Dialog międzypokoleniowy jako wartość na przykładzie autorskiego projektu „Aby Senior brzmiało dumnie!”
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2020.1.006Słowa kluczowe
wychowanie, wartości, pokolenie, dialog międzygeneracyjny, pokoleniowa transmisja wartościAbstrakt
Wychowanie jest całożyciowym procesem, któremu podlega człowiek od momentu narodzin aż do śmierci. Proces ten opiera się na ustalonym systemie wartości, który w pierwszej kolejności przekazywany jest dziecku przez najbliższe środowisko społeczne, jakim jest rodzina. Zachodzące w Polsce i na świecie przeobrażenia społeczno-kulturowe, ekonomiczne, polityczne oraz demograficzne pozwalają zaobserwować zmieniającą się na przestrzeni lat hierarchię wartości młodych ludzi. Szczególnie ważna jest transmisja tradycyjnych wartości egzystencjalnych, która odbywa się drogą dialogu międzygeneracyjnego. Zadanie to powinno być realizowane zarówno przez rodzinę, jak i środowiska społeczne, w których funkcjonuje młody człowiek. Szczególnie ważna w tym względzie jest instytucja szkoły. W artykule autorka prezentuje własny sposób realizacji w duchu wartości chrześcijańskich wieloetapowego i wieloaspektowego projektu o charakterze senioralnym, integrującego młodzież o różnych potrzebach edukacyjnych z osobami starszymi ze środowiska lokalnego.
Bibliografia
Braun-Gałkowska M. (2006). Nowe role społeczne ludzi starych, [w:] S. Steuden, M. Marczuk (red.), Starzenie się a satysfakcja z życia, Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 122–195.
Ceglarek R., Sztaba M. (2015). Pozytywne aspekty starości. Refleksja w świetle personalizmu o inspiracji chrześcijańskiej, [w:] K. Jagielska, A. Mirczak (red.), Starzejemy się w dobrym stylu, Kraków – Świętochłowice: Wydawnictwo Scriptum, s. 107–134.
Celary I. (2011). Aktywność seniorów w społeczno-religijnym wychowaniu dorastających wnuków, [w:] A. Fabiś, M. Muszyński (red.), Społeczne wymiary starzenia się, t. 4, Bielsko-Biała: Stowarzyszenie Gerontologów Społecznych; Wyższa Szkoła Administracji, s. 49–58.
Cichoń W. (1980). Aksjologiczne podstawy teorii wychowania, Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Czerepaniak-Walczak M. (2009). Od próżniaczenia do zniewolenia – w poszukiwaniu dyskursu czasu wolnego, [w:] E. Marynowicz-Hetka (red.), Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 219–235.
Czykier K. (2013). Międzygeneracyjna transmisja kultury w rodzinie wiejskiej wielopokoleniowej. Problem cyfrowego wykluczenia i dystansu międzypokoleniowego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, t. 297, s. 159–170.
Delors J. (1998). Edukacja – jest w niej ukryty skarb, przeł. W. Rabczuk, Warszawa: Stowarzyszenie Oświatowców Polskich; Wydawnictwa UNESCO.
Dołęgowski A. (2015). Między nami nie ma granic – o integracji międzypokoleniowej, [w:] A. Leszczyńska-Rejchert, L. Domańska, E. Subocz (red.), Seniorzy w pryzmacie koncepcji „Społeczeństwo dla wszystkich grup wieku”, Olsztyn: Wydawnictwo UWM, s. 45–55.
Dzięgielewska M. (1994). Dziadkowie w opinii studentów, „Zeszyty Problemowe PTG”, t. 2, nr 4, s. 138–142.
Elżanowska H. (2012). Międzypokoleniowa transmisja wartości w rodzinie, [w:] O. Gorbaniuk, B. Kostrubiec-Wojtachnio, D. Musiał, M. Wiechetek (red.), Studia z Psychologii w KUL, t. 18, Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 97–114.
Jóźwik M. (2015). Międzypokoleniowy przekaz wartości w rodzinie, „Wrocławski Przegląd Teologiczny”, t. 23, nr 1, s. 139–154.
Kamiński A. (1975). Pedagogika w służbie gerontologii społecznej, „Człowiek w Pracy i Osiedlu”, nr 4, s. 7–26.
Loreau D. (2008). Sztuka prostoty, przeł. J. Sobotnik, Warszawa: Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza.
Łobożewicz T. (1994). Rekreacja i turystyka dziadków z wnukami, „Zeszyty Problemowe PTG”, t. 2, nr 4, s. 163–167.
Małyska A. (2017). Seniorzy nauczycielami patriotyzmu, „Studia Socialia Cracoviensia” 9, nr 2(17), s. 163–180.
Mead M. (2000). Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, przeł. J. Hołówka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nawroczyński B. (1934). Świat faktów i świat wartości jako czynniki wychowania moralnego, [w:] Komitet Organizacyjny VI-go Międzynarodowego Kongresu Wychowania Moralnego, Siły moralne wspólne wszystkim ludziom, ich źródła i rozwój przez wychowanie. Referaty wygłoszone na IV Międzynarodowym Kongresie Wychowania Moralnego w Krakowie, Bydgoszcz: Zakłady Graficzne „Biblioteka Polska w Bydgoszczy”, s. 88–93.
Nowak M. (2000). Podstawy pedagogiki otwartej. Ujęcie dynamiczne w inspiracji chrześcijańskiej, Lublin: Redakcja Wydawnictwo KUL.
Orzechowska G. (1994). Miejsce i rola człowieka starszego w rodzinie wiejskiej, „Zeszyty Problemowe PTG”, t. 2, nr 4, s. 110–118.
Pawlas-Czyż S. (2008). Przeciw ageizmowi. O potrzebie wzmacniania społecznej pozycji człowieka starego, „Wychowanie na co Dzień”, nr 7–8, s. 32–36.
Rostowska T. (2001). System wartości rodziców i dzieci jako zadanie rozwojowe, [w:] D. Kornas-Biela (red.), Rodzina. Źródło życia i szkoła miłości, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 217–229.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 24 II 2017 r., poz. 356, w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. 2017, poz. 356).
Schmid W. (2017). Spokój ducha. Co zyskujemy z wiekiem, przeł. B. Niedźwiedzka, Warszawa: Grupa Wydawnicza Foksal.
Steuden S. (2011). Psychologia starzenia się i starości, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Szukalski P. (2012). Solidarność pokoleń. Dylematy relacji międzypokoleniowych, Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Szymczyk L. (2017). Rola rodziny w rozwijaniu systemu wartości, „Łódzkie Studia Teologiczne”, t. 26, nr 1, s. 7–20.
Tchorzewski A.M. de (2004). Obszary refleksji i badań pedagogicznych nad rodziną, [w:] A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny na progu XXI w., Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, s. 50–59.
Twardowska-Rajewska J. (2013). Deficyty opiekuńcze wobec osoby starszej, [w:] A. Kotlarska-Michalska (red.), Człowiek stary w rodzinie i społeczeństwie, t. 23, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 171–185.
Wilk R.K. (2017). O sensie życia. Fundamentalny dramat człowieka, Kraków: Inicjatywa Ewangelizacyjna Wejdźmy na Szczyt.
Wojtanowska A. (2003). Wychowawczy przekaz wartości w rodzinie wielopokoleniowej, [w:] J. Homplewicz (red.), Pedagogika jesieni. Problemy wychowawcze ludzi starszych, Rzeszów: Wydawnictwo: Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. Józefa Sebastiana Pelczara, s. 119–145.
Wołosiuk B. (2011). Wartości chrześcijańskie w wychowaniu dzieci w młodszym wieku szkolnym, „Paedagogia Christiana”, nr 1(27), s. 185–202.
Wnuk W. (2013). Potencjał osób starszych, [w:] P. Błędowski, A. Stogowski, K. Wieczorkowska-Tobis (red.), Wyzwania współczesnej gerontologii, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa, s. 21–32.
Zych A. (1999). Człowiek wobec starości. Szkice z gerontologii społecznej, Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 792
Liczba cytowań: 0