Józef Jan Miąso – nestor polskiej historii oświaty i wychowania
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2025.2.012Słowa kluczowe
Józef Jan Miąso, biografia naukowa, historia oświaty i wychowania, badania naukowe, badania i nauczanie historii wychowaniaAbstrakt
Prezentowany tekst ma na celu ukazanie działalności naukowej i organizacyjnej Profesora Józefa Jana Miąso i jej znaczenia dla historii oświaty i wychowania. Artykuł powstał z okazji 95. rocznicy urodzin Profesora Miąso. W rozważaniach skoncentrowano się przede wszystkim na przedstawieniu: (1) wątków jego biografii naukowej i zawodowej, (2) jego poglądów na badanie i nauczanie historii oświaty i wychowania, (3) jego aktywności na rzecz rozwoju środowiska historyków wychowania i oceny dorobku naukowego innych badaczy. W zakończeniu podano istotne dla badaczy dziejów oświaty i wychowania wnioski wynikające z biografii Profesora.
Z analizy biografii uczonego wynika, że ważnymi zasadami dla zajmujących się poznaniem przeszłości oświatowo-wychowawczej są: rzetelność badań naukowych, troska o rozwój środowiska naukowego, krytycyzm połączony z wyrozumiałością w ocenie dorobku innych uczonych. W trakcie przygotowywania tekstu wykorzystano dotychczasowe opracowania poświęcone Jubilatowi, niektóre publikacje oraz artykuły dokumentujące działalność środowiska historyków wychowania jego autorstwa, a także opracowanie autobiograficzne. Uzupełniono je opracowaniami dotyczącymi rozwoju polskiej historii wychowania.
Bibliografia
Archiwum prywatne Władysławy Szulakiewicz
– Życiorys Profesora
– Listy
– Recenzje prac: Rozprawy z Dziejów Oświaty, Historia oświaty i wychowania w Polsce 1944–1956; Słownik biograficzny polskiej historii wychowania
– Protokół z posiedzenia THE, 19.12.2001
– Protokół z posiedzenia KNP PAN, 16.04.2004
– Tekst J. Miąso o historii wychowania w latach 1995–2004
– Zdjęcia
Bibliografia prac Józefa Miąso cytowanych w artykule
Miąso J. (1971). Historia oświaty i wychowania w kształceniu nauczycieli, „Głos Nauczycielski”, nr 15, s. 10.
Miąso J. (1972). O potrzebie przygotowania nowych podręczników historii wychowania oraz wydawnictw pomocniczych, „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, nr 4, s. 649–654.
Miąso J. (1974). Dyskusja nad rolą badań historycznych w prognozowaniu oświaty (udział w dyskusji), „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, nr 3, s. 309–338.
Miąso J. (1977). Perspektywy badań komeniologicznych, [w:] Komeński a współczesność. Materiały Polsko-Czechosłowackiej Konferencji Komeniologicznej zorganizowanej z okazji XXX-lecia Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej, red. T. Bieńkowski, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, s. 165–179.
Miąso J. (1978). Dyskusja nad stanem badań tajnej oświaty w Polsce w latach drugiej wojny światowej i książką: Józef Krasuski, Tajne szkolnictwo polskie w okresie okupacji hitlerowskiej 1939–1945, wyd. 2, Warszawa 1977, „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, nr 4 s. 447–483.
Miąso J. (1979). Historia oświaty i wychowania oraz perspektywy jej rozwoju, „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 3, s. 79–82.
Miąso J. (1980). Historia wychowania. Wiek XX, t. 1–2, red. J. Miąso, wyd. 1, Warszawa: wyd. 2, Warszawa 1981, wyd. 3, Warszawa 1984.
Miąso J. (1981). Dyskusja nad rolą badań regionalnych dla historii oświaty (udział w dyskusji), „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, nr 2, s. 182–214.
Miąso J. (1983). Międzynarodowa konferencja Historyków Oświaty, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, t. 25, s. 93–104.
Miąso J., Bińkowska K. (1984). Sprawozdanie z prac naukowo-badawczych Instytutu Historii Nauki, Oświaty i Techniki PAN za rok 1983, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, nr 3–4, s. 715–718.
Miąso J. (1985). Historia oświaty i wychowania (stan i perspektywy), [w:] O sytuacji w naukach pedagogicznych, red. W. Okoń, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 77–91.
Miąso J. (1986). Działalność Instytutu Historii Nauki, Oświaty i Techniki PAN w latach 1984–1985, „ Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, nr 3–4, s. 910–928.
Miąso J. (1989). Działalność Instytutu Historii Nauki, Oświaty i Techniki PAN w roku 1988, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, nr 3, s. 719–726.
Miąso J. (1997). Droga Mariana Falskiego do pedagogiki, [w:] J. Miąso, Wybrane prace z historii wychowania XIX i XX wieku, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak, s. 127–141.
Miąso J. (1999). Wspomnienie, [w:] Pedagogika społeczna. Pytania o XXI wieku. Pamięci Profesora Ryszarda Wroczyńskiego, red. A. Przecławska, W. Theiss, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak, s. 53–56.
Miąso J. (2000). Pracownia Dziejów Oświaty Polskiej Akademii Nauk (1953–1974), „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, t. 40, s. 111–165.
Miąso J. (2004). Garść wspomnień i refleksji, [w:] Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk w latach 1953–2003. Księga jubileuszowa z okazji pięćdziesięciolecia działalności, red. J. Schiller, L. Zasztowt, Warszawa: Instytut Historii Nauki PAN przy współpracy Retro-Art, s. 33–49.
Miąso J. (2005). Profesor Marian Falski jakim Go znałem, „Nasza Rota”, nr 3–4, s. 25–30.
Miąso J. (2011). Moje wspomnienie o Staszku, [w:] Vir honestus ac bonus Stanisław Litak. 1932–2010, red. P. Gach, M. Surdacki, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 105–109.
Miąso J. (2018). Engraved in memory: A fragment of autobiography, „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, nr 3–4, s. 197–216.
Miąso J. (2020). Moja droga do matury (1945–1950), „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, nr 3–4, s. 30–53.
Opracowania
Bartnicka K. (2003). Profesor Józef Miąso – historyk wychowania i współtwórca Towarzystwa Historii Edukacji, „Biuletyn Historii Wychowania”, nr 17/18, s. 162–168.
Bartnicka K. (2004). Profesor Józef Miąso – historyk wychowania, oświaty, nauki. Uczony. mistrz, przyjaciel, kolega, [w:] Historia – społeczeństwo – wychowanie. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Józefowi Miąso, red. K. Bartnicka i in., Pułtusk–Warszawa: Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, s. 13–22.
Bartnicka K. (2020). Profesorowi Józefowi Miąso – z okazji jubileuszu, „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, nr 3–4, s. 7–29.
Draus J., Terlecki R. (2005). Historia wychowania. Wiek XIX i XX, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Fijałkowski A. (2000). Konferencja „Atlas historyczny szkół w Polsce”, Pułtusk 22–24 lutego 2000, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, t. 40, s. 216.
Historia – społeczeństwo – wychowanie. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Józefowi Miąso, red. K. Bartnicka i in., Pułtusk–Warszawa: Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, 2004.
Kurdybacha Ł. (1976). Pisma wybrane. Wybrał i wstępem poprzedził J. Miąso, t. 1–3, Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
Litak S. (2005), Historia wychowania, t. 1: Do wielkiej rewolucji francuskiej, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Sitek B. (red.) (2020), Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów (1991–2020), Warszawa: Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów.
Szulakiewicz W. (2004a), Historia wychowania 1995–2004. Środowisko – kierunki badań – perspektywy rozwoju, „Rocznik Pedagogiczny”, t. 27, s. 59–76.
Szulakiewicz W. (2004b). Rozprawy z Dziejów Oświaty (1958–2002). Studium z historii czasopisma, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Szulakiewicz W. (2006). Historia oświaty i wychowania w Polsce 1944–1956, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Szybiak I. (2004). Katedra Historii Oświaty i Wychowania (1953–2003), [w:] Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego. Jubileusz pięćdziesięciolecia, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 183–226.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Władysława Szulakiewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 6
Liczba cytowań: 0
