Profesor Marian Kucała jako naukowiec, mistrz i nauczyciel
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2018.2.004Słowa kluczowe
Marian Kucała, naukowiec, mistrz, nauczyciel, pedagogika językowaAbstrakt
Artykuł jest skrótowym opisem dokonań naukowych i dydaktycznych prof. dra hab. Mariana Kucały (1927–2014), wybitnego językoznawcy, mistrza i nauczyciela. Profesor Kucała jest autorem ponad 300 książek, artykułów i opracowań z zakresu dialektologii, historii języka polskiego, leksykografii historycznej i współczesnej, języka religijnego, onomastyki, poprawności językowej, współczesnego języka polskiego, a nawet glottodydaktyki. Był zasłużonym pracownikiem naukowym Instytutu Języka Polskiego PAN, nauczycielem akademickim, wychowawcą wielu roczników polonistów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, popularyzatorem wiedzy o języku ojczystym. Wniósł ogromny wkład naukowy i organizacyjny w rozwój „Języka Polskiego”, jednego z najbardziej cenionych polskich czasopism językoznawczych. Do najważniejszych prac Pana Profesora należą następujące publikacje zwarte: Porównawczy słownik trzech wsi małopolskich; Rozwój iteratiwów dokonanych w języku polskim; Rodzaj gramatyczny w historii polszczyzny; Jakuba Parkosza traktat o ortografii polskiej; Twoja mowa cię zdradza. Regionalizmy i dialektyzmy języka polskiego; Mały słownik poprawnej polszczyzny. W roku 2000 Instytut Języka Polskiego PAN wydał zbiór jego najważniejszych artykułów naukowych – Polszczyzna dawna i współczesna. Studia i szkice. Profesor Marian Kucała był współredaktorem Słownika staropolskiego oraz twórcą koncepcji i redaktorem Słownika polszczyzny Jana Kochanowskiego. Jego prace naukowe z zakresu językoznawstwa diachronicznego i synchronicznego w najróżniejszych jego aspektach należą do głównego nurtu polskiego i słowiańskiego językoznawstwa. Profesor Marian Kucała prowadził wszechstronne badania językoznawcze, miał ogromną wiedzę na temat funkcjonowania języka polskiego w aspekcie diachronicznym i synchronicznym, cieszył się wielkim uznaniem w środowisku językoznawczym jako naukowiec i jako mistrz, promotor, nauczyciel, redaktor, który wywarł ogromny wpływ na rozwój naukowy wielu językoznawców w Polsce, udzielając im swojej wiedzy i patronując ich pracom naukowym.
Bibliografia
Deptuchowa E., Profesor Marian Kucała – historyk języka, leksykograf i dydaktyk, „LingVaria” 2016, t. 11, nr 1(21), s. 217–225.
Gałecki Z., Profesor Marian Kucała, doktor honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 27 czerwca 2012 r.
Kucała M., Porównawczy słownik trzech wsi małopolskich, (Prace Językoznawcze PAN, t. 11), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1957.
Kucała M., O słownictwie ludzi wyzbywających się gwary, „Biuletyn PTJ” 1960, t. 19, s. 141–154.
Kucała M., Rozwój iteratiwów dokonanych w języku polskim, (Prace Komisji Językoznawstwa PAN, t. 8), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1966.
Kucała M., Rodzaj gramatyczny w historii polszczyzny, (Prace IJP PAN, t. 23), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1978.
Kucała M., The History of Polish Language, w: An Outline of the History of Polish Culture, red. B. Klimaszewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1979, s. 41–45, 78–81, 113–115, 147–148, 176–177, 204–205, 239–241, 272, 302–303, 327–329, 373–374.
Kucała M., Language, w: An Outline History of Polish Culture, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984, s. 41–44, 75–78, 103–105, 140–141, 167–168, 200–201, 221–222, 256–257, 289, 306–308.
Kucała M., Jakuba Parkosza traktat o ortografii polskiej, PWN, Warszawa 1985.
Kucała M., Od „Bogurodzicy” do „Madonny”. Nazywanie Matki Boskiej w historii polszczyzny, w: O języku religijnym. Zagadnienia wybrane, red. M. Karpluk, J. Sambor, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1988, s. 133–144.
Kucała M., Twoja mowa cię zdradza. Regionalizmy i dialektyzmy języka polskiego, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Kraków 1994.
Kucała M., Mały słownik poprawnej polszczyzny, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Kraków – Warszawa 1995.
Kucała M., Wskazywanie praktycznej przydatności wiedzy historycznojęzykowej, w: Synchronia – diachronia. Materiały z konferencji „Problematyka historycznojęzykowa we współczesnym językoznawstwie i jej miejsce w dydaktyce”. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego, Kielce 17–18 listopada 1997, red. M. Wojtyła-Świerzowska, Wydawnictwo WSP, Kielce 1999, s. 81–87.
Kucała M., Nazywanie Chrystusa w historii polszczyzny, w: Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. B. Kreja, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1999, s. 205–212.
Kucała M., Nazywanie Boga Ojca w historii polszczyzny, w: Obraz Boga Ojca w kulturze, red. M. Ołdakowska-Kuflowa, U.M. Mazurczak, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 2000, s. 55–66.
Kucała M., Polszczyzna dawna i współczesna. Studia i szkice, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2000.
Profesor Marian Kucała, Doktor Honoris Causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 27 czerwca 2012 r., publikacja w serii „Doktorzy Honoris Causa”, nr 10, KUL, Lublin 2012.
Reichan J., Profesor M. Kucała jako dialektolog, „LingVaria” 2016, t. 11, nr 1(21), s. 227–237.
Sieradzka-Baziur B., Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego (opis), w: Słowniki dawne i współczesne. Internetowy przewodnik edukacyjny, red. M. Bańko, M. Majdak, M. Czeszewski, Warszawskie Koło Leksykograficzne, 2011, publikacja internetowa: www.leksykografia.uw.edu.pl [dostęp: 23.12.2011]
Sieradzka-Baziur B., Duska J., Kajtoch K., Ukończony został Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego, „Język Polski” 2012, t. 92, nr 4, s. 241–248.
Sieradzka-Baziur B., Kajtoch K., Pojęcie język w dwóch słownikach inspirowanych kategoryzacją semantyczną Rudolfa Halliga i Walthera von Wartburga (Porównawczy słownik trzech wsi małopolskich i Słownik pojęciowy języka staropolskiego), w: Dawne z nowym łącząc… In memoriam Mariani Kucała, red. J. Klimek-Grądzka, M. Nowak, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2016, s. 101–118.
Słownik pojęciowy języka staropolskiego online, 2015, kierownik projektu B. Sieradzka-Baziur, http://spjs.ijp.pan.pl.
Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego, t. 1–5, red. M. Kucała, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1994–2012.
Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. 1–11, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1953–2002.
Żmigrodzki P., Profesor Marian Kucała – badacz i miłośnik języka polskiego, „LingVaria” 2016, t. 11, nr 1(21), s. 239–248.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 411
Liczba cytowań: 0
