Mediation Predisposition of Candidates for Peer Mediators Aged 11–13
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2022.1.006Keywords
peer mediation, mediation predispositions, mediation competences, early adolescenceAbstract
The role of a peer mediator is emotionally and intellectually demanding for learners to undertake. Therefore, it seems necessary to diagnose children and adolescents in terms of their mediation predispositions. Using a proprietary tool, the authors distinguished five basic categories of predisposition to diagnose primary school students aged 11–13. The diagnosis of such predispositions serves primarily to determine the direction of work with youth candidates for the role of mediators and is the starting point for developing their mediation competences. Moreover, the collected results show strengths and deficits in developmental and cognitive areas important in the context of mediation. The data analysis also showed a possible relationship between the effects of the pandemic and a decrease in the level of mediation predispositions, mainly social and emotional skills, which require the training of the abilities that would enable effective interpersonal relationships to be advanced.
References
Aleksander A., Panek A., Topa D. (1999). Drogi i bezdroża, czyli słów kilka o autorytecie i kondycji nauczyciela w okresie przemian, „Edukacja Dorosłych. Kwartalnik Akademickiego Towarzystwa Andragogicznego”, nr 1(22), http://www.bg.up.krakow.pl/plikownia/pdf/aleksander-panek-topa_01.pdf [dostęp 21.04.2021].
Argyle M. (1999). Psychologia stosunków międzyludzkich, przeł. W. Domachowski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Balawajder K. (2010). Zachowania uczestników konfliktu interpersonalnego, [w:] D. Borecka-Biernat (red.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież?, Warszawa: Difin, s. 137–179.
Bardziejewska M. (2005). Okres dorastania. Jak rozpoznać potencjał nastolatków?, [w:] A. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 345–377.
Błaszczyk K., Błaszczyk M. (2013). Konflikty w szkole. Analiza zjawiska, „Dialogi o Kulturze i Edukacji”, nr 1(2), s. 123–143.
Brenedt J., Brenedt B. (2011). Równo(u)waga, [w:] M. Kułakowski (red.), Harmonia w życiu prywatnym i biznesie, Warszawa: Zacharek Dom Wydawniczy, s. 13–22.
Brosch A. (2013). Kształtowanie kompetencji społecznych wśród młodzieży w procesie komunikacji wirtualnej, Katowice: Uniwersytet Śląski; Oficyna Wydawnicza.
Cybulka A., Siedlecka-Andychowicz A. (2009). Mediator: role, umiejętności, osobowość, [w:] E. Gmurzyńska, R. Morka (red.). Mediacje. Teoria i praktyka, Warszawa 2009, s. 167–178.
Czajowska A. (1998). Procesy emocjonalne, [w:] W. Pilecka, G. Rudkowska, L. Wrona (red.), Podstawy psychologii. Podręcznik dla studentów kierunków nauczycielskich, Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP, s. 235–248.
Czub M. (2014). Rozwój dziecka. Wczesne dzieciństwo, Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Davis M.H. (2001). Empatia. O umiejętności współodczuwania, przeł. J. Kubiak, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Dietrich M. (red.) (2002). Autorytet uczelni, Warszawa: Instytut Problemów Współczesnej Cywilizacji.
Dobrenko K. (2013). Adolescencja jako czas przejmowania inicjatywy za własny rozwój, [w:] E. Sokołowska (red.), Psychologia kształcenia i wspierania rozwoju, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, s. 146–166.
Duda A. (2019). Zarys pracy mediatora szkolnego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Duda A.K., Skrzypek W., Mróz A., Koperna P., Sobieszczańska K., Zawisza-Wilk E. (red.) (2019). Masz prawo do mediacji w szkole. Mediacje rówieśnicze w praktyce szkolnej. Implikacje i rekomendacje, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Dudzikowa M. (1993). Kompetencje autokreacyjne – możliwości ich nabywania w toku studiów pedagogicznych, „Edukacja. Studia. Badania. Innowacje”, nr 4(44), s. 18–34.
Gruca-Miąsik U. (2019). Teoria rozumowania moralnego – zarys syntezy, „Polska Myśl Pedagogiczna”, nr 5, s. 123–141.
Grudziecka M. (2007). Rozwiązywanie konfliktów szkolnych przy użyciu technik mediacyjnych – mediacje rówieśnicze w szkole, Warszawa: Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli.
Hoffman M.L. (1981), Is Altruism Part of Human Nature?, „Journal of Personality and Social Psychology”, t. 40, nr 1, s. 121–137.
Hoffman M.L. (2006). Empatia i rozwój moralny, przeł. O. Waśkiewicz, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Hymes D. (1980). Socjolingwistyka i etnografia mówienia, [w:] M. Głowiński (red.), Język i społeczeństwo, Warszawa: Czytelnik, s. 41–79.
Jarmoszko S. (2013), Autorytet czy może władza – u podstaw nieporozumień, uproszczeń i mistyfikacji, [w:] D. Łażewska (red.), Autorytet w wychowaniu i edukacji, Józefów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie, s. 22–57.
Jarymowicz M. (1984). Spostrzeganie własnej indywidualności. Percepcja i atrakcyjność odrębności własnej osoby od innych ludzi, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Klein G., Snowden D., Lock Pin Ch. (2007). Anticipatory Thinking, [w:] K.L. Mosier, U.M. Fisher (red.), Informed by Knowledge: Expert Performance in Complex Situations, New York–London: Psychology Press, s. 2–11.
Korbelak M., Burkot J. (2016). Autorytet nauczyciela w percepcji uczniów i ich rodziców, „Problemy Współczesnej Pedagogiki”, t. 2, nr 1, s. 7–16.
Kwaśnica R. (2004). Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu, [w:] Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 291–323.
Makaruk K., Włodarczyk J., Szeredzińska R. (2020). Negatywne doświadczenia młodzieży w trakcie pandemii. Raport z badań ilościowych, Warszawa: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, https://fdds.pl/_Resources/Persistent/5/0/0/e/500e0774b0109a6892ce777b0d8595f528adea62/Negatywne-doswiadczenia-mlodziezy-w-trakcie-pandemii.-Raport-z-badan-ilosciowych-1.pdf [dostęp: 29.02.2021].
Martowska K., Matczak A. (2013). Pomiar kompetencji społecznych – prezentacja nowego narzędzia diagnostycznego, „Psychology of Quality of Life”, t. 12, nr 1, s. 43–56.
Matczak A. (2001). Kwestionariusz Kompetencji Społecznych, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.
Muchacka B. (2007). Globalna kultura i jej wyzwania dla edukacji, [w:] B. Muchacka (red.), Edukacja wobec wyzwań globalnego społeczeństwa, Nowy Sącz: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, s. 67–85.
Musiał D. (2007). Kształtowanie się tożsamości w adolescencji, [w:] P. Francuz, W. Otrębski (red.), Studia z psychologii w KUL, t. 14, Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 73–92.
Okoń W. (1998). Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Peret-Drążewska P. (2016). Orientacje wspólnotowe młodzieży w warunkach indywidualizacji społeczeństwa, „Przegląd Pedagogiczny”, nr 1, s. 91–101.
Piotrowski K., Ziółkowska B., Wojciechowska J. (2014). Rozwój nastolatka. Wczesna faza dorastania, wiek 11/12–14/15, Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Reber A.S. (2000). Słownik psychologii, przeł. B. Janasiewicz-Kruszyńska i in., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Strykowski W. (2007). Szkoła współczesna i zachodzące w niej procesy, [w:] W. Strykowski, J. Strykowska, J. Pielachowski (red.), Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej, Poznań: Wydawnictwo eMPi², s. 7–61.
Strzemińska A., Wiśnicka M. (2011). Młodzież na wsi. Raport z badań, Warszawa: Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności, https://www.rownacszanse.pl/uploads_public/cms/parameter-1599/18702_mlodziez_na_wsi_raport.pdf [dostęp: 12.02.2021].
Szempruch J. (2011). Nauczyciel w warunkach zmiany społecznej i edukacyjnej, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Teaching Better – Anticipatory Thinking,
http://www.hondurasweekly.com/culture/item/17107-teaching-better-anticipatory-thinking.html [dostęp: 12.02.2021].
Teaching and learning for a sustainable future: a multimedia teacher education programme, https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000161849 [dostęp: 12.02.2021].
Tucholska K. (2007). Kompetencje temporalne jako wyznacznik dobrego funkcjonowania, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Wasilewska-Kamińska E. (2016). Myślenie krytyczne jako cel kształcenia na przykładzie systemów edukacyjnych USA i Kanady, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
White S. (2008). Równość, przeł. M. Wilk, Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Wielki słownik języka polskiego, https://wsjp.pl/haslo/podglad/4874/predyspozycja [dostęp: 12.02.2020].
Wilczek-Rużyczka E. (2002). Empatia i jej rozwój u osób pomagających, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wołoszyn-Spirka W., Krause E. (2012). Wybrane zagadnienia etyki doradcy zawodowego, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Zawisza E., Lubińska-Bogacka M. (2015). Empatia jako filar rozwoju społecznego dziecka. Różnica w rozwoju kompetencji społecznych u dziewcząt i chłopców, [w:] S. Kowal, M. Mądry-Kupiec (red.), Przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela. W stronę edukacji spersonalizowanej, Będzin: Wydawnictwo internetowe e-bookowo, s. 185–198.
Zdrowie psychiczne w czasie pandemii Covid-19. Raport wstępny z badania naukowego kierowanego przez dr hab. Małgorzatę Dragan, 4.05.2020, http://psych.uw.edu.pl/2020/05/04/zdrowie-psychiczne-w-czasie-pandemii-covid-19-raport-wstepny-z-badania-naukowego-kierowanego-przez-dr-hab-malgorzate-dragan/ [dostęp: 12.02.2021].
Zieliński J. (2017). Edukacja przez dialog pedagogiczny, „Chowanna”, t. 2(29), s. 10–16.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Anna Duda, Anna Mróz, Małgorzata Mądry-Kupiec, Ewa Zawisza-Wilk, Wioletta Skrzypek, Paulina Koperna
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
By submitting an article, the author declares that:
they are the author of the article (hereinafter referred to as the Work) and:
- is entitled to exclusive and unlimited copyright to the Work,
- is entitled to dispose of the copyrights to the Work.
The Author grants the Jesuit University Ignatianum in Cracow a free, non-exclusive, territorially unlimited license to use the Work in the following fields of exploitation:
- publishing the Work in paper, digital or magnetic form;
- multiplying the work by any method, without limiting the number of editions or copies;
- distribution of the work and its copies in any form, including marketing, sales, lending, and lease;
- placing the work in a computer memory;
- distribution of the work in information networks, including the Internet;
- public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and re-broadcasting, as well as making the Work available to the public in such a manner that everyone could have access to it at a time and place chosen by themselves;
- within the scope of dependent rights to the Work, covering, in particular, the right to make necessary changes to the Work, resulting from editorial and methodical preparation, as well as to make translations of the Work into other languages.
The license right shall be transferred the moment of transfer of the Work to the Jesuit University Ignatianum in Cracow. The Jesuit University Ignatianum in Cracow is entitled to grant sub-licenses to the Work in terms of the right granted. The license shall be limited in time for a period of 15 years from the date it is granted.
Stats
Number of views and downloads: 408
Number of citations: 0