Edukacja i terapia przez sztukę w rzeczywistości szkoły post-pandemicznej
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2021.4.010Słowa kluczowe
szkoła po pandemii, arteterapia, regulacja umysłowa dzieci, doświadczenia multisensoryczneAbstrakt
Celem badania omówionego w artykule było wykazanie korzyści płynących z edukacji i terapii przez sztukę prowadzonej dla uczniów powracających do kształcenia stacjonarnego po okresie edukacji online
spowodowanej pandemią COVID-19. W artykule przedstawiono wybrane badania polskie i zagraniczne dotyczące związku między korzystaniem z technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) a pogorszeniem się kondycji psychicznej dzieci w wieku szkolnym. Biorąc pod uwagę prawdopodobną mnogość takich przypadków będących następstwem powszechnego wykorzystywania technologii ICT w nauczaniu w czasie pandemii, zauważa się potrzebę systematycznego wsparcia psychologicznego większości uczniów w realiach „szkoły postpandemicznej”. Stąd postuluje się wprowadzenie do polskich szkół elementów arteterapii. Arteterapia jako działanie ułatwiające integrację z grupą, wyrażanie emocji i samoregulację, które wykorzystuje sztukę i ekspresję twórczą, została przedstawiona jako szansa dostosowania zajęć edukacyjnych do nowych wyzwań i potrzeb uczniów. Refleksje Herberta Reada stanowią koncepcyjną ramę artykułu, ponieważ autor ten postrzega interpretację swoich idei jako prototyp nowoczesnej, wizjonerskiej edukacji, zawierającej elementy pokrewne celom arteterapii.
Bibliografia
Batorski D. (2017). “Dzieci z sieci – dostęp i korzystanie z internetu przez dzieci w wieku przedszkolnym,” [in:] J. Pyżalski (ed.), Małe dzieci w świecie technologii informacyjno-komunikacyjnych, Łódź: Wydawnictwo Eter, pp. 79–94.
Blotevogel M. (2013). “Terapia przez sztuki plastyczne,” [in:] T. Stegemann, M. Hitzeler, M. Blotevogel (eds.), Arteterapie dla dzieci i młodzieży, Gdańsk: Harmonia Universalis, pp. 107–120.
Carr N. (2010). The Shallows: What the Internet Is Doing to Our Brains, New York–London: W.W. Norton & Company.
Dąbrowska-Bąk M., Pawełek K. (2013). Dysfunkcjonalność lokalnego społeczeństwa wychowującego, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Fors P.Q., Barch D.M. (2019). “Differential Relationships of Child Anxiety and Depression to Child Report and Parent Report of Electronic Media Use,” Child Psychiatry and Human Development, vol. 50, pp. 907–917, https://doi.org/10.1007/s10578-019-00892-7 [access: 10.05.2021].
Gardner H., Davis K. (2013), The App Generation: How Today’s Youth Navigate Their Identity, Intimacy and Imagination in a Digital World, New Haven (CT)–London: Yale University Press.
Green V. (2003). Emotional Development in Psychoanalysis, Attachment Theory and Neuroscience: Creating Connections, New York: Brunner; Routledge.
Handford O. (2009a). Terapia zajęciowa czy arteterapia?, 31.07.2009, https://olahandford.wordpress.com/2009/07/31/terapia-zajeciowa-czy-arteterapia/ [access: 01.06.2021].
Handford O. (2009b). Arteterminologia, 27.07.2009, https://olahandford.wordpress.com/2009/07/27/arteterminologia/ [access: 1.06.2021].
Hass-Cohen N., Carr R. (2008). Art Therapy and Clinical Neuroscience, London: Jessica Kingsley Publishers.
Kaczmarczyk M. (2020). “Neurobiologiczny kontekst edukacji zdalnej,” [in:] J. Pyżalski (ed.), Edukacja w czasach pandemii Covid-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele, Warszawa: EduAkcja, pp. 20–25.
Karolak W. (2019). Arteterapia dla dzieci i młodzieży. Scenariusze zajęć, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Klichowski M. et al. (2017). “Jak technologie informacyjno-komunikacyjne mogą wspierać rozwój dziecka w wieku przedszkolnym? Studium teoretyczne,” [in:] J. Pyżalski (ed.), Małe dzieci w świecie technologii informacyjno-komunikacyjnych. Pomiędzy utopijnymi szansami a przesadzonymi zagrożeniami, Łódź: Wydawnictwo Eter, pp. 115–157.
Konieczna E.J. (2007). Artetrapia w teorii i praktyce, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Łuczewski M., Bednarz-Łuczewska P. (2012). “Analiza dokumentów zastanych,” [in:] D. Jemielniak (ed.), Badania jakościowe. Metody i narzędzia, vol. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, pp. 163–188.
Mills E., Kellington S. (2012). “Using Group Art Therapy to Address the Shame and Silencing Surrounding Children’s Experiences of Witnessing Domestic Violence,” International Journal of Art Therapy, vol. 17, no. 1, pp. 3–12, DOI: 10.1080/17454832.2011.639788 [access: 5.04.2021].
Popek S. (2010). Psychologia twórczości plastycznej, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Pyżalski J. (2012). Agresja elektroniczna i cyberbullying jako nowe ryzykowne zachowania młodzieży, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Pyżalski J. (2017a). “Dzieci w wielu przedszkolnym w świecie technologii informacyjno-komunikacyjnych – w stronę zagrożeń,” [in:] J. Pyżalski (ed.), Małe dzieci w świecie technologii informacyjno-komunikacyjnych. Pomiędzy utopijnymi szansami a przesadzonymi zagrożeniami, Łódź: Wydawnictwo Eter, pp. 159–181.
Pyżalski J. (ed.) (2017b) Małe dzieci w świecie technologii informacyjno-komunikacyjnych. Pomiędzy utopijnymi szansami a przesadzonymi zagrożeniami, Łódź: Wydawnictwo Eter.
Read H. (1931). The Place of Art in a University: An Inaugural Lecture Given at the University of Edinburgh on 15th October 1931, London: Oliver and Boyd.
Read H. (1944). Education Through Art, London: Faber and Faber.
Rubin J. (2010), Introduction to Art Therapy, New York: Routledge.
Rudowski T. (2013). Edukacja i terapia przez sztukę. Arteterapia w świetle doznań transakcyjnych, Warszawa: Eneteia.
Spitzer M. (2012). Dementia Digital, Editiones B.
Spitzer M. (2016). Cyberchoroby. Jak cyfrowe życie rujnuje nasze zdrowie, trans. M. Guzowska, Wydawnictwo Dobra Literatura.
Stańko-Kaczmarek M. (2013). Arteterapia i warsztaty, Warszawa: Difin.
Szafraniec G. (2015). “Między sztuka a terapią,” [in:] M. Knapik (ed.), Dziecko i sztuka. Recepcja – edukacja – wsparcie – terapia, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, pp. 103–139.
Szulc W. (2001). Sztuka w służbie medycyny. Od antyku do postmodernizmu, Poznań: Akademia Medyczna.
Szulc W. (2011). Arteterapia – narodziny idei, ewolucja teorii, rozwój praktyki, Warszawa: Difin.
Szulc W., Skwarek B. (2017). “Arteterapia w pracy pedagogicznej,” Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, vol. 22, no 1, pp. 93–107.
Ścibor J. (2020). “Wstrzymaj siebie, rusz ucznia: e-nauczanie a e-twórczość,” [in:] J. Pyżalski (ed.), Edukacja w czasach pandemii Covid-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele, Warszawa: EduAkcja, pp. 59–63.
Twenge J.M., Joiner T.E., Rogers M.G., Martin G.N. (2017). “Increases in Depressive Symptoms, Suicide-Related Outcomes, and Suicide Rates Among U.S. Adolescents After 2010 and Links to Increased New Media Screen Time,” Clinical Psychological Science, vol. 6, no. 1, pp. 3–17, DOI: 10.1177/2167702617723376 [access: 26.05.2021].
Weller D. (2012). “Artetrapia grupowa,” [in:] C.A. Malchiodi (red.), Arteterapia. Podręcznik, trans. E. Bochenek, Gdańsk: Harmonia Universalis, pp. 410–426.
Znaniecki F. (1998). Education and Social Change, edited by E. Hałas, Frankfurt am Main: Peter Lang.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Studia Paedagogica Ignatiana
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 364
Liczba cytowań: 0