Art-Based Research w pedagogice wobec zmiany indywidualnej i instytucjonalnej. Badania nad mandalą w kontekście wyrażania trudności szkolnych

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest zbadanie, w jaki sposób proces tworzenia mandali może wspierać młodych ludzi w radzeniu sobie z trudnościami szkolnymi. Omówione w artykule badanie uwzględnia ten proces zarówno na poziomie indywidualnym, jak i instytucjonalnym, koncentrując się na emocjonalnych i refleksyjnych doświadczeniach uczniów, a także na potencjale wzbogacania szkolnych praktyk wsparcia młodych ludzi. Zjawiska te można uchwycić dzięki ewokacyjnemu charakterowi badań opartych na sztuce (Art-Based Research – ABR), które zostały ukazane w tym artykule jako nowa, kreatywna perspektywa badawcza w pedagogice.

Artykuł przedstawia rolę mandali w arteterapii, w tym jej jungowską interpretację, jej zastosowanie jako środek ekspresji oraz jako strategii pośredniczącej w pomaganiu młodzieży w radzeniu sobie z trudnościami w środowisku szkolnym. Proponowany model badawczy zakładał integrację różnych form ekspresji artystycznej – wizualnej, poetyckiej, muzycznej i ruchowej. Badania oparto na metodach partycypacyjnych i projekcyjnych, podkreślając znaczenie przekładu artystycznego, reakcji odbiorcy oraz roli badacza jako uczestnika i interpretatora procesu. Uzyskane wyniki wskazują na potencjał arteterapii z wykorzystaniem mandali w ujawnianiu i porządkowaniu doświadczeń wewnętrznych. Wnioski z badania wskazały, że proces tworzenia mandali przez osoby zmagające się z trudnościami w środowisku szkolnym służy nie tylko samopoznaniu, ale staje się także mediatorem w radzeniu sobie z trudnościami. Kreatywny, partycypacyjny i refleksyjny charakter ABR sprzyja zarówno poznaniu badanej rzeczywistości, jak i jej transformacji poprzez dwukierunkowy proces ewokacji i wzmacniania dialogu między teorią a praktyką.