The Theological Foundations of the Educational Process for an Attitude of Responsibility for the Natural Environment, a Work Created by God, in the Social Thought of the Popes of the Catholic Church
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2025.2.002Keywords
religious pedagogy, history of education, social thought of the Catholic Church, nature protection, ecological attitudesAbstract
The aim of the article is to trace the development of the personalistic concept of education towards an attitude of responsibility for the natural environment, drawing on the social thought of the popes of the Catholic Church. The article is based on selected official documents and statements of Popes John XXIII, Paul VI, John Paul II, Benedict XVI, and Francis, primarily papal encyclicals addressed to bishops, priests, and deacons, members of religious orders, and all the lay faithful. The article has a chronological structure, organized thematically. The research was conducted within the interpretive paradigm of the humanities and social sciences, using qualitative methods such as textual analysis and hermeneutic interpretation.
References
Benedykt XVI (2005). U progu pontyfikatu, Kraków: Wydawnictwo M.
Benedykt XVI (2006). Encyklika „Deus caritas est” Ojca Świętego Benedykta XVI do biskupów, prezbiterów i diakonów, do osób konsekrowanych i wszystkich wiernych świeckich o miłości chrześcijańskiej, Poznań: Liberia Editrice Vaticana, Księgarnia Św. Wojciecha.
Benedykt XVI (2009). Encyklika „Caritas in veritate”. O integralnym rozwoju ludzkim w miłości i prawdzie do biskupów prezbiterów i diakonów do osób konsekrowanych i wszystkich wiernych świeckich, Kraków: Wydawnictwo M.
Bołoz W. (1995). Etyczne uwarunkowania edukacji ekologicznej rodziny, [w:] W. Bołoz (red.), Edukacja ekologiczna rodziny. Stan – możliwości – programy, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej, s. 28–29.
Dziecko w nauczaniu Jana Pawła II. Antologia wypowiedzi (wybór C. Drążek, J. Kawecki). (1986). Kraków: Wydawnictwo WAM.
Franciszek. (2013a). Encyklika „Lumen fidei”. O wierze do biskupów prezbiterów i diakonów do osób konsekrowanych i wszystkich wiernych świeckich, Kraków: Liberia Editrice Vaticana, Wydawnictwo M.
Franciszek (2013b). Myśli, Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.
Franciszek (2015a). Bulla „Misericordiae vultus” Ojca Świętego Franciszka o Nadzwyczajnym Jubileuszu Miłosierdzia, Wrocław: Liberia Editrice Vaticana, TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Franciszek (2015b). Encyklika „Laudato si’”. W trosce o wspólny dom, Kraków: Wydawnictwo M.
Franciszek (2020). Encyklika „Fratelli tutti”. O braterstwie i przyjaźni społecznej, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.
Franciszek (2023). Adhortacja apostolska „Laudate Deum”. Do wszystkich ludzi dobrej woli o kryzysie klimatycznym, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.
Franciszek (2024). Bulla ogłaszająca Jubileusz Zwyczajny Roku 2025 „Spes non confundit”. Wszystkim, którzy przeczytają ten list, niech nadzieja napełni serce, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.
Jan XXIII (1963). Encyklika „Pacem in terris”. Do czcigodnych braci patriarchów, prymasów, arcybiskupów i biskupów oraz innych ordynariuszy zachowujących pokój i wspólnotę ze Stolicą Apostolską, do duchowieństwa i wiernych chrześcijan całego świata oraz do wszystkich ludzi dobrej woli. O pokoju między wszystkimi narodami opartym na prawdzie, sprawiedliwości, miłości i wolności (przedruk z wydania pallotyńskiego z 1963 r.), Warszawa: Centrum Duszpasterstwa Archidiecezji Warszawskiej.
Jan XXIII (1964). Pacem in terris. Encyklika o pokoju między wszystkimi narodami opartym na prawdzie sprawiedliwości miłości i wolności (przedmowa S. Wyszyński), Paris: Société d’Editions Internationales.
Jan XXIII (1981). Mater et Magistra, [w:] Jan XXIII, Paweł VI, Jan Paweł II, Encykliki, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, s. 16–48.
Jan Paweł II (1984). Musicie od siebie wymagać, Poznań: „W drodze”.
Jan Paweł II (1991a). Do młodych całego świata. Orędzie Jana Pawła II na VI Światowy Dzień Młodzieży, Lublin: Edycja Paulińska.
Jan Paweł II (1991b). Dekalog. Przemówienia i homilie Jana Pawła II. IV pielgrzymka do Ojczyzny, Pelplin: Wydawnictwo Diecezjalne.
Jan Paweł II (1994a). Encyklika „Redemptor hominis” Ojca Świętego Jana Pawła II, w której u początku swej papieskiej posługi zwraca się do czcigodnych braci w biskupstwie do kapłanów do rodzin zakonnych, do drogich synów i córek Kościoła oraz do wszystkich ludzi dobrej woli (reprint Liberia Editrice Vaticana, komentarz ks. J. Krucina), Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Jan Paweł II (1994b). Encyklika „Sollicitudo rei socialis” Ojca Świętego Jana Pawła II skierowana do biskupów, kapłanów, rodzin zakonnych, synów i córek Kościoła oraz wszystkich ludzi dobrej woli z okazji dwudziestej rocznicy ogłoszenia „Populorum progressio” (komentarz J. Majka), Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Jan Paweł II (!995). Przekroczyć próg nadziei. Jan Paweł II odpowiada na pytania Vittoria Messoriego, Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Jan Paweł II (2000a). Przemówienie w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty Nauki i Kultury (UNESCO) z 2 czerwca 1980 roku, [w:] Wychowanie w nauczaniu Jana Pawła II. 1978–1999 (wstęp M. Piwko, wprowadzenie S. Urbański), Warszawa: Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości im. Bogdana Jańskiego (Seria: Edukacja w nauczaniu Kościoła), s. 130.
Jan Paweł II (2000b). O przebaczeniu i pojednaniu, Kraków: Wydawnictwo M.
Jan Paweł II (2002). O miłosierdziu. Wybór myśli, Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne.
Jan Paweł II (2003). Autobiografia (wybór J. Kiliańczyk-Zięba), Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Jan Paweł II (2004). List do rodzin, list do dzieci (L’Osservatore Romano, Watykan 1994), Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.
Jan Paweł II (2005). List apostolski Ojca Świętego Jana Pawła II do artystów, do tych, którzy z pasją i poświęceniem poszukują nowych „epifanii” piękna, aby podarować je światu w twórczości artystycznej, Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Jan Paweł II (2008a). Wiara (w 10. rocznicę wyboru Polaka na papieża z cyklu Księgi Myśli i Wiary, wstęp G. Polak), Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława BM, Drukarnia Narodowa.
Jan Paweł II (2008b). Praca (w 30. rocznicę wyboru Polaka na papieża z cyklu Księgi Myśli i Wiary, wstęp G. Polak), Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława BM, Drukarnia Narodowa.
Paweł VI (1999). Encyklika „Populorum progressio” (o popieraniu rozwoju ludów) Ojca Świętego Pawła VI do biskupów, kapłanów, zakonników, do wiernych całego świata katolickiego oraz do wszystkich ludzi dobrej woli (przedruk z wydania: Notificationes e Curia Metropolitana Cracoviensi A.D. 1968, nr 6–7 Junius–Julius, komentarz ks. J. Krucina), Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka. (1989). (wstęp H. Samsonowicz), Warszawa: Biuro Informacji ONA przy współpracy Polskiego Towarzystwa Przyjaciół ONZ.
Skowroński A. (2006). Troska o Ziemię i ochrona środowiska społeczno-przyrodniczego w nauczaniu Jana Pawła II, [w:] J.W. Czartoszewski (red.), Ochrona życia i zdrowia człowieka w nauczaniu Jana Pawła II, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. 63–82.
Urbański S., Gałązka W. (red.) (2011). Tożsamość i misja ludzi nauki. Ewangelizacja ludzi nauki w nauczaniu Jana Pawła II, Warszawa: Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego.
Wojtyła K. (1991). Człowiek w polu odpowiedzialności, Rzym–Lublin: Instytut Jana Pawła II Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Edyta Wolter
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
By submitting an article, the author declares that:
they are the author of the article (hereinafter referred to as the Work) and:
- is entitled to exclusive and unlimited copyright to the Work,
- is entitled to dispose of the copyrights to the Work.
The Author grants the Jesuit University Ignatianum in Cracow a free, non-exclusive, territorially unlimited license to use the Work in the following fields of exploitation:
- publishing the Work in paper, digital or magnetic form;
- multiplying the work by any method, without limiting the number of editions or copies;
- distribution of the work and its copies in any form, including marketing, sales, lending, and lease;
- placing the work in a computer memory;
- distribution of the work in information networks, including the Internet;
- public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and re-broadcasting, as well as making the Work available to the public in such a manner that everyone could have access to it at a time and place chosen by themselves;
- within the scope of dependent rights to the Work, covering, in particular, the right to make necessary changes to the Work, resulting from editorial and methodical preparation, as well as to make translations of the Work into other languages.
The license right shall be transferred the moment of transfer of the Work to the Jesuit University Ignatianum in Cracow. The Jesuit University Ignatianum in Cracow is entitled to grant sub-licenses to the Work in terms of the right granted. The license shall be limited in time for a period of 15 years from the date it is granted.
Stats
Number of views and downloads: 1
Number of citations: 0
