Państwowe Seminarium Nauczycielskie Żeńskie w Piotrkowie w pierwszych latach działalności (1916–1919). W stulecie powstania
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2016.3.010Słowa kluczowe
seminarium żeńskie, nauka, przedmioty nauczania, uczennice, nauczycieleAbstrakt
Państwowe Seminarium Nauczycielskie Żeńskie w Piotrkowie powstało w 1916 roku w okresie okupacji austriackiej. W początkowych latach istnienia swoją działalność prowadziło w oparciu o przepisy sformułowane dla czteroklasowych seminariów galicyjskich. Jego celem było przygotowanie kadr pedagogicznych dla szkół elementarnych, zwłaszcza wiejskich. Przy seminarium utworzono czteroklasową szkołę ćwiczeń, niezbędną dla osiągnięcia praktycznych umiejętności zawodowych przyszłych nauczycielek. Zakład wzorowo rozwijał działalność dydaktyczną i wychowawczą. Troszczył się również o stronę materialną uczennic. Prowadził interesującą pracę pozalekcyjną. Bardzo korzystnie zaznaczył swoją obecność w życiu miasta. Początkowo większość nauczycieli seminarium, podobnie jak jego dyrektor dr Jan Magiera, wywodziło się z Galicji. Aktywnie uczestniczyli oni w dokształcaniu i doskonaleniu kadr nauczycielskich regionu piotrkowskiego. Pierwsza matura w seminarium odbyła się w czerwcu 1919 roku. Po dwudziestu latach istnienia, seminarium zakończyło działalność w 1936 roku. Jego mury opuściło 397 wykwalifikowanych nauczycielek szkół powszechnych. Piotrków Trybunalski jako ośrodek kształcenia nauczycieli trwa nieprzerwanie od 100 lat do dnia dzisiejszego.
Bibliografia
Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim: zespół: Komenda Powiatowa w Piotrkowie, sygn. sygn. 302, 303.
zespół: Akta Miasta Piotrkowa, cz. III, sygn. 10995.
Dziennik Praw, Drukarnia Rządowa przy Komisji Rządowej Oświecenia Publicznego, Warszawa 1866, t. 64, nr 209.
Dziennik Praw z 1 lutego 1918 r, nr 1, poz. 1.
Dz. Urz. MWRiOP 1919, nr 2, poz. 2, 3; 1921, nr 22, poz. 3; 1922, nr 12, poz. 110.
Grzybek W., Magiera Jan Franciszek, w: Polski słownik biograficzny, t. XIX, Kraków 1974.
Magiera J., Nauczycielka na wsi, w: I Sprawozdanie dyrekcji Publicznego Seminarium Żeńskiego w Piotrkowie za rok szkolny 1916/17, Drukarnia M. Dobrzańskiego, Piotrków Trybunalski 1917.
I Sprawozdanie dyrekcji Publicznego Seminarium Żeńskiego w Piotrkowie za rok szkolny 1916/17, Drukarnia M. Dobrzańskiego, Piotrków Trybunalski 1917.
I(II) Sprawozdanie dyrekcji Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Piotrkowie za rok szkolny 1917/18, „Drukarnia Polska” Józefa Waleckiego i Ski, Piotrków Trybunalski 1918.
Pizło-Petrajtysowa H., Studia z natury. Kwiaty w nauce rysunków w szkole żeńskiej, w: I(II) Sprawozdanie dyrekcji Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Piotrkowie za rok szkolny 1917/18, „Drukarnia Polska” Józefa Waleckiego i Ski, Piotrków Trybunalski 1918.
Przepisy o kształceniu nauczycieli oraz o uzdolnieniu do nauczania w szkołach ludowych w Galicji, w: Dodatek do Dz. U. c.k. Rady Szkolnej Krajowej, Nakł. c.k. Rady Szkolnej Krajowej, Drukarnia Wł. Łozińskiego, Lwów
Bednarski S., Upadek i odrodzenie szkół jezuickich w Polsce. Studium z dziejów kultury i szkolnictwa polskiego, Wydawnictwo Księży Jezuitów, Kraków 1933. Reprint wykonało Wydawnictwo WAM w 2003 roku.
Borowiecka M., Jan Magiera 1876–1958, „Pamiętnik Słowiański” 1960, t. X.
Doroszewski J., Zakłady kształcenia nauczycieli w województwie lubelskim w latach 1918–939, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Lublin 1999.
Grabowski T. S., Jan Magiera pedagog, słowianofil i słowianoznawca polski (1877–1958), „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, 1962, nr 2.
Konarski S., Dzieje szkolnictwa w b. Królestwie Kongresowym 1915–1918, Skład Główny Książnicy Polskiej w Warszawie, Kraków 1923.
Kronika pedagogiczna, „Ruch Pedagogiczny” 1918, rocznik V.
Kucha R., Oświata elementarna w Królestwie Polskim w latach 1864–1914, Krajowa Agencja Wydawnicza, Lublin 1982.
Kulpa J., Kształcenie nauczycieli szkół powszechnych w Polsce w latach 1918–
-1939, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1963.
Majorek Cz., Galicyjskie koncepcje organizacji szkolnictwa pedagogicznego, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, 1968.
Matusiakowa A., Przyczynki do badań nad rozwojem szkolnictwa nauczycielskiego w Piotrkowie Trybunalskim. Dokumenty walki młodych Ziemi Piotrkowskiej z okupantem hitlerowskim w latach 1939–1945, Nakł. Rodziny i ZNP w Piotrkowie Trybunalskim, Lodź 1993.
Meissner A., Spór o duszę polskiego nauczyciela. Społeczeństwo galicyjskie wobec problemów nauczycieli, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 1999.
Piechnik L., Początki seminariów nauczycielskich w Polsce w wieku XVI, w: Z dziejów szkolnictwa jezuickiego w Polsce. Wybór artykułów, oprac. J. Paszenda SJ, Wydawnictwo WAM, Kraków 1994.
Śliwiński F., Organizacja władz szkolnych i szkolnictwa wszystkich stopni w Polsce Ludowej, „Książnica – Atlas”, Warszawa–Lwów 1929.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Akademii Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Akademii Ignatianum w Krakowie. Akademia Ignatianum w Krakowie jest uprawniona do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 273
Liczba cytowań: 0