Animacja społeczno-kulturalna w działaniu. Refleksja praktyka z perspektywy ćwierćwiecza
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2018.001Słowa kluczowe
animacja społeczno-kulturalna, animator, zmiana, społeczeństwo, kulturaAbstrakt
Artykuł omawia cywilizacyjny kontekst powstania animacji społeczno-kulturalnej i jej dawne uwarunkowania, wskazując na rozwój jej zadań i funkcji. Animacja to dziejąca się zmiana w grupach i społecznościach lokalnych, będąca nerwem demokracji i społeczeństwa obywatelskiego. Artykuł kończy uzasadnienie jej potrzeby w skomplikowanej sytuacji funkcjonowania człowieka w zglobalizowanym świecie.
Bibliografia
Akademickie kształcenie animatorów i menedżerów kultury w Polsce, ed. B. Jedlewska, Oficyna Wydawnicza Verba, Lublin 2006.
Animacja kulturalna jako problem pedagogiczny, ed. J. Gajda, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1994.
Animacja kultury. Doświadczenia i przyszłość, eds. G. Godlewski, I. Kurz, A. Mencwel, M. Wójtowski, Instytut Kultury Polskiej UW, Warszawa 2002.
Animacja społeczno-kulturalna w mieście. Uwarunkowania – bariery – korzyści, eds. E. Nycz, L. Nowacka, PWSZ w Raciborzu, Racibórz 2008.
Animacja społeczno-kulturalna wobec przemian cywilizacyjnych. Animacja – animator i jego kształcenie, ed. K. Hrycyk, “Silesia”, Wrocław 2000.
Animacja współpracy środowiskowej, ed. M. Mendel, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2002.
Animacja współpracy środowiskowej na wsi, ed. M. Mendel, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2005.
Animation, www.larousse.fr/dictionnaires/francais/animation/3590.
Archer M., Człowieczeństwo. Problem sprawstwa, transl. A. Dziuban, Zakład Wydawniczy “Nomos”, Kraków 2013.
Balcer E., “Potrzeba samowychowania w budowaniu cywilizacji miłości,” Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio 2015, no. 1(21), pp. 34–40.
Barber B., Dżihad kontra McŚwiat, transl. H. Jankowska, “Muza”, Warszawa 1997.
Bartoszek A., “Kapitał społeczny – problem aktywizacji zasobów i szansa rozwoju lokalnego,” in: Animacja społeczno-kulturalna w mieście. Uwarunkowania – bariery – korzyści, eds. E. Nycz, L. Nowacka, PWSZ w Raciborzu, Racibórz 2008, pp. 27–42.
Bauman Z. Płynna nowoczesność, transl. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2006.
Beck U., Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, transl. S. Cieśla, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2002.
Bell D., Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, transl. S. Amsterdamski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
Besnard P., “Problematyka animacji społeczno-kulturalnej,” in: Rozprawy o wychowaniu, vol. 2: Rola i kształcenie nauczycieli, edukacja permanentna, animacja, eds. M. Debesse, G. Mialaret, transl. Z. Zakrzewska, PWN, Warszawa 1988, pp. 341–376.
Brezinka W., Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych, transl. J. Kochanowicz, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.
Buber M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, transl. J. Doktór, Pax, Warszawa 1992.
Chudy W., Społeczeństwo zakłamane. Esej o społeczeństwie i kłamstwie – 1. Oficyna Naukowa, Warszawa 2007.
Czerniawska O., “Animacja społeczno-kulturalna we Francji. Geneza i rozwój,” Pedagogika Pracy Kulturalno-Oświatowej 1984, vol. 6, pp. 154–169.
Dąbrowska E., “Animacja kulturalna w Republice Federalnej Niemiec,” Pedagogika Pracy Kulturalno-Oświatowej 1984, vol. 6, pp. 171–179.
Dyczewski L., Kultura polska w procesie przemian, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1993.
Dyczewski L., “Solidarni swojej społeczności,” in: Społeczności lokalne w sytuacji zagrożenia i kataklizmu, ed. E. Nycz, Instytut Śląski, Opole – Kędzierzyn-Koźle 1998, pp. 41–47.
Dyktatura gender, selected by L. Sosnowski, Biały Kruk, Kraków 2014.
Dylematy animacji kulturalnej, eds. J. Gajda, W. Żardecki, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2001.
Dziewiecki J., “Czym jest duchowość?” Przewodnik Katolicki 2013, no. 23.
Edukacja i animacja społeczna w środowisku lokalnym, eds. W. Theiss, B. Skrzypczak, Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, Warszawa 2006.
Etzioni A., “Wspólnota responsywna: perspektywa komunitariańska,” w: Komunitarianie. Wybór tekstów, ed. P. Śpiewak, Aletheia, Warszawa 2002, pp. 181–203.
Frąckowiak T., “Funkcje pedagogiki społecznej w społeczeństwie mitu, wolności, demokracji i inteligentnej cywilizacji. Wybrane kwestie,” in: Edukacja społeczna wobec problemów współczesnego człowieka i społeczeństw, eds. J. Piekarski, T. Pilch, W. Theiss, D. Urbaniak-Zając, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2010, pp. 25–56.
Giddens A., Socjologia, transl. O. Siara, A. Szulżycka, P. Tomanek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
Grad J., Kaczmarek U., Organizacja i upowszechnianie kultury w Polsce. Zmiana modelu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1999.
Jankowski D., Pedagogika kultury. Studia i koncepcja, Oficyna Wydawnicza “Impuls”, Kraków 2006.
Jedlewska B., “Animacja społeczno-kulturalna w nurcie współczesnej pedagogiki kultury,” Pedagogika Kultury 2005, vol. 1, pp. 11–188.
Jedlewska B., Animatorzy kultury wobec wyzwań edukacyjnych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1999.
Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna, eds. T. Kazimierczak, M. Rymsza, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2007.
Kargul J., “Animacja społeczno-kulturalna,” in: Pedagogika społeczna. Człowiek w zmieniającym się świecie, eds. T. Pilch, I. Lepalczyk, Wydawnictwo Akademickie “Żak”, Warszawa 1995, pp. 273–294.
Kargul J., Od upowszechniania kultury do animacji, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1997.
Kopczyńska M., Animacja społeczno-kulturalna – podstawowe pojęcia i zagadnienia, Centrum Animacji Kulturowej, Warszawa 1993.
Kopczyńska M., “Normalizacja: między biernym przystosowaniem i zależnością a aktywnym uczestnictwem i autonomią – o jednym z dylematów pedagoga-animatora,” in: Pedagogika społeczna. Kręgi poszukiwań, ed. A. Przecławska, Wydawnictwo Akademickie “Żak”, Warszawa 1996, pp. 89–106.
Lewicki T., “Fenomen animacji. O praktyce i teoriach działalności społecznej, kulturowej i wychowawczej we Włoszech,” Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze 1993, no. 3, pp. 132–136.
Limbos E., L’Animation des groupes de culture et de loisirs. Connaissance du problème et applications pratiques, E.S.F., Paris 1977.
Lisińska-Tokarska A., Nycz E., “W poszukiwaniu modelu animatora społeczno-kulturalnego u progu XXI wieku,” in: Animacja społeczno-kulturalna wobec przemian cywilizacyjnych. Animacja – animator i jego kształcenie (Czterdziestolecie Państwowego Studium Kształcenia Animatorów Kultury i Bibliotekarzy we Wrocławiu), ed. K. Hrycyk, “Silesia”, Wrocław 2000, pp. 59–66.
Łomny Z., Aktualne i przyszłościowe wyzwania edukacyjno-kulturowe – wybór tekstów, Wydawnictwo Naukowe UO, Opole 2012.
Łomny Z., “Animacja kulturalna – istota i funkcje,” Kwartalnik Opolski 1996, no. 1, pp. 3–19.
Łomny Z., “Animacja kulturalna promocją humanistycznego i tożsamościowego wzbogacenia ludzi,” in: Animacja kulturalna jako problem pedagogiczny, ed. J. Gajda, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1994, pp. 52–
Maccio Ch., Bortnowska H., “Vademecum animacji,” Znak 1985, no. 5(366), pp. 81–112.
MacIntyre A., Dziedzictwo cnoty: Studium z teorii moralności, transl. A. Chmielewski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
Matuszek K., „Zmiana społeczna,” in: Słownik społeczny, ed. B. Szlachta, Wydawnictwo WAM, Kraków 2004, p. 1609.
Melosik Z., Kultura popularna i tożsamość młodzieży. W niewoli władzy i wolności, Oficyna Wydawnicza “Impuls”, Kraków 2013.
Nycz E., “Animacja i animator wobec antynomii wychowania we współczesnym społeczeństwie miejskim,” in: Konteksty animacji społeczno-kulturalnej, ed. K. Hrycyk, “Silesia”, Wrocław 2004, pp. 49–62.
Nycz E., “Działalność animatorów w społecznościach lokalnych,” in: Participácia sociálnych pedagógov a iných pomáhajúcich profesií na prevencii a riešení sociálnopatologických javov u detí, mládeže a dospelých v krajinách V4 – súčasný stav, problémy a priority, ed. J. Hroncová, Banská Bystrica 2017, pp. 245–251.
Nycz E., “Działalność Towarzystwa Ziemi Kozielskiej w latach 1993–2013 (wybrane zagadnienia),” w: Szkice Kędzierzyńsko-Kozielskie. XVI, ed. E. Nycz, Towarzystwo Ziemi Kozielskiej, Kędzierzyn-Koźle – Opole 2014, pp. 11–38.
Nycz E., “Rola animacji społeczno-kulturalnej w kształtowaniu aktywności obywatelskiej w kontekście zmian społecznych i kulturowych,” in: Problemy mieszkańców. Dylematy władzy. W poszukiwaniu lokalnego partnerstwa, ed. E. Nycz, Towarzystwo Ziemi Kozielskiej, Opole 2006, pp. 52–61.
Nycz E., “Zasada pomocniczości wobec zagrożeń współczesnego człowieka,” in: Społeczności lokalne w sytuacji zagrożenia i kataklizmu, ed. E. Nycz, Instytut Śląski, Opole – Kędzierzyn-Koźle 1998, pp. 48–56.
Nycz E., “Zmiana społeczna. Pomiędzy teoriami a codziennością w animacji,” in: Kultura. Animacja. Zmiana społeczna, eds. K. Nowak-Wolna, E. Nycz, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2013, pp. 187–227.
Obuchowski K., Człowiek intencjonalny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993.
Olubiński A., “Siły społeczne jako centralna kategoria pedagogiki społecznej,” in: S. Kawula, Studia z pedagogiki społecznej, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Olsztyn 1996, pp. 91–104.
Pedagog społeczny. Teoria i praktyka działalności społecznej, ed. A. Żukiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2017.
Peeters M.A., Globalizacja zachodniej rewolucji kulturowej, transl. G. Grygiel, Wydawnictwo Sióstr Loretanek, Warszawa 2010.
Podmiotowość i tolerancja w społecznościach lokalnych pogranicza polsko-czeskiego, eds. J. Kosowska-Rataj, E. Nycz, Instytut Śląski, Opole 2008.
Poujol G., “Kształcenie animatorów,” in: Rozprawy o wychowaniu, vol. 2: Rola i kształcenie nauczycieli, edukacja permanentna, animacja, eds. M. Debesse, G. Mialaret, transl. Z. Zakrzewska, PWN, Warszawa 1988, pp. 378–418.
Schindler A., “Czym jest animacja społeczno-kulturalna?” in: Konteksty animacji społeczno-kulturalnej, ed. K. Hrycyk, “Silesia”, Wrocław 2004, pp. 19–36.
Szczepański M.S., “Człowiek nowoczesny – nowoczesny przedsiębiorca. Próba portretu socjologicznego,” in: Przedsiębiorcy miasta – przedsiębiorczość w mieście, ed. E. Nycz, Instytut Śląski, Opole – Kędzierzyn-Koźle 1998, pp. 21–36.
Szmagalski J., Przewodzenie małym grupom. Działania grupowe, Centrum Animacji Kultury, Warszawa 1998.
Sztompka P., Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkich, Znak, Kraków 2016.
Sztompka P., Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Znak, Kraków 2007.
Toraille R., L’animation pédagogique, E.S.F., Paris 1973.
Turlejska B., “Otoczenie – środowisko – kultura: współczesny wymiar animacji kulturalnej,” in: Pedagogika społeczna jako dyscyplina akademicka, eds. E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, E. Cyrańska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1998, pp. 393–400.
Wierzbicki Z.T., “Aktywizacja i rozwój społeczności lokalnej w socjologicznej perspektywie,” Studia Socjologiczne” 1973, no. 1(48), pp. 49–65.
Żebrowski J., Zawód i osobowość animatorów kultury, Wojewódzki Ośrodek Kultury, Gdańsk 1987.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 527
Liczba cytowań: 0
