Poplecznicy, wspólnicy i kompani. Funkcje koalicji międzyosobowych zawieranych przez recydywistów w więzieniu
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2018.1.006Słowa kluczowe
recydywiści, więzienie, eksponowanie męskości, podkultura więzienna, relacje międzyosoboweAbstrakt
Celem artykułu jest prezentacja rodzajów koalicji międzyosobowych, jakie zawierają skazani mężczyźni oraz analiza funkcji, jakie pełnią dla nich poszczególne typy sojuszy w więzieniu. Przedmiotem badań są doświadczenia biograficzne recydywistów obejmujące relacje, w jakie wchodzili ze współosadzonymi podczas odbywania kary pozbawienia wolności. Materiał empiryczny stanowiły zapisy wywiadów autobiograficznych. Przyjęcie perspektywy poznania wykraczającej poza indywidualne biografie jednostek i umożliwiającej odkrywanie ogólnych wzorów i mechanizmów kształtujących sens działania recydywistów w warunkach więzienia umożliwiły procedury metodologii teorii ugruntowanej. Teoretyczne ramy analizy wyznaczało podejście dramaturgiczne Ervinga Goffmana. Badania wykazały, że w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności recydywiści zawiązują trzy typy sojuszy i każdy z nich pełni inną funkcję. Poplecznik odgrywa ważną rolę w okresie pierwszych doświadczeń więziennych. Wspólnik pomaga podtrzymywać oraz wzmacniać pożądaną pozycję społeczną w grupie, natomiast kompan sprzyja zmniejszaniu dolegliwości związanych z izolacją więzienną.
Bibliografia
Beck G., Bullying among young offenders in custody, „Issues in Criminological and Legal Psychology” 1995, t. 22, s. 54–54.
Bottoms A.E., Interpersonal violence and social order in prisons, „Crime and Justice” 1999, t. 26, s. 205–281.
Chomczyński P., Działania wychowanków schronisk dla nieletnich i zakładów poprawczych. Socjologiczna analiza interakcji grupowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.
Ciosek M., Człowiek w obliczu izolacji więziennej, Stella Maris, Gdańsk 1996.
Crewe B., Not looking hard enough: Masculinity, emotion, and prison research, „Qualitative Inquiry” 2014, t. 20, nr 4, s. 392–403.
Crewe B., Warr J., Bennett P., Smith A., The emotional geography of prison life, „Theoretical Criminology” 2014, t. 18, nr 1, s. 56–74.
de Viggiani N., Trying to be something you are not: Masculine performances within a prison setting, „Men and Masculinities” 2012, t. 15, nr 3, s. 271–291.
de Viggiani N., Unhealthy prisons: Exploring structural determinants of prison health, „Sociology of Health & Illness” 2007, t. 29, nr 1, s. 115–135.
Deuchar R., Mørck L.L., Matemba Y.H., McLean R., Riaz N., ‘It’s as if you’re not in the Jail, as if you’re not a Prisoner’: Young Male Offenders’ Experiences of Incarceration, Prison Chaplaincy, Religion and Spirituality in Scotland and Denmark, „The Howard Journal of Crime and Justice” 2016, t. 55, nr 1–2, s. 131–150.
Dirga L., Body as a Project: The Relationship Czech Prisoners Have to Their Bodies, „Sociológia” 2017, t. 49, nr 6, s. 636–656.
Dirga L., Lochmannová A., Juříček P., The Structure of the Inmate Population in Czech Prisons, „Sociológia”, 2015, t. 47, nr 6, s. 559–578.
Edgar K., O’Donnell I., Assault in Prison: The Victim’s Contribution, „British Journal of Criminology” 1998, t. 38, nr 4, s. 635–650.
Goffman E., Człowiek w teatrze życia codziennego, przeł. H. Datner-Śpiewak, P. Śpiewak, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2008.
Goffman E., Rytuał interakcyjny, przeł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
Goffman E., Spotkania. Dwa studia z socjologii interakcji, przeł. P. Tomanek, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2010.
Hałas E., Interakcjonizm symboliczny: Społeczny kontekst znaczeń, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
Harvey J., Young men in prison, Routledge, London – New York 2012.
Jewkes Y., Men Behind Bars: “Doing” Masculinity as an Adaptation to Imprisonment, „Men and Masculinities” 2005, t. 8, nr 1, s. 44–63.
Jewkes Y., The use of media in constructing identities in the masculine environment of men’s prisons, „European Journal of Communication” 2002, t. 17, nr 2, s. 205–225.
Kamiński M.M., Gry więzienne – tragikomiczny świat polskiego więziennictwa, Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.
Konecki K., Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Kosewski M., Ludzie w sytuacjach pokusy i upokorzenia, Wiedza Powszechna, Warszawa 1986.
Liebling A., Arnold H., Social relationships between prisoners in a maximum security prison: Violence, faith, and the declining nature of trust, „Journal of Criminal Justice” 2012, t. 40, nr 5, s. 413–424.
Miszewski K., Przemiana, słabnięcie czy upadek podkultury więziennej, „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 2005, nr 64–65, s. 49–70.
Moczydłowski P., Drugie życie więzienia, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1991.
Przybyliński S., Podkultura więzienna: Wielowymiarowość rzeczywistości penitencjarnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2005.
Sabo D.T., Kupers A., London W.J., Prison Masculinities, Temple University Press, Philadelphia (PA) 2001.
SchWeber C., Beauty marks and blemishes: The coed prison as a microcosm of integrated society, „The Prison Journal” 1984, t. 64, nr 1, s. 3–14.
Scraton P., Sim J., Skidmore P., Prisons under protest, Open University Press, Bristol 1991.
Sim J., Tougher than the rest? Men in prison, w: Just boys doing business?: Men, masculinities and crime, red. T. Newburn, E.A. Stanko, Routledge, London – New York 2013, s. 100–117.
Snopek M., Przyczyny degradacji skazanych poszkodowanych w realiach polskich więzień, „Resocjalizacja Polska” 2013, nr 5, s. 167–182.
Sykes G., The Society of Captives: A Study of a Maximum-Security Prison, Princeton University Press, Princeton (NJ) 1958.
Szczepanik R., Prowadzenie badań naukowych w warunkach izolacji więziennej, w: Tematy trudne. Sytuacje badawcze, red. I.B. Kuźma, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
Szczepanik R., Stawanie się recydywistą. Kariery instytucjonalne osób powracających do przestępczości, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2015.
Sztompka P., Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej, Wydawnictwo Znak, Kraków 2016.
Taylor S.E., Wood J.V., Lichtman R.R., It could be worse: Selective evaluation as a response to victimization, „Journal of Social Issues” 1983, t. 39, nr 2, s. 19–40.
The Effects of Imprisonment, red. A. Liebling, S. Maruna, Willan Publishing, Portland (OR) 2005.
Wyka A., Badacz społeczny wobec doświadczenia, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 1993.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Akademii Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Akademii Ignatianum w Krakowie. Akademia Ignatianum w Krakowie jest uprawniona do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 436
Liczba cytowań: 0