Ethics and Pedagogy: The Pedagogical Thought of Jacek Woroniecki in Relation to Contemporary Education
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2022.3.004Keywords
pedagogy, education, virtue ethics, virtue theory, moral education, Jacek WoronieckiAbstract
The article addresses the pedagogical achievements of Jacek Woroniecki. Reference is made to his works, in which he made ethics and the moral aspect the basic manifestation of educational activity. Guided by a concern for the proper moral level of people in all manifestations of their lives, Woroniecki created a body of work and thinking from which we can draw, regardless of the current conditions. The reflections resulting from them, prompting the reader to build morally good relationships between educators and pupil, make the subjectivity of a human being the basic paradigm of education, which is so important and inalienable in today’s reality as well.
The subject of this article is therefore the topicality of Woroniecki’s views in relation to the contemporary space of educational influence. It points to the very important aspect of the integrity of ethics and pedagogy, which the thinker raises to constitute a pillar of his pedagogy, or more precisely, of aretology, a synthesis of the humanism of Greek paideia and Christian pedagogy. A separate section is devoted to epistemological references to the idea of paedagogia perennis, pointing to the cognitive inseparability of philosophy and pedagogy and – in relation to pedagogical practice – of upbringing and education. Taking into consideration the need for contemporary educators to constantly search for new educational paths, to take sometimes difficult directions in their professional practice, Woroniecki’s classic thought in the world of relativized values may turn out to be “the path leading man to moral maturity.” Woroniecki’s achievements in this respect definitely have a great, timeless pedagogical value.
References
Ablewicz K. (2003). Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej, Kraków: Wydawnictwo UJ.
Albański L. (2001). Aktualność poglądów pedagogicznych Jacka Woronieckiego OP, [w:] J. Gałkowski, M.L. Niedziela (red.), Człowiek, moralność, wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 145–151.
Andrzejuk A. (2000). Prawda o dobru. Problem filozoficznych podstaw etyki tomistycznej, Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Bareła S. (1959). Spis publikacji o. Jacka Woronieckiego OP, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne”, t. 6, nr 1–2, s. 77–89.
Botkin J.W., Elmandjra M., Mazlitza M. (1982). Uczyć się bez granic. Jak zewrzeć lukę ludzką, przeł. M. Kukliński, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Boużyk M.M. (2015). Myśl pedagogiczna Jacka (Adama) Woronieckiego w wybranych publikacjach z okresu 1903–1918, „Polska Myśl Pedagogiczna”, t. 1, nr 1, s. 221–267.
Boużyk M.M. (2016a). Jacek Woroniecki o modlitwie jako czynniku doskonalącym naturę człowieka „Rocznik Tomistyczny”, nr 5, s. 357–373.
Boużyk M.M. (2016b). Uczeń czy książka? Pedagogika Jacka Woronieckiego jako podpowiedź dla współczesnych systemów wychowania, „Forum Pedagogiczne”, nr 2, cz. 1, s. 229–243.
Brighouse H. (2009). Moral and Political Aims of Education, [w:] H. Siegel (red.), The Oxford Handbook of Philosophy of Education, Oxford: Oxford University Press, s. 35–51.
Chudy W. (2007). Podstawy filozoficzne pedagogii samowychowania, „Roczniki Nauk Społecznych”, t. 35, nr 2, s. 19–30.
Cichoń W. (1996). Wartości, człowiek, wychowanie. Zarys problematyki aksjologiczno-wychowawczej, Kraków: Wydawnictwo UJ.
Delors J. (1998). Edukacja. Jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku, Warszawa: Stowarzyszenie Oświatowców Polskich. Wydawnictwa UNESCO.
Filipiak M. (2000). Bibliografia podmiotowa i przedmiotowa Jacka Woronieckiego OP, [w:] J. Gałkowski, M.L. Niedziela (red.), Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 277–297.
Gałkowski J. (2000). Filozofia i człowiek w „Katolickiej etyce wychowawczej” Jacka Woronieckiego OP, [w:] J. Gałkowski, M.L. Niedziela (red.), Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 81–100.
Gałkowski J. (2003), Rozwój i odpowiedzialność. Antropologiczne podstawy koncepcji wychowania moralnego, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Gałkowski S. (1998). Ku dobru. Aktualność filozofii wychowania Jacka Woronieckiego, Rzeszów: Wydawnictwo WSP.
Homplewicz J. (1996). Etyka pedagogiczna, Rzeszów: Wydawnictwo WSP.
Jan Paweł II (1997). Przemówienie w siedzibie UNESCO. Paryż, 2 czerwca 1980, [w:] Przemówienia i homilie Jana Pawła II, Kraków: Znak, s. 267–287.
Kamińska W. (2001). O poszukiwaniu idei „paedagogiae perennis” we współczesnym modelu edukacji, [w:] J. Gałkowski, M.L. Niedziela (red.), Człowiek, moralność, wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 137–144.
Klim-Klimaszewska A. (2011). Podstawy edukacyjne na przełomie XX i XXI wieku w świetle raportów oświatowych, „Rozprawy Społeczne”, t. 5, nr 1, s. 3–10.
Komisja Europejska (1997). Nauczanie i uczenie się. Na drodze do uczącego się społeczeństwa, przeł. K. Pachniak, R. Piotrowski, Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP.
Krasnodębski M. (2009a), Człowiek i paideia. Realistyczne podstawy filozofii wychowania, Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przymierza Rodzin.
Krasnodębski M. (2009b), Pedagogika Jacka Woronieckiego i Feliksa Wojciecha Bednarskiego jako egzemplifikacja etyki tomizmu tradycyjnego, „Studia Ełckie”, nr 11, s. 29–50.
Krąpiec M.A. (1982). Człowiek – kultura – uniwersytet, wybór i oprac. A. Wawrzyniak, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Krąpiec M.A. (1991). Ja – człowiek, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Krąpiec M.A. (2000). Ludzka wolność i jej granice (Dzieła, t. 18), Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kuraciński E. (2005). Wyznaczniki kultury masowej, „Seminare. Poszukiwania Naukowe”, nr 21, s. 409–423.
Leś T. (2017). O ścisłych związkach pedagogiki z etyką, „Hybris”, nr 36, s. 24–40.
MacIntyre A. (1996). Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, tłum. A. Chmielewski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Majewska M.B. (2006). Wykaz pism o. Jacka Woronieckiego OP (do roku 1909 Adama Woronieckiego) wydanych w latach 1903–2005, [w:] M.L. Niedziela (red.), Sługa Boży ojciec Jacek Woroniecki uczy, Warszawa: Maurycy Lucjan Niedziela, s. 157–174.
Mazur P.S., Kiereś B., Skrzyniarz R., Płazińska A. (2019). Jacek Woroniecki, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Morszczyńska U. (2009). Normy w pedagogice, Kraków: Księgarnia Akademicka.
Nowak M., Magier P., Szewczak I. (2010). Wprowadzenie, [w:] M. Nowak, P. Magier, I. Szewczak (red.), Antropologiczna pedagogika ogólna, Lublin: Gaudium, Wydawnictwo KUL, s. 7–15.
Ostrowska U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania, [w:] B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 392–414.
Ojciec Święty Franciszek (2020). Encyklika Fratelli tutti. O braterstwie i przyjaźni społecznej, Kraków: Wydawnictwo M.
Polak R. (2007). Roztropność i jego składniki według Jacka Woronieckiego, „Cywilizacja”, nr 22, s. 82–90.
Skrzydlewski P. (2020). Filozofia władzy w ujęciu o. Jacka Woronieckiego, „Roczniki Pedagogiczne”, t. 12 (48), nr 1, s. 133–149.
Szewczak I. (2020). W trosce o aretologiczne podstawy wychowania. Wokół koncepcji o. Jacka Woronieckiego, „Roczniki Pedagogiczne”, t. 12 (48), nr 1, 99–117.
Sztompka P. (1997). Kulturowe imponderabilia szybkich zmian społecznych. Zaufanie. lojalność, solidarność, „Studia Socjologiczne”, nr 4, s. 5–19.
Szutta N. (2013). Status współczesnej etyki cnót, [w:] J. Zborowski (red.), Etyka u schyłku drugiego tysiąclecia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, s. 231–242.
Śleziński K. (2016). Aretologiczne podstawy pedagogiki. Kraków–Cieszyn: Wydawnictwo Scriptum.
Wolicka E. (1997). Próby filozoficzne. W kręgu wybranych zagadnień „filozofii wieczystej” i współczesnej antropologii, Kraków: Znak.
Woroniecki J. (1923). Studium nad kardynalną cnotą roztropności, „Kwartalnik
Teologiczny Wileński”, nr 1, z. 2, s. 226–247.
Woroniecki J. (1947). Program integralnej pedagogiki katolickiej, „Ateneum Kapłańskie”, nr 46, s. 272–281.
Woroniecki J. (1961a). Długomyślność jako cnota wychowawcy, [w:] J. Woroniecki, Wychowanie człowieka. Pisma wybrane, wybór W.K. Szymański, oprac. J. Kołątaj, Kraków: Znak, s. 189–200.
Woroniecki J. (1961b). Pełnia modlitwy, [w:] J. Woroniecki, Pisma wybrane, wybór W.K. Szymański, oprac. J. Kołątaj, Kraków: Znak, s. 108–152.
Woroniecki J. (1961c). Program pedagogiki integralnej, [w:] J. Woroniecki, Wychowanie człowieka. Pisma wybrane, Kraków: Znak, s. 11–32.
Woroniecki J. (1961d). Rozwój osobistości człowieka. Dynamiczny aspekt personalizmu, [w:] J. Woroniecki, Wychowanie człowieka. Pisma wybrane, Kraków: Znak, s. 59–92.
Woroniecki J. (2002). Moralność a religia, [w:] J. Woroniecki, U podstaw kultury katolickiej. Teksty zebrane, Lublin: Wydawnictwo Instytutu Edukacji Narodowej, s. 55–70.
Woroniecki J. (2013). Katolicka etyka wychowawcza, t. 1–3, Lublin: Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, Wydawnictwo KUL.
Zdybicka Z. (1995). Kulturowe zawirowanie wokół człowieka końca XX wieku, „Człowiek w Kulturze”, nr 4–5, s. 73–89.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Katarzyna Szymczyk
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
By submitting an article, the author declares that:
they are the author of the article (hereinafter referred to as the Work) and:
- is entitled to exclusive and unlimited copyright to the Work,
- is entitled to dispose of the copyrights to the Work.
The Author grants the Jesuit University Ignatianum in Cracow a free, non-exclusive, territorially unlimited license to use the Work in the following fields of exploitation:
- publishing the Work in paper, digital or magnetic form;
- multiplying the work by any method, without limiting the number of editions or copies;
- distribution of the work and its copies in any form, including marketing, sales, lending, and lease;
- placing the work in a computer memory;
- distribution of the work in information networks, including the Internet;
- public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and re-broadcasting, as well as making the Work available to the public in such a manner that everyone could have access to it at a time and place chosen by themselves;
- within the scope of dependent rights to the Work, covering, in particular, the right to make necessary changes to the Work, resulting from editorial and methodical preparation, as well as to make translations of the Work into other languages.
The license right shall be transferred the moment of transfer of the Work to the Jesuit University Ignatianum in Cracow. The Jesuit University Ignatianum in Cracow is entitled to grant sub-licenses to the Work in terms of the right granted. The license shall be limited in time for a period of 15 years from the date it is granted.
Stats
Number of views and downloads: 1492
Number of citations: 0
