O problemie duchowości w pedagogice resocjalizacyjnej
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2018.1.003Słowa kluczowe
duchowość, „nowa resocjalizacja”, pedagogika towarzyszenia, readaptacja społeczna, transcendencjaAbstrakt
Artykuł podejmuje próbę ukazania możliwości zwiększenia poziomu efektywności readaptacji społecznej skazanych, jaki może wynikać z połącznia założeń tradycyjnej resocjalizacji i resocjalizacji twórczej z założeniami pedagogiki towarzyszenia. Innymi słowy, chodzi o zwrócenie uwagi na potencjał transcendencji w szeroko pojmowanych procesach resocjalizacji. Tę próbę poszerzenia refleksji resocjalizacyjnej o aspekt transcendentalny rozpoczynają zasygnalizowane badania, które ukazują stosunkowo niski poziom życia duchowego skazanych w porównaniu z grupą kontrolną, czyli osobami niekaranymi (studentami warszawskich uczelni). Uzasadniając potrzebę zmiany tej sytuacji, odwołano się do pedagogiki transcendentalnej po to, by na tej podstawie zaproponować obszar dalszych badań i oddziaływań pozostających dotychczas na marginesie refleksji i praktyki kryminologicznej, penitencjarnej czy penologicznej. Przedstawione analizy oparte na promowanej przez Zbigniewa Marka postawie towarzyszenia pozwalają upatrywać pożądanej zmiany w warstwie teoretycznej pedagogiki resocjalizacyjnej, którą przez pryzmat zasygnalizowanych zależności wyraża triada: towarzyszenie – wspomaganie – transgresja.
Bibliografia
Ablewicz K., Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej. Studium sytuacji wychowawczej, Wydawnictwo UJ, Kraków 2003.
Ablewicz K., (Nie)obecność ducha w wychowaniu człowieka. Z filozofii kultury Bogdana Nawroczyńskiego, „Horyzonty Wychowania” 2007, t. 6, nr 11, s. 57–79.
Babicki Z., Stępkowski D. (red.), Pedagogika wobec duchowości – duchowość wobec pedagogiki, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2016.
Biel K., Pedagogia ignacjańska w procesie resocjalizacji, w: Pedagogika ignacjańska. Historia, teoria, praktyka, red. A. Królikowska, Wydawnictwo WSF-P „Ignatianum” w Krakowie, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010, s. 269–288.
Biel K., Towarzyszenie, czyli o postawie wychowawcy resocjalizującego, „Rocznik Wydziału Pedagogicznego Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum w Krakowie”, Kraków 2004, s. 141–156.
Chojecka J., Model dla wszystkich? Spory wokół koncepcji szacowania ryzyka recydywy, „Resocjalizacja Polska” 2014, nr 7, s. 85–100.
Ciechowska M., Szymańska M., Wybrane metody jakościowe w badaniach pedagogicznych. Część I, Akademia Ignatianum w Krakowie, Wydawnictwo WAM, Kraków 2017.
Czapów C., Wychowanie resocjalizujące. Elementy metodyki i diagnostyki, PWN, Warszawa 1978.
Czapów C., Jedlewski S., Pedagogika resocjalizacyjna, PWN, Warszawa 1971.
Duminuco V.J., Formacja czy indoktrynacja w pedagogice ignacjańskiej?, w: Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu, red. W. Pasierbek, Wydawnictwo WSF-P „Ignatianum” w Krakowie, Wydawnictwo WAM, Kraków 2008, s. 173–192.
Dybowska E., Towarzyszenie wychowawcze według pedagogiki ignacjańskiej, „Teologia i Moralność” 2014, nr 2(16), s. 81–93.
Foucault M., Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przeł. T. Komendant, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2009.
Gucwa-Porębska K., Ewolucja systemów oddziaływań resocjalizacyjnych. Od instytucjonalnej izolacji w kierunku oddziaływań wolnościowych, „Probacja” 2015, nr 3, s. 65–80.
Konopczyński M., Metody twórczej resocjalizacji. Teoria i praktyka wychowawcza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
Konopczyński M., Pedagogika resocjalizacyjna. W stronę działań kreujących, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2014.
Konopczyński M., Twórcza resocjalizacja: zarys koncepcji rozwijania potencjałów, „Resocjalizacja Polska” 2014, nr 7, s. 13–28.
Kozielecki J., Psychotransgresjonizm: Nowy kierunek psychologii, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2007.
Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 2001.
Kwiatkowska K., Kwiatkowska M.M., Markowicz P., Zachowania transgresyjne a uwarunkowania osobowościowe, „Fides et Ratio” 2017, nr 2(30), s. 17–37.
Lowney C., Heroiczne przywództwo. Tajemnice sukcesu firmy istniejącej ponad 450 lat, przeł. Ł. Malczak, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013.
Machel H., Czy istnieje alternatywa dla resocjalizacji penitencjarnej?, w: Prawne i socjokulturowe uwarunkowania profilaktyki społecznej i resocjalizacji, red. F. Kozaczuk, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2009, s. 143–150.
Marek Z., Pedagogika towarzyszenia. Perspektywa tradycji ignacjańskiej, Akademia Ignatianum w Krakowie, Kraków 2017.
Marek Z., Walulik A., Pedagogika katolicka w perspektywie pedagogiki transcendentnej, „Horyzonty Wychowania” 2017, t. 16, nr 38, s. 125–141.
Michel M., Zmiana myślenia o procesie resocjalizacji i osobach niedostosowanych społecznie w świetle zmian paradygmatów w polskiej myśli resocjalizacyjnej. Nurt „nowej resocjalizacji”, „Polska Myśl Pedagogiczna” 2017, nr 3, s. 95–110.
Mółka J., Wiarygodność programów wychowawczych i profilaktycznych w edukacji, w: (Bez)radność wychowania…?, red. Z. Marek, M. Madej-Babula, Wydawnictwo WAM, Kraków 2007, s. 137–146.
Mółka J., Zaburzenia w zachowaniu a przestępczość nieletnich, w: Katecheza drogą do Boga, red. I. Popiołek, S. Cieślak, Wydawnictwo WAM, Kraków 2011, s. 347–358.
Mółka M., Między inkluzją a ekskluzją w resocjalizacji. Perspektywa biograficzna w pedagogicznej refleksji nad readaptacją społeczną, Akademia Ignatianum w Krakowie, Wydawnictwo WAM, Kraków 2018.
Pasierbek W., Duchowa formacja człowieka wyzwaniem dla humanizmu XXI wieku, w: Człowiek w jednoczącej się Europie, red. A. Królikowska, Wydawnictwo WSF-P „Ignatianum” w Krakowie, Wydawnictwo WAM, Kraków 2004, s. 65–75.
Pierzchała K., Destygmatyzacja przestępców w świetle Magisterium Kościoła oraz poglądów na resocjalizację, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2016.
Pytka L., Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne, Wydawnictwo APS im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa 2001.
Skowroński B., Domżalska A., Duchowość osób odbywających karę pozbawienia wolności, „Resocjalizacja Polska” 2017, nr 13, s. 87–108.
Sołtysiak T., Trudna praca resocjalizacyjna w narastającym konsumeryzmie, w: Współczesne uwarunkowania i wzory procesów resocjalizacji, reintegracji, inkluzji, red. K. Marzec-Holka, K. Mirosław-Nawrocka, J. Moleda, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2014, s. 54–65.
Stępniak P., Resocjalizacja (nie)urojona. O zawłaszczaniu przestrzeni penitencjarnej, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2017.
Sztaba M., Pedagogia osoby wobec zagadnienia duchowości, „Forum Pedagogiczne” 2015, nr 2, s. 41–62.
Sztuka M., Dalekie i bliskie konteksty humanizacji w postępowaniu resocjalizacyjnym, w: Pedagogika wiary, red. A. Hajduk, J. Mółka, Wydawnictwo WSF-P „Ignatianum” w Krakowie, Wydawnictwo WAM, Kraków 2007, s. 171–180.
Śliwerski B., Pedagogika bez transcendencji, w: Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu, red. W. Pasierbek, Wydawnictwo WSF-P „Ignatianum” w Krakowie, Wydawnictwo WAM, Kraków 2008, s. 79–108.
Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz.U. 1991 nr 95 poz. 425 ze zm.).
Woźniak W., Oddziaływania kulturotechniczne w procesie resocjalizacji, „Fides et Ratio” 2015, nr 4(24), s. 189–201.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 667
Liczba cytowań: 0
