Uwagi o niewspółmierności w badaniach pedagogicznych

Krzysztof Śleziński

DOI: http://dx.doi.org/10.12775/PBE.2018.009

Abstrakt


W badaniach pedagogicznych istnieje wiele obszarów, w których może występować niewspółmierność. Może to być źródłem wielu błędów przy formułowaniu wniosków z przeprowadzonych badań. Artykuł omawia niektóre kategorie niewspółmierności, takie jak epistemologiczne, metodologiczne, społeczne i językowe. W badaniach pedagogicznych istnieje wiele obszarów, w których może występować niewspółmierność. Może to być źródłem wielu błędów przy formułowaniu wniosków z przeprowadzonych badań. Artykuł omawia niektóre kategorie niewspółmierności, takie jak epistemologiczne, metodologiczne, społeczne i językowe. Badania pedagogiczne są zagrożone wystąpieniem wyżej wymienionych kategorii niewspółmierności. W takim przypadku pedagog powinien być stale świadomy tych kategorii i ich możliwego wystąpienia.

Słowa kluczowe


metodologia; paradygmat; niewspółmierność; teoria

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adamska-Staroń, M., Piasecka, M., Łukasik, B. (2007). Inny sposób myślenia o edukacji. Metaforyczne narracje. Kraków: Impuls.

Ajdukiewicz, K. (1985). Język i poznanie. Wybór pism z lat 1920–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Akeroyd, F. M. (2002). Philosophy of Science and History of Science: A Non Troubling Interaction, Journal for General Philosophy of Science, 33(1), 159–162.

Chwistek, L. (1917). Trzy odczyty odnoszące się do pojęcia istnienia, W: K. Pasenkiewicz (red.), Pisma filozoficzne i logiczne (s. 3–29). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Chwistek, L. (1921/1961). Wielość rzeczywistości, W: K. Pasenkiewicz (red.), Pisma filozoficzne i logiczne (s. 30–105). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Chwistek, L. (1935). Granice nauki. Zarys logiki i metodologii nauk ścisłych. Lwów: Wydawnictwo Książnica – Atlas.

D’Agostino, F. (2014). Verballed? Incommensurability 50 years on. Synthese, 191(3), 517–538.

Damböck, Ch. (2014). Kuhn’s Notion of Scientific Progress: “Reduction” between Incommensurable Theories in a Rigid Structuralist Framework. Synthese, 191(10), 2195–2213.

Feyerabend, P. F. (1996). Przeciw metodzie. Wrocław: Siedmioróg.

Fleck, L. (2006). Psychosocjologia poznania naukowego. Powstanie i rozwój faktu naukowego oraz inne pisma z filozofii poznania. Lublin: Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Gadamer, H.-G. (2000). Rozum, słowo, dzieje. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Gadamer, H.-G. (2004). Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Gattei, S. (2004). Karl Popper’s Philosophical Breakthrough. Philosophy of Science, 71(4), 448–466.

Gnitecki, J. (2008). Eksplikacja pojęcia „przedmiot badań pedagogicznych”. W: K. Rubacha (red.), Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki. Kraków: Impuls.

Górniewicz, J. (2011). Metodologiczne problemy empirycznej pedagogiki – spór o status naukowy, Wychowanie na co dzień, nr 3, s. 3–7.

Grantham, T. A. (2004). Conceptualizing the (Dis)unity of Science. Philosophy of Science, 71(2), 133–155.

Hagner, M. (2012). Perception, Knowledge and Freedom in the Age of Extremes: on the Historical epistemology of Ludwik Flack and Michael Polanyi. Studies in East European Thought, 64(1/2), 107–120.

Hanna, J. F. (2004., The Scope and Limits of Scientific Objectivity. Philosophy of Science, 71(3), 339–361.

Hanson, N. R. (1958). Patterns of Discovery. Cambridge: Cambridge University Press.

Hejnicka-Bezwińska, T., Leppert, R. (1996). Przełamywanie stereotypów (pedagogicznych i edukacyjnych). Bydgoszcz: WSP.

Mizrahi, M., Buckwalter, W. (2014). The Role of Justification in the Ordinary Concept of Scientific Progress. Journal for General Philosophy of Science, 45(1), 151–166.

Jedynak, A. (2003). Ajdukiewicz. Warszawa: Wiedza Powszechna.

King, J. C. (2006). Singular Terms, Reference and Methodology in Semantics, Philosophical Issues, 16, 141–161.

Koertge, N. (2006). Expanding Philosophy of Science into the Moral Domain: Response to Brown and Kourany. Philosophy of Science, 75(5), 779–785.

Kourany, J. A. (2006). Philosophy of Science: A Subject with a Great Future. Philosophy of Science, 75(5), 767–778.

Kubinowski, D. (2011). Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia. Metodyka. Ewaluacja, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Kuhn, T. S. (1968). Struktura rewolucji naukowych, Warszawa: PIW.

Kuhn, T. S. (2003). Droga po strukturze. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Magnus, P. D. (2004). Background Theories and Total Science. Philosophy of Science, 72(5), 1064–1075.

Maxwell, N. (2014). Unification and revolution: A Paradigm for Paradigms. Journal for General Philosophy of Science, 45(1), 133–149.

Nowak, S. (1970). Metodologia badań socjologicznych. Warszawa: PWN.

Polanyi, M. (1962). Personal knowledge. Towards a post-critical philosophy. London: Routledge.

Rowbottom, D. P. (2011). Stances and Paradygms: a Reflection. Synthese, 178(1), 11–119.

Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Sady, W. (2000). Fleck o społecznej naturze poznania. Warszawa: Prószyński i S-ka.

Skarga, B. (1987). Przeszłość i interpretacja. Warszawa: PWN.

Szkudlarek, T., Śliwerski, B. (2000). Wyzwania pedagogiki krytycznej i antypedagogiki. Kraków: Impuls.

Śliwerski, B. (1998). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Impuls.

Śliwerski, B. (2009). Problemy współczesnej edukacji. Destrukcja polityki oświatowej III RP. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Toulmin, S. (1950). An Examination of the Place of Reason in Ethics. Cambridge: Cambridge University Press.

Wetterstein, J. (2005). Popper’s Historical Role: Innovative Dissident. Journal for General Philosophy of Science, 36(1), 119–133. Wittgenstein, L. (2004). Dociekania filozoficzne. Warszawa: PWN.

Zittel, C. (2012). Ludwik Fleck and the Concept os Style in the Natural Sciences. Studies in East European Thought, 64(1/2), 53–79.




Bookmark and Share




ISSN 1895-4308 (print)
ISSN 2392-1544 (online)

Partnerzy platformy czasopism