwatnie do specyfiki aktualnego etapu rozwoju cywilizacji, cechuje poszukiwanie nowych, dotychczas nieobecnych lub obecnych, ale w postaci marginalizowanej/zmarginalizowanej, dostosowanych do wymogów i specyfiki potrzeb społecznych oraz indywidualnych, rozwiązań koncepcyjnych, interpretujących istotę stanu oraz zjawiska ludzkiej niepełnosprawności. Wyrażają się one między innymi w postaci paradygmatów (czyli wzorcowych teorii, które umożliwiają wskazanie określonych założeń uznawanych za maksymalnie pewne, co pozwala skupić się na rozwiązaniu bardziej konkretnych problemów), przyjętych jako preferowane i nadrzędne. Jednakże pojawia się wrażenie o wieloznaczności proponowanych rozwiązań paradygmatycznych i braku możliwości przyjęcia jedynie pewnych prawd. Stąd w tekście danego artykułu zostały przedstawione wybrane refleksje na temat paradygmatycznej sytuacji polskiej pedagogiki specjalnej pierwszej dekady XXI wieku oraz wnioski dotyczące potrzeby uwzględnienia specyfiki rozwoju współczesnej cywilizacji w opracowywanych koncepcjach teoretycznych i podejmowanych strategiach działań praktycznych, adresowanych do osób niepełnosprawnych i systemu wsparcia społecznego środowisk związanych z dylematem niepełnosprawności, opartych na hermeneutycznej interpretacji zjawiska niepełnosprawności, jak również jego zindywidualizowanych konsekwencji.