Analiza programu nauczania wczesnoszkolnego z perspektywy teorii odporności
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2024.1.003Słowa kluczowe
Edukacja wczesnoszkolna, odporność, prawo hiszpańskie, filary, umiejętnościAbstrakt
Ponieważ odporność odnosi się do ludzkiej zdolności do przezwyciężania trudnych sytuacji i szybkiego powrotu do równowagi, rozwijanie jej od najmłodszych lat w kontekście edukacyjnym pozwoli dzieciom efektywniej funkcjonować na poziomie poznawczym i emocjonalnym. Dlatego głównym celem tego badania jest analiza obecności filarów odporności w obowiązującym obecnie hiszpańskim prawie oświatowym, skupiając się na etapie edukacji wczesnoszkolnej. W Hiszpanii nowe prawo edukacyjne (LOMLOE), tj. Ustawa Organiczna 3/2020 zmieniająca Ustawę Organiczną 2/2006, dąży do wzmocnienia autonomii, inicjatywy i rozwiązywania konfliktów u dzieci. W Rozporządzeniu Królewskim 95/2022 dotyczącym edukacji wczesnoszkolnej badane są trzy obszary wiedzy (wzrost w harmonii, odkrywanie i eksploracja otoczenia oraz komunikacja i reprezentacja rzeczywistości), łącząc je z siedmioma filarami odporności według koncepcji Stevena J. Wolina i Sybil Wolin. W drugim cyklu edukacji wczesnoszkolnej kładzie się nacisk na rozwój konkretnych umiejętności nauki i działania, przyczyniając się do wszechstronnego rozwoju dziecka. Chociaż LOMLOE nie wspomina bezpośrednio o odporności, elementy programowe odzwierciedlają filary odporności, z wyjątkiem humoru, podkreślając znaczenie zrozumienia indywidualnych cech dzieci i ich kontekstów. Podsumowując, promowanie odporności w edukacji wczesnoszkolnej jest zgodne z przepisami edukacyjnymi w Hiszpanii, przyczyniając się do wszechstronnego rozwoju dzieci i przygotowując je na przyszłe wyzwania.
Bibliografia
Chmitorz A., Kunzler A., Helmreich I., Tüscher O., Kalisch R., Kubiak T., Wessa M. Lieb K. (2018). “Intervention Studies to Foster Resilience: A Systematic Review and Proposal for a Resilience Framework in Future Intervention Studies,” Clinical Psychology Review, vol. 59, pp. 78–100, https://doi.org/10.1016/j.cpr.2017.11.002
Cyrulnik B. (1999). Un merveilleux malheur, Paris: Odile Jacob.
Cyrulnik B. (2002). Los patitos feos. La resiliencia: una infancia infeliz no determina la vida, Barceolna: Gedisa.
Del Rincón B. (2016). “Resiliencia y educación social,” Revista Iberoamericana de Educación, vol. 70, no. 2, pp. 79–94.
García-Vesga M.C., Domínguez-de la Ossa E. (2013). “Desarrollo teórico de la Resiliencia y su aplicación en situaciones adversas: Una revisión analítica,” Revista Latinoamericana de Ciencias Sociales, Niñez y Juventud, vol. 11, no. 1, pp. 63–77, https://doi.org/10.11600/1692715x.1113300812
Fernández-Romero M., Pardo F., Fayos R. (2023). “La resiliencia en el sistema educativo español (LOMLOE) en la etapa de Educación Infantil,” Acta Científica y Tecnológica, no. 32, pp. 22–24.
Gil E. (2010). “La Resiliencia: conceptos y modelos aplicables al entorno escolar,” El Guiniguada, no.19, pp. 27-42, https://ojsspdc.ulpgc.es/ojs/index.php/ElGuiniguada/article/view/421 [accessed: 21.11.2023].
Grotberg E. (1995). A Guide to Promoting Resilience in Children: Strengthening the Human Spirit (Early Childhood Development: Practice and Reflections, no. 8), The Hague: Bernard van Leer Foundation.
Henderson N., Milstein M. (2003). Resiliencia en la escuela, Buenos Aires: Paidós.
Ley Orgánica 3/2020, de 29 de diciembre, por la que se modifica la Ley Orgánica 2/2006, de 3 de mayo de Educación. Boletín Oficial del Estado, no. 340, 30 December 2020, pp. 122868–122953.
Luthar S.S., Cicchetti D., Becker, B. (2000). “The Construct of Resilience: A Critical Evaluation and Guidelines for Future Work,” Child Development, vol. 71, no. 3, pp. 543–562, https://doi.org/10.1111/1467-8624.00164
Masten A.S. (1999). “Resilience Comes of Age: Reflections on the Past and Outlooks for the Next Generation of Researchers,” [in:] M. Glantz, J. Johnson (eds.), Resilience and Development: Positive Life Adaptations, New York: Plenum, pp. 281–296.
Masten A.S., Powell J.L. (2003). “A Resilience Framework for Research, Policy, and Practice,” [in:] S.S. Luthar (ed.), Resilience and Vulnerability: Adaptation in the Context of Childhood Adversities, Cambridge: Cambridge University Press, pp. 1–25.
Mateu Pérez R., García-Renedo M., Gil Beltrán J.M., Caballer Miedes A. (2010). “¿Qué es la resiliencia? Hacia un modelo integrador,” Fòrum de Recerca, no. 15, pp. 231–248.
Pino J., Restrepo Y., Tobón L., Arroyave L. (2020). “El Maestro como formador en resiliencia para la primera infancia: Un aporte desde la escuela en la construcción de habilidades sociales,” Cultura, Educación y Sociedad, vol. 11, no. 1, pp. 55–70, http://dx.doi. org/10.17981/cultedusoc.11.1.2020.04
Real Decreto 95/2022, de 1 de febrero, por el que se establece la ordenación y las enseñanzas mínimas de la Educación Infantil. Boletín Oficial del Estado, no. 28, 2 February 2022, pp. 14561–14595.
Ruiz-Román C., Juárez J., Molina L. (2020). “Evolución y nuevas perspectivas del concepto resiliencia: de lo individual a los contextos y a las relaciones socioeducativas,” Educatio siglo XXI, vol. 38, no. 2, pp. 213–232, https://doi.org/10.6018/educatio.432981
Rutter M. (1985). “Resilience in the Face of Adversity: Protective Factors and Resistance to Psychiatric Disorder,” British Journal of Psychiatry, vol. 147, no. 6, pp. 598–611, https://doi.org/10.1192/bjp.147.6.598
Tebar L. (2014). “Resiliencia y educación: principios y estrategias,” Revista Conhecimento e Diversidade, vol. 6, no. 11, pp. 41–64, https://doi.org/10.18316/1761
Uriarte J.D. (2005). “La resiliencia. Una nueva perspectiva en psicopatología del desarrollo,” Revista de Psicodidáctica, vol. 10, no. 2, pp. 61–80.
Vanistendael S. (1994). La resiliencia: un concepto largo tiempo ignorado, Montevideo: BICE.
Vanistendael S. (2015). La Résilience ou le réalisme de l’espérance: Blessé, mais pas vaincu. Updated ed., Genève: Les Cahiers du BICE.
Werner E.E., Smith R.S. (1982). Vulnerable But Invincible: A Longitudinal Study of Resilient Children and Youth, London: McGraw Hill.
Werner E.E. (2003). “Prologue,” [in:] N. Henderson, M. Milstein, Resiliencia en la escuela, Buenos Aires: Paidós, pp. 15–17.
Wolin S.J, Wolin S. (1993). The Resilient Self: How Survivors of Troubled Families Arise Above Adversity, New York: Villard Books.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Margarita Fernández-Romero, Francisco Pardo Fabregat
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 205
Liczba cytowań: 0