The Core Curriculum as an Opportunity to Prevent Risky Behavior in Elementary School Pupils in Light of the Concept of Resilience
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2023.2.003Keywords
resilience, prevention in schools, addiction, risky behavior, core curriculumAbstract
The effectiveness of addiction prevention aimed at children and adolescents currently seems to stir up a lot of emotions and calls to verify its theoretical background. The shift from defensive prevention to positive prevention is becoming successful, yet remains insufficient in education. An interesting approach to the process of preventing addiction in children and adolescents is the concept of resilience, which posits that the individual resilience of a person helps them positively adapt or persist in difficult situations, which are considered risky for their proper functioning. At the same time, the lack of awareness about addiction among children and adolescents and the rising threats posed by young people’s use of substances and adoption of addictive activities suggests that the schools should be one of the first sites of systemic solutions for support and prevention. Based on these assumptions, the author analyzed the general education core curriculum for pupils in years IV–VII of elementary school, in order to verify its goals and educational content in relation to the established indicators for building resilience in students. The results illustrate a lack of consistency or connections between the various educational goals and content, which indicates an inability of schools to consciously design educational content to strengthen pupils’ individual resources of resilience.
References
Ahern N.R., Kiehl E.M., Lou Sole M., Byers J. (2006). A Review of Instruments Measuring Resilience, „Issues in Comprehensive Pediatric Nursing”, t. 29, nr 2, s. 103–125, doi:10.1080/01460860600677643.
Block J.H., Block J. (1980). The Role of Ego-Control and Ego-Resiliency in the Origination of Behavior, [w:] W.A. Collins (red.), Development of Cognition, Affect, and Social Relations (The Minnesota Symposia on Child Psychology, vol. 13), London–New York: Psychology Press, Taylor & Francis Group, s. 39–101, doi:10.4324/9781315803029.
Block J.H., Kremen A.M. (1996). IQ and Ego-Resiliency: Conceptual and Empirical Connections and Separateness, „Journal of Personality and Social Psychology”, t. 70, nr 2, s. 346–361, doi: 10.1037//0022-3514.70.2.349.
Borucka A., Ostaszewski K. (2008). Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane zagadnienia, „Medycyna Wieku Rozwojowego”, t. 12, nr 2, cz. 1, s. 587–597.
Borucka A., Pisarska A. (2012). Koncepcja resilience – czyli jak pomóc dzieciom i młodzieży z grup podwyższonego ryzyka, Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Cicchetti D., Garmezy N.(1993). Prospects and Promises in the Study of Resilience, „Development and Psychopathology”, t. 5, nr 4, s. 497–502, doi:10.1017/S0954579400006118.
Emery R.E., Forehand R. (1996). Parental Divorce and Children’s Well-Being: A Focus on Resilience, [w:] R.J. Haggerty, L.R. Sherrod, N. Garmezy, Rutter M. (red.), Stress, Risk, and Resilience in Children and Adolescents: Processes, Mechanisms, and Interventions, Cambridge: Cambridge University Press, s. 64–99.
Folke C., Carpenter S.R., Walker B., Scheffer M., Chapin T., Rockström J. (2010). Resilience Thinking Integrating Resilience, Adaptability and Transformability, „Ecology and Society”, t. 15, nr 4, art. 20, doi:10.5751/ES-03610-150420.
Friborg O., Hjemdal O., Rosenvinge J.H., Martinussen M. (2003). A New Rating Scale for Adult Resilience: What are the Central Protective Resources Behind Healthy Sdjustment?, „International Journal of Methods in Psychiatric Research”, t. 12, nr 2, s. 65–76, doi: 10.1002/mpr.143.
Garmezy N. (1985). Stress-resistant Children: The Search for Protective Factors, [w:] J.E. Stevenson (red.), Recent Research in Developmental Psychopathology (Journal of Child Psychology and Psychiatry Book Supplement, nr 4), Oxford: Pergamon Press, s. 213–233.
Garmezy N. (1993). Children in Poverty: Resilience Despite Risk, „Psychiatry”, t. 56, nr 1, s. 127–136. doi:10.1080/00332747.1993.11024627.
Herrman H., Stewart D.E., Diaz-Granados N., Berger E.L., Jackson B., Yuen T. (2011). What is Resilience?, „The Canadian Journal of Psychiatry”, t. 56, nr 5, s. 258–265, doi:10.1177/070674371105600504.
Heszen I., Sęk H. (2007). Psychologia zdrowia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Holling C.S. (1973). Resilience and Stability of Ecological Systems, „Annual Review of Ecology and Systematics”, t. 4, nr 1, s. 1–23, doi:10.1146/annurev.es.04.110173.000245.
Junik W. (red). (2011). Resilience. Teoria – badania – praktyka, Warszawa: Parpamedia. Wydawnictwo Edukacyjne.
Kania S. (2016). Analiza transakcyjna w budowaniu klimatu szkoły – w poszukiwaniu pozytywnej profilaktyki zachowań ryzykownych, „Edukacyjna Analiza Transakcyjna”, nr 5, s. 111–121, doi:10.16926/eat.2016.05.07.
Kołodziej-Zaleska A., Przybyła-Basista H. (2018). Ego-resiliency jako zasób osobisty – narzędzie pomiaru i jego wykorzystanie w badaniach interdyscyplinarnych, „Czasopismo Psychologiczne”, t. 24, nr 1, s. 159–170, doi:10.14691/CPPJ.24.1.159.
Luthar S.S., Cicchetti D. (2000). The Construct of Resilience: Implications for Interventions and Social Policies, „Development and Psychopathology”, t. 12, nr 4, s. 857–885, doi:10.1111/1467-8624.00164.
Makaruk K., Włodarczyk J., Skoneczna P. (2019). Problematyczne używanie internetu przez młodzież. Raport z badań. Warszawa: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.
Masten A.S. (2014). Global Perspectives on Resilience in Children and Youth, „Child Development”, t. 85, nr 1, s. 6–20, doi:10.1111/cdev.12205.
Masten A.S., Best K.M., Garmezy N. (1990). Resilience and Development: Contributions from the Study of Children Who Overcome Adversity, „Development and Psychopathology”, t. 2, nr 4, s. 425–444, doi:10.1017/S0954579400005812.
Mellibruda J. (1997). Psycho-bio-społeczna koncepcja uzależnienia od alkoholu, „Alkoholizm i Narkomania”, t. 3, nr 28, s. 277–306.
Michel M. (2014). Wzmacnianie czynników chroniących w tworzeniu bezpiecznej przestrzeni szkoły w programach liderów rówieśniczych w kontekście koncepcji resilience, „Resocjalizacja Polska”, nr 6, s. 101–120.
Ostaszewski K. (2014). Zachowania ryzykowne młodzieży w perspektywie mechanizmów resilience, Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. 2017, poz. 356).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. 2017, poz. 703).
Rutter M. (1987). Psychosocial Resilience and Protective Mechanisms, „American Journal of Orthopsychiatry”, t. 57, nr 3, s. 316–331, doi:10.1111/j.1939-0025.1987.tb03541.x.
Rutter M. (1993). Resilience: Some Conceptual Considerations, „Social Work”, t. 14, nr 8, s. 626–631, doi:10.1016/1054-139x(93)90196-v.
Rutter M. (2000). Resilience Reconsidered: Conceptual Considerations, Empirical Findings, and Policy Implications, [w:] J.P. Shonkoff, S.J. Meisels (red.), Handbook of Early Childhood Intervention, Cambridge: Cambridge University Press, s. 651–682, doi:10.1017/CBO9780511529320.030.
Rutter M. (2006). Implications of Resilience Concepts for Scientific Understanding, „Annals of the New York Academy of Sciences”, t. 1094, nr 1, s. 1–12, doi:10.1196/annals.1376.002.
Sierosławski J. (2020). Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w 2019 r. Europejski program badań ankietowych w szkołach ESPAD, Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Skuza A., Pierścińska-Maruszewska A. (2014). Klimat społeczny szkoły jako jeden z czynników chroniących – wzmacniających oddziaływania profilaktyczne (w kontekście koncepcji resilience), „Resocjalizacja Polska”, nr 6, s. 89–100.
Southwick S.M., Bonanno G.A., Masten A.S., Panter-Brick C., Yehuda R. (2014). Resilience Definitions, Theory, and Challenges: Interdisciplinary Perspectives, „European Journal of Psychotraumatology”, t. 5, nr 1, art. 25338, doi:10.3402/ejpt.v5.25338.
Szymańska J. (2015). Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki, Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. 2016, poz. 59).
Walker B., Holling C.S., Carpenter S.R., Kinzig A. (2004). Resilience, Adaptability and Transformability in Social-ecological Systems, „Ecology and Society”, t. 9, nr 2, doi:10.5751/ES-00650-090205.
Werner E.E. (1989). High‐risk Children in Young Adulthood: A Longitudinal Study from Birth to 32 Years, „American Journal of Orthopsychiatry”, t. 59, nr 1, s. 72–81, doi:10.1111/j.1939-0025.1989.tb01636.x.
Werner E.E. (1995). Resilience in Development, „Current Directions in Psychological Science”, t. 4, nr 3, s. 81–84, doi:10.1111/1467-8721.ep1077232.
Wojcieszek M.R., Piekarz I., Maciaszek S., Wojcieszek K.A. (2021). Summative Evaluation of the “Debate” Programme for Alcohol Related Problems Prevention – Pilot Study, „Alcoholism and Drug Addiction / Alkoholizm i Narkomania”, t. 34, nr 1, s. 51–68, doi:10.5114/ain.2021.107710.
Wysocka E. (2012). Koncepcja „resilience” jako podstawa teoretyczna identyfikacji zaburzeń w przystosowaniu i działań profilaktycznych, [w:] B. Urban, M. Konopczyński (red.), Profilaktyka i probacja w środowisku, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Netografia
https://www.kbpn.gov.pl/portal?id=1768880 [dostep: 20.02.2023].
https://www.parpa.pl/index.php/badania-i-informacje-statystyczne/raporty-z-badan [dostęp: 22.02.2023].
https://www.uzaleznieniabehawioralne.pl/do-pobrania/ [dostęp: 20.02.2023].
www.resiliencecenter.com [dostęp: 22.02.2023].
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Edyta Sielicka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
By submitting an article, the author declares that:
they are the author of the article (hereinafter referred to as the Work) and:
- is entitled to exclusive and unlimited copyright to the Work,
- is entitled to dispose of the copyrights to the Work.
The Author grants the Jesuit University Ignatianum in Cracow a free, non-exclusive, territorially unlimited license to use the Work in the following fields of exploitation:
- publishing the Work in paper, digital or magnetic form;
- multiplying the work by any method, without limiting the number of editions or copies;
- distribution of the work and its copies in any form, including marketing, sales, lending, and lease;
- placing the work in a computer memory;
- distribution of the work in information networks, including the Internet;
- public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and re-broadcasting, as well as making the Work available to the public in such a manner that everyone could have access to it at a time and place chosen by themselves;
- within the scope of dependent rights to the Work, covering, in particular, the right to make necessary changes to the Work, resulting from editorial and methodical preparation, as well as to make translations of the Work into other languages.
The license right shall be transferred the moment of transfer of the Work to the Jesuit University Ignatianum in Cracow. The Jesuit University Ignatianum in Cracow is entitled to grant sub-licenses to the Work in terms of the right granted. The license shall be limited in time for a period of 15 years from the date it is granted.
Stats
Number of views and downloads: 631
Number of citations: 0
