Biographical Learning of the Role of the Preschool Teacher
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2024.4.004Keywords
biographical learning, learning from one’s own biography, learning from the biography of the Other, preschool teacher, the professional role of the teacherAbstract
This article presents the findings of original research on the phenomenon of biographical learning in the development of the role of a female preschool teacher, drawing on the concept proposed by Elżbieta Dubas. The study was carried out in a qualitative research framework, adopting an interpretative paradigm. Its aim was to explore and describe the significance of biographical learning in shaping and enacting the role of female preschool teachers.
The research specifically investigated how teachers learn their professional role through their own and others’ biographies. The central research question was formulated as follows: what role does biographical learning play for the women surveyed in constructing and performing the role of a preschool teacher? A case study method was employed, and narrative interviews were conducted with three female preschool teachers as the primary technique for collecting research material.
The findings reveal the individualized biographical process through which the role of a preschool teacher is learned, as reflected in the narratives of the participants. The research establishes that personal and shared biographies are valuable educational assets. Reflection on these biographies contributes to the development of various qualities and skills that the narrators use when constructing and fulfilling their professional roles as preschool teachers.
References
Alheit P. (2015). Teoria biografii jako fundament pojęciowy uczenia się przez całe życie, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, t. 18, nr 4(72), s. 23–36.
Błasiak A. (2019). Między (nie)obecnością a zaangażowaniem. Rodzicielstwo rekonstruowane w ponowoczesności, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.
Braun V., Clarke V. (2006). Using Thematic Analysis in Psychology, „Qualitative Research in Psychology”, t. 3, nr 2, s. 77–101.
Chmiel T. (2014). Wizje i (re)wizje przygotowania do zawodu nauczyciela, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Dróżka W. (2023). Refleksyjność w kontekście podmiotowości i sprawczości nauczyciela. Wnioski dla kształcenia nauczycieli, „Rocznik Pedagogiczny”, t. 45, s. 37–56.
Dróżka W., Madalińska-Michalak J.M. (2016). Droga do zawodu nauczyciela i motywy jej wyboru – w świetle autobiograficznych wypowiedzi studentów studiów pedagogicznych, „Forum Oświatowe”, t. 28, nr 1(55), s. 161–179.
Dubas E. (2015). Andragogiczne badania biografii – zakresy, trudności, etyka badacza (wybrane aspekty), [w:] E. Dubas, J. Stelmaszczyk (red.), Biografie i uczenie się, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 31–47.
Dubas E. (2017). Uczenie się z własnej biografii jako egzemplifikacja biograficznego uczenia się, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, t. 4, nr 1, s. 63–87.
Grochowalska M. (2014). Dylematy nowicjusza. Konteksty stawania się nauczycielem edukacji przedszkolnej, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce”, t. 9, nr 1(31), s. 27–40.
Grochowalska M. (2015). Od wiedzy do działania: praca zawodowa w doświadczeniach początkujących nauczycieli edukacji przedszkolnej, „Przegląd Pedagogiczny”, nr 1, s. 85–97.
Grochowalska M. (2020). Początkujący nauczyciel przedszkola we wspólnocie zawodowej. Od niepewności ku pełnemu uczestnictwu w socjokulturowych praktykach, „Forum Pedagogiczne”, t. 10, nr 1, s. 129–140.
Jędrzejewski S. (1985). Nauczyciel przedszkola, [w:] M. Kwiatowska (red.), Podstawy pedagogiki przedszkolnej, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, s. 132–146.
Juszczyk S. (2013). Badania jakościowe w naukach społecznych. Szkice metodologiczne, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kazimierska K. (1997). Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne, [w:] M. Czyżewski, A. Piotrowski, A. Rokuszewska-Pawełek (red.), Biografia a tożsamość narodowa, Łódź: Katedra Socjologii Kultury Uniwersytetu Łódzkiego, s. 35–44.
Kędzierska H. (2012). Kariery zawodowe nauczycieli. Konteksty – wzory – pola dyskursu, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Klim-Klimaszewska A. (2005). Pedagogika przedszkolna, Warszawa: Polski Instytut Wydawniczy.
Kochanowska E. (2016). Zaangażowanie nauczycieli edukacji elementarnej w doskonalenie kompetencji zawodowych. Komunikat z badań, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika”, t. 13, s. 195–207.
Kostka-Szymańska M., Kuśpit M. (2021). Edukacja włączająca w kształceniu dzieci z problemami rozwojowymi, „Pedagogika Społeczna”, nr 1–2, s. 251–258.
Kwaśnica R. (2004). Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu, [w:] Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 291–323.
Kwiatkowska H. (2008). Pedeutologia, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Kwiatkowski S.T. (2017). Znaczenie kształcenia społeczno-emocjonalnego w rozwijaniu kluczowych kompetencji współczesnych nauczycieli, [w:] S.T. Kwiatkowski, D. Walczak (red.), Kompetencje interpersonalne w pracy współczesnego nauczyciela. Aspekty teoretyczne i praktyczne, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, s. 125–158.
Lalak D. (2010). Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Łukasik J.M. (2009). Między szkołą a domem. Role zawodowe i rodzinne współczesnego nauczyciela, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
Mazurek E. (2017). Biograficzne uczenie się i narracyjne uczenie się – ramy teoretyczne, „Edukacja Dorosłych”, nr 1(76), s. 51–65.
Michalak J.M. (2007). Uwarunkowania sukcesów zawodowych nauczycieli: studium przypadków, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Moustakas C. (2001). Fenomenologiczne metody badań, przeł. S. Zabielski, Białystok: Wydawnictwo „Trans Humana”.
Muchacka B. (2004). Nauczyciel przedszkolny, [w:] T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 3, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 570.
Nowak J. (2009). O nauczycielu przedszkola w świetle teorii i praktyki pedagogicznej, [w:] Kasaáčová, B. Cabanová, M. (red.), Učiteľ v preprimárnej a primárnej edukácii. Teória, výskum, vývoj, Banská Bystrica: Katedra elementárnej a predškolskej pedagogiky, Pedagogická fakulta Univerzity Mateja Bela, s. 156–176.
Nowak-Dziemianowicz M. (2008). „Wielki Przegrany Współczesności”. Polski nauczyciel jako podmiot i przedmiot kształcenia, [w:] P. Rudnicki, B. Kutrowska, M. Nowak-Dziemianowicz (red.), Nauczyciel: misja czy zawód? Społeczne i profesjonalne aspekty roli, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, s. 129–162.
Paprotna G. (2021). Wybrane konteksty funkcjonowania społeczno-zawodowego nauczyciela przedszkola, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce”, t. 16, nr 4(62), s. 133–143.
Puszcz P., Kalus A., Mazurek E. (2023). Biograficzne uczenie się ról rodzicielskich matek, „Family Forum”, t. 13, s. 85–107.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły i stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. 2017, poz. 356).
Smolińska-Theiss B. (2018). Janusz Korczak i refleksyjne uczenie się, [w:] M. Michalak (red.), Prawa dziecka wczoraj, dziś i jutro – perspektywa korczakowska, t. 2, Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka, s. 12–31.
Stake R.E. (2010). Jakościowe studium przypadku, [w:] N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 628–636.
Szempruch J. (2017). Przygotowanie edukacyjne człowieka do funkcjonowania w warunkach współczesnej cywilizacji, „Problemy Profesjologii”, nr 1, s. 13–22.
Urbaniak-Zając D. (2004). Badania interpretacyjne w pedagogice, [w]: T. Lewowicki (red.), Pedagogika we współczesnym dyskursie humanistycznym, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 125–146.
Wiśniewska E. (2016). Przywództwo edukacyjne nauczyciela, „Społeczeństwo. Edukacja. Język”, nr 4, s. 103–113.
Żeber-Dzikowska I., Reczyńska D., Cisło Ł. (2014). Rola edukacji w przygotowaniu absolwentów do warunków współczesnego rynku pracy, „Społeczeństwo. Edukacja. Język”, t. 2, s. 85–99.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Martyna Żurek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
By submitting an article, the author declares that:
they are the author of the article (hereinafter referred to as the Work) and:
- is entitled to exclusive and unlimited copyright to the Work,
- is entitled to dispose of the copyrights to the Work.
The Author grants the Jesuit University Ignatianum in Cracow a free, non-exclusive, territorially unlimited license to use the Work in the following fields of exploitation:
- publishing the Work in paper, digital or magnetic form;
- multiplying the work by any method, without limiting the number of editions or copies;
- distribution of the work and its copies in any form, including marketing, sales, lending, and lease;
- placing the work in a computer memory;
- distribution of the work in information networks, including the Internet;
- public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and re-broadcasting, as well as making the Work available to the public in such a manner that everyone could have access to it at a time and place chosen by themselves;
- within the scope of dependent rights to the Work, covering, in particular, the right to make necessary changes to the Work, resulting from editorial and methodical preparation, as well as to make translations of the Work into other languages.
The license right shall be transferred the moment of transfer of the Work to the Jesuit University Ignatianum in Cracow. The Jesuit University Ignatianum in Cracow is entitled to grant sub-licenses to the Work in terms of the right granted. The license shall be limited in time for a period of 15 years from the date it is granted.
Stats
Number of views and downloads: 215
Number of citations: 0
