Idee opieki w działalności i twórczości publicystycznej Wandy Szuman (1890–1994)
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2021.2.002Słowa kluczowe
opieka, działalność pedagogiczna, popularyzacja opieki, wychowanie, publicystyka kobieca, sieroctwoAbstrakt
W artykule zaprezentowano ideę opieki w działalności społecznej i twórczości pedagogicznej Wandy Szuman. Związana z Toruniem działaczka i pedagog, współzałożycielka Pomorskiego Towarzystwa Opieki nad Dziećmi, którego celem była ochrona dzieci i młodzieży oraz opieka nad sierotami, prowadziła badania nad dziećmi osieroconymi, a ich wyniki publikowała na łamach periodyków pedagogicznych, takich jak m.in.: „Szkoła Specjalna”, „Opieka nad Dzieckiem” „Wychowawca” czy „Życie Dziecka”. Swoje doświadczenia zdobyte dzięki wyjazdom do Francji, Anglii i Belgii starała się przekazać polskim czytelnikom. Szuman zarówno w swej działalności w ramach Towarzystwa, jak i w twórczości pisarskiej stała na stanowisku, że do minimum należy ograniczyć oddawanie sierot do tzw. zakładów zamkniętych. Była zwolenniczką i propagatorką idei umieszczania dzieci w rodzinach zastępczych i otaczania ich rodzinną atmosferą.
Starała się podsuwać rodzimym czytelnikom najlepsze, sprawdzone już wzorce w zakresie tego ważnego problemu społecznego. Była zatem propagatorką nowoczesnej koncepcji opieki nad osieroconym dzieckiem.
Bibliografia
Cytowane publikacje Wandy Szuman:
Szuman W. (1925/26). Wychowanie dzieci przestępczych w Belgii, „Szkoła Specjalna”, t. 2, s. 220–228.
Szuman W. (1926). Wychowanie sierot i dzieci opuszczonych w Anglii, „Opieka nad Dzieckiem”, nr 6-7, s. 295–305.
Szuman W. (1926/27). Umieszczanie dzieci anormalnych u obcych rodzin w Elsum (Belgia), „Szkoła Specjalna”, t. 3, s. 109–112.
Szuman W. (1927a). Belgijskie zakłady rodzinne dla sierot, „Opieka nad Dzieckiem”, nr 2, s. 49–55; nr 3, s. 137–143.
Szuman W. (1927b). Zakłady dla sierot w Miejscu Piastowem, Odbitka z „Opieki nad Dzieckiem”, z. 6.
Szuman W. (1928a). Jak dowieść rzeczywistej wartości zakładu wychowawczego, „Opieka nad Dzieckiem”, nr 5, s. 357–363.
Szuman W. (1928b). Trudności w wychowaniu sierot, „Opieka nad Dzieckiem”, nr 3, s. 214.
Szuman W. (1928c). Szkoły nowego typu a zakłady dla sierot, „Wychowawca”, nr 5.
Szuman W. (1929). Kuchnia w zakładzie zagadnieniem wychowawczym?, „Wychowawca”, nr 1, s. 79–83.
Szuman W. (1930a). Wychowanie dziecka i szczęście dziecka, „Opieka nad Dzieckiem”, nr 3, s. 132–134.
Szuman W. (1930b). Wychowawcy a dziecko nieślubne, „Wychowawca”, nr 3, s. 199–205.
Szuman W. (1932). Rodzice chrzestni dla sierot, „Wychowawca”, nr 22.
Szuman W. (1933). Zarządy zakładów dla sierot, „Życie Dziecka”, nr 6, s. 155–179.
Szuman W. (1936). Z działalności Komitetu Umieszczania Sierot w Warszawie, „Życie Dziecka”, r. 5, s. 207–215.
Opracowania:
Borowska-Beszta B. (2008). Wanda Szuman. Pedagog i andragog specjalny w badaniach biograficznych sekcji pedagogiki specjalnej Studenckiego Koła Naukowego Pedagogów UMK, „Rocznik Andragogiczny”, t. 15, s. 215–223.
Borowska-Beszta B. (red.) (2009). Wanda Szuman. Pedagog i andragog specjalny: szkice do portretu, Radom: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB.
Dalecki K. (2019). Pomorskie Towarzystwo Opieki nad Dziećmi jako największe dzieło społeczne ks. Prałata Antoniego Szumana, „Studia Pelplińskie”, nr 53, s. 107–119.
Dokurno B., Iwaniszewska C. (1997). Kalendarium życia Wandy Szuman, [w:] Wanda Szuman. Historia jednego życia, red. C. Łapicz, Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Gertz T., Kopaczewska A., [b.d.], Wanda Szuman (1890–1994), http://www. spolecznicy-torunscy.pl/szuman [dostęp: 20.03.2021].
Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły, 1921–1924. (1926). Warszawa: Czcionkami Drukarni Państwowej.
Pękowska M. (2018). Upowszechnianie wiedzy o światowych osiągnięciach pedagogiki specjalnej na łamach „Szkoły Specjalnej” w okresie międzywojennym „Biuletyn Historii Wychowania”, nr 38, s. 171–185.
Theiss W. (1994). Pomorskie Towarzystwo Opieki nad Dziećmi, 1918–1948, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, nr 36, s. 173–191.
Ustawa Pomorskiego Towarzystwa Opieki nad Dziećmi (1921). Toruń: Drukiem S. Buszczyńskiego w Toruniu.
Wałęga A. (2003). Wanda Szuman (1890–1994). Zarys życia i działalności pedagogicznej, „Biuletyn Historii Wychowania”, nr 17/18, s. 22–32.
Wałęga A. (2005). Życie i działalność Wandy Szuman (1890–1994), Toruń: Wydawnictwo Mado.
Wanda Szuman – w stulecie urodzin (1991). Toruń: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Książnica Miejska im. M. Kopernika w Toruniu.
Wanda Szuman (1890–1994). Honorowa Obywatelka Miasta Torunia, https:// www.torun.pl/pl/miasto/samorzad/miejskie-nagrody-i-wyroznienia/honorowe-obywatelstwo-miasta torunia/honorowi/wanda [dostęp: 20.03.2021].
W rocznicę Wandy Szuman (2016), https://www.um.torun.pl/pl/w-rocznice-wandy-szuman [dostęp: 20.03.2021].
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Studia Paedagogica Ignatiana
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 421
Liczba cytowań: 0