Individual Development in the Religious Pedagogy of Fr. Prof. Władysław Kubik SJ
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2025.2.010Keywords
Władysław Kubik, religious pedagogy, sociology of religion, socialization, educationAbstract
The article analyzes the concept of religious education developed by Fr. Prof. Władysław Kubik SJ, who integrates classic pedagogical traditions with modern educational methods, adapting them to contemporary social challenges. Fr. Prof. Kubik’s concept focuses on the human being, whose development is considered comprehensively, including the spiritual, intellectual, emotional, and social dimensions. Fr. Prof. Kubik is mainly inspired by Spiritual Exercises by St. Ignatius of Loyola, which constitutes a dynamic method of religious formation that assumes the integration of man with God through contemplation and active action.
The religious pedagogy of Fr. Prof. Kubik SJ is based on an integral approach, which emphasizes that the full development of a person is only possible in relation to God. According to this concept, the educational process involves the cultivation of the cardinal virtues and a harmonious combination of activity with contemplation, leading to the formation of responsible individuals capable of authentic involvement in society. Fr. Prof. Kubik’s religious pedagogy can be seen as a response to contemporary educational needs, combining proven traditional methods with current social requirements, which makes it a valuable inspiration for further research and pedagogical practice.
References
Ablewicz K. (2007). (Nie)obecność ducha w wychowaniu człowieka. Z filozofii kultury Bogdana Nawroczyńskiego, „Horyzonty Wychowania”, t. 6, nr 11, s. 57–79.
Adamski F. (red.) (2005). Wychowanie personalistyczne. Wybór tekstów, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Archer M.S. (2019). Kultura i sprawczość. Miejsce kultury w teorii społecznej, przeł. P. Tomanek, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Beck U. (2012). Społeczeństwo światowego ryzyka. W poszukiwaniu utraconego bezpieczeństwa, przeł. B. Baran, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Bourdieu P. (1993). Sociology in Question, London: Sage.
Bourdieu P. (2009). Rozum praktyczny. O teorii działania, przeł. J. Stryjczyk, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Chałas K. (2006). Wychowanie ku wartościom, t. 1, Lublin‒Kielce: Wydawnictwo Jedność.
Cipriani R., Prüfer P. (2021). Socjologia religii. Ujęcie systematyczno-historyczne, Toruń: Wydawnictwo Akapit.
Dziekoński S. (2010). Ksiądz profesor Władysław Kubik – dydaktyk w służbie katechezy, „Studia Gdańskie”, t. 27, s. 165–178.
Durkheim E. (2010). Elementarne formy życia religijnego. Systemy totemiczne w Australii, przeł. A. Zadrożyńska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Fleming D.L. (2013). Czym jest duchowość ignacjańska?, przeł. D. Piórkowski, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Fromm E. (1966). Szkice z socjologii religii, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa: Książka i Wiedza.
Gałkowski S. (2003). Rozwój i odpowiedzialność. Antropologiczne podstawy koncepcji wychowania moralnego, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Giddens A. (2012). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. A. Szulżycka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hajduk A. (2003), Kubik Władysław, [w:] R. Czekalski (red.), Słownik katechetyków polskich XX wieku, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, s. 118–122.
Horowski J. (2009). Podmiotowość w pedagogice chrześcijańskiej o inspiracji tomistycznej, „Paedagogia Christiana”, t. 24, nr 2, s. 64–78.
Horowski J. (2012). Teoria wychowania moralnego a filozoficzna koncepcja sumienia: Tomasz z Akwinu – Max Scheler – Jürgen Habermas, „Forum Pedagogiczne”, nr 2, s. 103–121.
Kiereś B. (2009). Współczesna pedagogika a problem godności człowieka, [w:] A. Szudra, K. Uzar (red.), Personalistyczny wymiar filozofii wychowania, Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 183–188.
Królikowski W. (2004). Duchowy rozwój. Dynamika Ćwiczeń Duchowych św. Ignacego Loyoli, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Królikowski W. (2022). Istota i znaczenie Ćwiczeń duchowych św. Ignacego Loyoli dla rozwoju duchowego chrześcijanina, „Horyzonty Wychowania”, t. 21, nr 57, s. 21–31.
Królikowski W. (2023). The Ignatian Way of Discerning God’s Will: The Second Time for Making Election According to St. Ignatius of Loyola, „Verbum Vitae”, t. 41, nr 2, s. 395–407.
Kubik W. (1980). Orientacja antropologiczna w katechezie w świetle encykliki „Redemptor hominis”, „Katecheta”, nr 24, s. 49‒56, 108‒115.
Kubik W. (1987). Rozwój myśli dydaktycznej w polskiej literaturze katechetycznej w latach 1895‒1970, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
Kubik W. (1990). Obowiązek formacji laikatu, „Horyzonty Wiary”, t. 1, nr 1, s. 5‒18.
Kubik W. (1993). W sprawie przygotowania katechetów. Biuletyn Katechetyczny, „Collectanea Theologica”, nr 3, s. 125‒128.
Kubik W. (2012). Proces przemian w polskiej katechetyce drugiej połowy XX wieku, [w:] R. Czekalski (red.), Kerygma. Biblia. Katecheza, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Wyszyńskiego, s. 59–81.
Lowney Ch. (2013). Heroiczne przywództwo. Tajemnice sukcesu firmy istniejącej ponad 450 lat, przeł. Ł. Malczak, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Marek Z. (2015). Duchowość, religia i wychowanie, „Pedagogika Społeczna”, t. 14, nr 1(55), s. 9–22.
Marek Z. (2017). Pedagogika towarzyszenia. Perspektywa tradycji ignacjańskiej, Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie.
Mariański J. (2010). Religia w społeczeństwie ponowoczesnym. Studium socjologiczne, Warszawa: Oficyna Naukowa.
Mielicka-Pawłowska H. (2021). Wychowanie do duchowości jako problem społeczeństwa ponowoczesnego, „Studia Paedagogica Ignatiana”, t. 24, nr 1, s. 21–44.
Michalski J. (2004). Edukacja i religia jako źródło rozwoju egzystencjalno-kognitywnego. Studium hermeneutyczno-krytyczne, Toruń: Wydawnictwo UMK.
Nowak M. (1996). O pedagogikę wrażliwą na osobę i na wspólnoty osób, „Rocznik Nauk Społecznych”, t. 24, z. 2, s. 31‒52.
Rynio A. (1999). Katolicka myśl pedagogiczna. Próba syntezy, [w:] A. Rynio (red.), Pedagogika katolicka. Zagadnienia wybrane, Stalowa Wola: Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej w Stalowej Woli.
Steczek B. (2007). Charakterystyczne rysy duchowości ignacjańskiej – inspiracją dla rozwoju człowieka, [w:] A. Hajduk, J. Mółka (red.), Pedagogika wiary. Książka dedykowana księdzu profesorowi Zbigniewowi Markowi w 60. rocznicę urodzin i 35. rocznicę kapłaństwa, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM, s. 73–84.
Szulakiewicz W. (2018). Religia i wychowanie w polskiej myśli pedagogicznej, [w:] M. Wierzbicki (red.), Religie a wychowanie do dialogu. Idee edukacyjne, filozoficzno-antropologiczne i teologiczne, Warszawa: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego, s. 31–43.
Weber M. (2006). Socjologia religii. Dzieła zebrane. Etyka gospodarcza religii światowych, przeł. T. Zatorski, G. Sowinski, D. Motak, Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
Zdybicka Z.J. (2006). Człowiek i religia, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Jarosław Charchuła

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
By submitting an article, the author declares that:
they are the author of the article (hereinafter referred to as the Work) and:
- is entitled to exclusive and unlimited copyright to the Work,
- is entitled to dispose of the copyrights to the Work.
The Author grants the Jesuit University Ignatianum in Cracow a free, non-exclusive, territorially unlimited license to use the Work in the following fields of exploitation:
- publishing the Work in paper, digital or magnetic form;
- multiplying the work by any method, without limiting the number of editions or copies;
- distribution of the work and its copies in any form, including marketing, sales, lending, and lease;
- placing the work in a computer memory;
- distribution of the work in information networks, including the Internet;
- public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and re-broadcasting, as well as making the Work available to the public in such a manner that everyone could have access to it at a time and place chosen by themselves;
- within the scope of dependent rights to the Work, covering, in particular, the right to make necessary changes to the Work, resulting from editorial and methodical preparation, as well as to make translations of the Work into other languages.
The license right shall be transferred the moment of transfer of the Work to the Jesuit University Ignatianum in Cracow. The Jesuit University Ignatianum in Cracow is entitled to grant sub-licenses to the Work in terms of the right granted. The license shall be limited in time for a period of 15 years from the date it is granted.
Stats
Number of views and downloads: 3
Number of citations: 0