Myśli Jadwigi Zamoyskiej o wychowaniu
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2023.4.006Słowa kluczowe
Jadwiga Zamoyska, wychowanie, posłuszeństwo, wzór, praca, cnotaAbstrakt
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wskazał wśród patronów roku 2023 Jadwigę Zamoyską (1831–1923), której setna rocznica śmierci przypada w listopadzie tego roku. Spośród wielu zadań, za które jest podziwiana i ceniona, najbliższe i najważniejsze było dla niej wychowanie młodego pokolenia. Patronat roku to inicjatywa, która ma uhonorować, ale też uchronić od zapomnienia osoby, wydarzenia, idee ważne dla Polski i Polaków. Treść artykułu wpisuje się w to zamierzenie. Celem artykułu jest wskazanie uniwersalnych wartości myśli wychowawczej Jadwigi Zamoyskiej. Posłużono się metodą analityczno-syntetyczną. Podstawowe źródło stanowi praca pt. O wychowaniu, w której Jadwiga Zamoyska przedstawiła program wychowania i kształcenia katolickiego. Refleksji poddano wartość integralnego rozwoju człowieka, posłuszeństwa, wzoru, pracy oraz cnoty w wychowaniu. Wartości uniwersalne to takie, które są „ponad” różnicami czasowymi i światopoglądowymi. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wskazał postać i życie Jadwigi Zamoyskiej jako wzór wszystkim Polakom, a nie określonej grupie. Interesujące, czy jest coś aktualnego i wartościowego w tym przekazie dla człowieka bogatszego o ponad sto lat badań naukowych i doświadczeń światowych.
Bibliografia
Antoniewicz M. (2010). Integralny rozwój człowieka w ujęciu „Caritas in veritate” Benedykta XVI, „Studia Gnesnensia”, t. 24, s. 265–277.
Bross S. (1937). Od wydawcy, [w:] Jenerałowa J. Zamoyska, O wychowaniu, Poznań: Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, s. 5–9.
Czartoryski-Sziler P. (2009). Jadwiga Zamoyska – wychowawczyni młodzieży, „Nasz Dziennik”, 23–24 maja, s. 12.
Diogenes Laertios (1984). Żywoty i poglądy słynnych filozofów, przeł. I. Krońska, K. Leśniak, W. Olszewski, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Dziewiecki M. (2007). Przedmowa, [w:] A. Grün, Życie i praca – duchowe wyzwanie, przeł. B.M. Kamińska, Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, s. 5–9.
Gondek M. (2002). Od wydawcy, [w:] J. Zamoyska, O wychowaniu, Lublin: Instytut Edukacji Narodowej, s. 5–8.
Gondek M. (2005). Jadwiga Zamoyska i jej program pracy społecznej, „Człowiek w Kulturze”, nr 17, s. 241–255.
Izdebska H. (1990). Strach nie buduje autorytetu, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, nr 3, s. 34–38.
Jazukiewicz I. (2012). Pedeutologiczna teoria cnoty, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Jazukiewicz I. (2017). Pasja jako istotny wymiar doświadczania pracy, „Studia Paedagogica Ignatiana”, t. 20, nr 2, s. 85–101.
Kalinowski A. (2000). Cnota sprawiedliwości – iustitia, [w:] M. Mróz (red.), Cnoty kardynalne, Toruń: Wyższe Seminarium Duchowne, s. 91–109.
Kogler F. Egger-Wenzel R., Ernst M. (red.) (2011). Nowy leksykon biblijny, przeł. Ł. Siemieniec, Kielce–Freiburg: Wydawnictwo Jedność; Verlag Herder.
Łobacz M. (2019). Istota wychowania integralnego w osobowym rozwoju człowieka, „Roczniki Pedagogiczne”, t. 11(47), nr 1, s. 51–62.
Mazur R. (2019). Kształtowanie posłuszeństwa w nauczaniu religii rzymskokatolickiej, [w:] I. Jazukiewicz, E. Rojewska (red.), Sprawności moralne w wychowaniu. Odpowiedzialność – wierność – posłuszeństwo, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, s. 281–300.
Olubiński A. (2012). Rola autorytetu w procesie edukacji – zamiast Wprowadzenia, [w:] A. Olubiński (red.), Autorytet. Czy potrzebny w procesie edukacji?, Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, s. 7–20.
Palka S. (2006). Jadwiga z Działyńskich Zamoyska – mądra wychowawczyni, „Wychowawca”, nr 7/8, s. 25.
Palka S. (2007). Kobieta wychowawczynią, „Wychowawca, nr 6, s. 18–19.
Pawlikowski P. (2019). Posłuszeństwo – rada ewangeliczna kształtująca rozwój życia duchowego człowieka, [w:] I. Jazukiewicz, E. Rojewska (red.), Sprawności moralne w wychowaniu. Odpowiedzialność – wierność – posłuszeństwo, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, s. 265–279.
Ravasi G. (2012). Powrót do cnót, przeł. A. Wojnowski, Kraków: Wydawnictwo Salvator.
Reber A.S. (2000). Słownik psychologii, przeł. B. Janasiewicz-Kruszyńska i in., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Sztaba M. (2015). Aktualność i ważność idei „trójpracy” Jadwigi Zamoyskiej dla integralnego rozwoju osoby, „Pedagogika Społeczna”, nr 1(55), s. 93–114.
Wasylewicz M. (2016). Autorytety medialne – starcie czy wsparcie (?) autorytetów realnych współczesnej młodzieży, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, t. 35, nr 1, s. 99–109.
Zamoyska J. (2001). O pracy, Lublin: Instytut Edukacji Narodowej.
Zamoyska J. (2002). O wychowaniu, Lublin: Instytut Edukacji Narodowej.
Zamoyska J. (2021). O miłości ojczyzny, Lublin: Fundacja Servire Veritati.
Netografia
Jan Paweł II (1980). Dives in Misericordia. Encyklika o Bożym miłosierdziu, https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_30111980_dives-in-misericordia.html [dostęp: 25.07.2023].
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (2022). Sejm wybrał patronów roku 2023, https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/komunikat.xsp?documentId=D24208AB4F97A8DDC1258887003C0CC1 [dostęp: 1.08.2023].
https://www.portalsamorzadowy.pl/forum/191360_0.html [dostęp: 8.08.2023].
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Iwona Jazukiewicz

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 476
Liczba cytowań: 0