Ochrona osób małoletnich przed wykorzystywaniem seksualnym na przykładzie dokumentu Profilaktyka przemocy seksualnej wobec uczniów w szkole katolickiej
Słowa kluczowe
wykorzystywanie seksualne dzieci, profilaktyka, ochrona małoletnich, , zintegrowany model profilaktyki wykorzystywania seksualnego dzieci, bezpieczeństwo w szkołach, szkoły katolickie, Kościół w PolsceAbstrakt
Wykorzystywanie seksualne osób małoletnich jest problemem społecznym, który wymaga zdecydowanej reakcji. Konieczne jest podjęcie działań mających na celu zapobieganie krzywdzie. Potrzebne są materiały informacyjne, procedury i szkolenia wzmacniające bezpieczeństwo w miejscach, gdzie przebywają dzieci i młodzież. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie dokumentu Profilaktyka przemocy seksualnej wobec uczniów w szkole katolickiej. Jego powstanie wynika z potrzeby przygotowania materiałów profilaktycznych dostosowanych do kontekstu instytucji edukacyjnych. Dokument ten jest kierowany przede wszystkim do szkół katolickich, gdyż uwzględnia system prewencji obowiązujący w Kościele w Polsce. Może on jednak być przydatny również w innych typach szkół, ponieważ większość zapisów jest uniwersalna. Artykuł opisuje genezę powstania dokumentu i założenia teoretyczne stojące u jego podstaw. Opiera się on głównie na zintegrowanym modelu profilaktyki wykorzystywania seksualnego dzieci, który opracowali Stephen Smallbone, William L. Marshall i Richard Wortley. Ta koncepcja postuluje podejmowanie działań profilaktycznych na trzech poziomach: uniwersalnym, selektywnym i interwencyjnym. Artykuł ukazuje, w jaki sposób w omawianym dokumencie stosuje się ten model w warunkach szkolnych oraz streszcza najważniejsze zapisy tejże publikacji.
Bibliografia
Applewhite M. (2016). Historical and Current Standards of Care for Prevention and Response to Sexual Abuse, https://www.linkedin.com/pulse/historical-current-standards-care-prevention-response-applewhite [access: 08.05.2022].
Beisert M., Izdebska A. (2012). “Wykorzystywanie seksualne dzieci,” Dziecko Krzywdzone. Teoria. Badania. Praktyka, vol. 11, no. 2, pp. 48–66.
Biel K. (2022). “Prevention of Sexual Abuse against Children and Young People on the Example of the Child Protection Center in Kraków,” The Person and the Challenges, vol. 12, no. 1, pp. 201–212.
Bojanowski W., Bremer M., Gromada M., Kusz E., Moskal D., Musiał M., Pałacki Ł., Seredyńska A., Wolff H., Wyzina A. (2022). Profilaktyka przemocy seksualnej wobec uczniów w szkole katolickiej, Kraków: Centrum Ochrony Dziecka, https://cod.ignatianum.edu.pl/materialy-edukacyjne/prewencja-w-szkole.html [access: 01.08.2022].
Catholic Schools Council (2022a). “Baza szkół,” https://rsk.edu.pl/baza-szkol/ [access: 04.08.2022].
Catholic Schools Council (2022b). “O nas,” https://rsk.edu.pl/o-nas/ [access: 04.08.2022].
Czub M. (2015). Zrozumieć dziecko wykorzystane seksualnie, Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Izdebska A. (2009). “Konsekwencje przemocy seksualnej wobec dzieci,” Dziecko Krzywdzone. Teoria. Badania. Praktyka, vol. 8, no. 4, pp. 37–55.
Izdebska A., Ruchel A. (2011). “Profilaktyka wykorzystania seksualnego dziecka – systemowe oddziaływania w zakresie edukacji seksualnej,” Dziecko Krzywdzone. Teoria. Badania. Praktyka, vol. 10, no. 1, pp. 54–67.
Jarosz E. (2011). “Profilaktyka krzywdzenia dzieci,” Dziecko Krzywdzone. Teoria. Badania. Praktyka, vol. 10, no. 1, pp. 7–26.
Kalita L., Chrzan-Dętkoś M. (2019). “Rola superwizji w profilaktyce krzywdzenia dzieci,” Dziecko Krzywdzone. Teoria. Badania. Praktyka, vol. 18, no. 2, pp. 120–138.
Kita B. (2011). “Zadania pracowników szkoły w sytuacji rozpoznania lub podejrzenia krzywdzenia dziecka w rodzinie,” in J. Zmarzlik (ed.) Przemoc w rodzinie wobec dziecka. Procedury interwencyjne w szkole, Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji, pp. 69–81.
Kusz E. (2020). “Profilaktyka wykorzystywania seksualnego w Kościele katolickim,” Dziecko Krzywdzone. Teoria. Badania. Praktyka, vol. 19, no. 2, pp. 235–261.
Makaruk K., Włodarczyk J., Szredzińska R. (2020). Negatywne doświadczenia młodzieży w trakcie pandemii. Raport z badań ilościowych, Warszawa: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.
Polish Bishops’ Conference (2014), Prewencja nadużyć seksualnych w pracy duszpasterskiej i wychowawczej, https://cod.ignatianum.edu.pl/component/content/article/10-episkopatu/17-kep-prewencja-nadu%C5%BCy%C4%87-seksualnych-w-pracy-duszpasterskiej-i-wychowawczej.html?Itemid=109 [access: 08.08.2022].
Przeciszewski M. (2022). “Counteracting Sexual Abuse in the Catholic Church: The System in Poland,” The Person and the Challenges, vol. 12, no. 1, pp. 137–159.
Sajkowska M. (2011). “Wykorzystywanie seksualne dzieci,” Dziecko Krzywdzone. Teoria. Badania. Praktyka, vol. 10, no. 3, pp. 147–159.
Sajkowska M. (2017). “Wykorzystywanie seksualne dzieci,” in Dzieci się liczą 2017. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce, Warszawa: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, pp. 232–251.
Sajkowska M. (2018). “Co wiemy o wykorzystywaniu seksualnym dzieci? Ustalenia terminologiczne, skala zjawiska, oblicza problemu społecznego,” in A. Żak, E. Kusz (eds.), Seksualne wykorzystywanie małoletnich w Kościele. Problem – odpowiedź Kościoła – doświadczenie polskie, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, pp. 163–207.
Sajkowska M., Skierkowska M. (2020). “Zintegrowany model profilaktyki wykorzystywania seksualnego dzieci według Smallbone’a, Marshalla i Wortleya,” Dziecko Krzywdzone. Teoria. Badania. Praktyka, vol. 19, no. 2, pp. 11-44.
Seredyńska A. (2013). “Superwizja koleżeńska jako wsparcie w pracy nauczyciela,” Pedagogika Społeczna, vol. 12, no. 4, pp. 99–112.
Skórzewska-Amberg M. (2021). “Ochrona dziecka przed wykorzystaniem seksualnym w polskim kodeksie karnym,” in M. Cholewa, P. Studnicki (eds.), Wykorzystywanie seksualne osób małoletnich. Ujęcie interdyscyplinarne. Część 1, Kraków: Scriptum, pp. 133–175.
Smallbone S., Marshall W.L., Wortley R. (2008). Preventing Child Sexual Abuse: Evidence, Policy and Practice, Portland (OR): Willan Publishing.
Studnicki P. (2021). “Instytucjonalna odpowiedź Kościoła w Polsce na dramat wykorzystywania seksualnego osób małoletnich,” in M. Cholewa, P. Studnicki (eds.), Wykorzystywanie seksualne osób małoletnich. Ujęcie interdyscyplinarne. Część 2, Kraków: Scriptum, pp. 307–342.
The Act of January 26, 1982 Teacher’s Charter. Journal of Laws 1982, No. 3, item 19, as amended d.
The Act of 06/06/1997 Penal Code. Journal of Laws 1997, No. 88, item 553, as amended d.
The Act of 06/06/1997 Code of Criminal Procedure. Journal of Laws 1997, No. 89, item 555, as amended d.
The Act of May 13, 2016 on counteracting the threat of sexual crime. Journal of Laws 2016, item 862, as amended d.
Włodarczyk J., Makaruk K., Michalski P., Sajkowska M. (2018). Ogólnopolska diagnoza skali i uwarunkowań krzywdzenia dzieci. Raport z badań, Warszawa: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.
World Health Organization. Violence and Injury Prevention Team & Global Forum for Health Research (1999). Report of the Consultation on Child Abuse Prevention, Geneva: World Health Organization, https://apps.who.int/iris/handle/10665/65900 [access: 09.08.2022].
Zmarzlik J. (2011), “Sexual Abuse of Children,” in J. Zmarzlik (ed.), Przemoc w rodzinie wobec dziecka. Procedury interwencyjne w szkole, Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji, pp. 55–68.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Wojciech Bojanowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 296
Liczba cytowań: 0
