Działalność Leona Cyfrowicza (1844-1904) na rzecz sierot w Krakowskim Towarzystwie Dobroczynności
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2020.2.002Słowa kluczowe
Cyfrowicz Leon, opieka, sierota, Krakowskie Towarzystwo Dobroczynności, dobroczynnośćAbstrakt
Celem artykułu jest ukazanie aktywności Leona Cyfrowicza, studenta i wykładowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego, ukierunkowanej na pomoc ubogim dzieciom i sierotom pozostającym pod opieką Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności. Pomoc ta miała na celu umożliwienie im zdobycia elementarnego wykształcenia oraz przygotowania do pracy zawodowej.
Artykuł został przygotowany na podstawie materiałów źródłowych zgromadzonych w Archiwum Narodowym w Krakowie oraz Bibliotece Jagiellońskiej. Analizowano rękopisy protokołów posiedzeń Rady Ogólnej Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności, korzystano również z wydawanych drukiem „Roczników Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności”. Analizie poddano również publikacje Cyfrowicza. Zastosowano jakościową analizę materiału źródłowego.
Ustalono, że Cyfrowicz zaangażowany był w działalność tzw. wydziałów Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności, brał czynny udział w posiedzeniach zarządu Towarzystwa, był członkiem Komisji Szkolnej odpowiedzialnej za opiekę, wychowanie i kształcenie dzieci. Z jego inicjatywy utworzono tzw. salę rzemiosł, przemianowaną na szkołę rzemiosł.
Łączenie pracy naukowej i zawodowej z działalnością dobroczynną nadal stanowi pożądaną formę aktywności człowieka. Podjęta przez Cyfrowicza działalność dobroczynna jest przykładem zaangażowania w pomoc ludziom ubogim, zwłaszcza dzieciom, czynnego włączenia się w prace Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności.
Bibliografia
Archiwum Narodowe w Krakowie, Akta obrazu Matki Boskiej w Bramie Floriańskiej będącego pod opieką Towarzystwa Dobroczynności 1817-1945, sygn. 547/427, 86 k., rkps.
Pismo L. Cyfrowicza do Rady Ogólnej z 4.XII 1896 r., W dokumentach nie znaleziono pisma konserwatora określającego wartość obrazu i ołtarza, nlb.
Pismo Rady Ogólnej do Władysława Pochwalskiego z dn. 9.X 1907 r., nlb.
Pismo Wydziału Spraw Wewnętrznych i Sprawiedliwości w Senacie Rządzącym Wolnego, Niepodległego i ściśle Neutralnego Miasta Krakowa i jego okręgu do prezesa KTD z 17.III 1817 r., nlb.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Siódmy Tom Protokołu Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od dnia 18 maja 1870 roku rozpoczęty [do roku 1875], sygn. 547/7, 760 k., rkps.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 16 czerwca 1872.
Posiedzenie zwyczajne w dniu 4 sierpnia 1872 roku odbyte.
Posiedzenie zwyczajne w dniu 12 kwietnia 1874 roku odbyte.
Posiedzenie zwyczajne w dniu 1 listopada 1874 roku odbyte.
Posiedzenie zwyczajne w dniu15 listopada 1874 roku odbyte.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności dnia 7 lutego 1875 roku.
Archiwum Narodowe w Krakowie, Ósmy Tom Protokołu Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie rozpoczęty dnia 4 lipca 1875 do 4 września 1892, sygn. 547/8, 2180 k., rkps.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dn. 5 lutego 1882.
Protokół z posiedzenia 4go nadzwyczajnego odbytego w dniu 13 lutego 1885 r. o godzinie 3 po południu w Sali Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego przy ulicy Siennej.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 5 lutego 1882.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 18 czerwca 1882.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 19 kwietnia 1883.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 28 października 1883.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 12 lipca 1885.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 3 października 1886.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 5 lutego 1888.
Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 7 kwietnia 1889.
Wnioski Komisji budowy domu Towarzystwa dobroczynności do zatwierdzenia i uchwalenia na posiedzeniu w dniu 28 maja 1880 r. Radzie Towarzystwa Dobroczynności przedłożone.
Almanach jubileuszowy Uniwersytetu Jagiellońskiego z kalendarzem na lata 1900 i 1901 (1900), Kraków: Drukarnia Akademicka pod zarządem Józefa Filipowskiego.
Cyfrowicz L. (1869), Zdania z różnych gałęzi prawa i umiejętności politycznych, których po odbyciu egzaminów ścisłych w celu uzyskania godności doktora obojga praw na c.k. Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie Leon Cyfrowicz Krakowianin we środę 10 Marca 1869 o godz. 12 w południe w Kolegium Prawniczem publicznie bronić się podejmuje, Kraków: Druk c.k. Wszechnicy Jagiellońskiej.
Cyfrowicz L. (1878), Kilka słów o działalności instytucji dobroczynnych w Krakowie, Kraków: Drukarnia „Czasu”.
Cyfrowicz L. (1879), Przemówienie przy złożeniu do grobu zwłok ś.p. Ludwik Georgeona właściciela pensjonatu wychowawczo-naukowego i radcy Towarzystwa Dobroczynności zmarłego w Kaltenleutgeben pod Wiedniem d. 3 sierpnia 1879 r. miane dnia 6 sierpnia 1879 roku na cmentarzu krakowskim, Kraków: Czcionkami drukarni „Czasu”.
Cyfrowicz L. (1884a), Nowe przepisy egzaminacyjne dla kandydatów na nauczycieli w gimnazjach i szkołach realnych, Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Cyfrowicz L. (1884b), Obraz Matki Boskiej i skarbonka ubogich w Bramie Floriańskiej w Krakowie, Kraków: W Drukarni „Czasu” Fr. Kluczyckiego i spółki.
Cyfrowicz L. (1885), O ubóstwie ze stanowiska administracyjnego, Kraków: W Drukarni „Czasu” Fr. Kluczyckiego i spółki.
Cyfrowicz L. (1889), Wykład austriackiego prawa administracyjnego, Kraków: W Drukarni „Czasu” Fr. Kluczyckiego i spółki.
Cyfrowicz Leon (1 IV 1844 Kraków- 23 V 1904 tamże) (2000), [w:] Encyklopedia Krakowa. (2000). Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 132.
Instrukcja dla nauczyciela szkoły sierót w Krakowskim Towarzystwie Dobroczynności istniejącej (1875), Kraków: Czcionkami Drukarni „Czasu”, s. 1-7.
Pamiętnik Towarzystwa Dobroczynności Krakowskiego wydany z powodu obchodzonego w d. 24 i 25 czerwca 1866 r. pięćdziesiąt-letniego jubileuszu wskrzeszenia w roku 1816 tegoż Towarzystwa (1868), Kraków: W Drukarni „Czasu” W. Kirchmayera.
Rocznik LVII Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1875 (1876), Kraków: Czcionkami Drukarni „Czasu”.
Rocznik LXIII Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1881 (1882), Kraków: Czcionkami Drukarni „Czasu”.
Rocznik LXVII Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1885 (1886), Kraków: W drukarni Czasu Franciszka Kluczyckiego i spółki.
Rocznik LXVIII Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1886 (1887), Kraków: W drukarni Czasu Franciszka Kluczyckiego i spółki.
Rocznik LXXI Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1889 (1890), Kraków: W drukarni Czasu Franciszka Kluczyckiego i spółki.
Rocznik LXXXV Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1903 (1904), Kraków: W drukarni Czasu Franciszka Kluczyckiego i spółki. 1904.
Sprawy Miejskie, „Gazeta Krakowska” 22.V 1881, nr 14, s. 2.
W trzydziestą rocznicę powstania styczniowego. Kilka słów o polityce narodowej (1893), Kraków: Czcionkami Drukarni Związkowej.
Wybory, „Krakowianin. Pismo dwutygodniowe”, 9 VII 1881, nr 10, s. 1-2.
Bieniarzówna J. (1985), Od Wiosny Ludów do powstania styczniowego, [w:] J. Bieniarzówna, J. M. Małecki (red), Dzieje Krakowa. Kraków w latach 1796-1918, t. III, Kraków: Wydawnictwo Literackie Kraków, s. 177-211.
Chodakowska J. (1990), Kształcenie nauczycieli szkół średnich w uniwersytetach galicyjskich na przełomie XIX i XX wieku, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, t. 33, s. 153- 184.
Dybiec J. (2011), Nauka w Galicji. Stan i potrzeby badań, [w:] A. Kawalec, W. Wierzbieniec, L. Zaszkliniak (red.), Galicja 1772-1918, t. 2, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 267-285.
Flach J. (1917), Politycy galicyjscy, Piotrogród: Księgarnia Polska.
Grodziski S. (1995), Miejsce i rola Uniwersytetu Jagiellońskiego w Sejmie Krajowym Galicyjskim, [w:] J. Malec i W. Uruszczak (red.), Dawne prawo i myśl prawnicza. Prace historyczno-prawne poświęcone pamięci Wojciecha Marii Bartla, Kraków: Księgarnia Akademicka, s. 211.
Hoszowski K. (1882), Przyczynek do historii Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności, Kraków: W Drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Karolczak K. (1995), J. Chłopecki, H. Madurowicz-Urbańska (red.), Struktura społeczna Krakowa na przełomie XIX i XX wieku, [w:] Galicja i jej dziedzictwo, t. 2, Społeczeństwo i gospodarka, Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, s. 209-223.
Książka pamiątkowa Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego w Krakowie od roku 1584 do 1884 skreślona w roku jubileuszowym (1884), Kraków: W drukarni Czasu Franciszka Kluczyckiego i spółki.
Meissner A. (2011), Oświata w Galicji. Stan i potrzeby badań, [w:] A. Kawalec, W. Wierzbieniec, L. Zaszkliniak (red.), Galicja 1772-1918, t. 3, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 9-24.
Miśko D. (1891), Historia założenia i rozwoju Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Uczniów Uniwersytetu Jagiellońskiego w 25 rocznice jubileuszową, Kraków: Nakładem Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Uczniów Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Nowa Reforma, 23 V1904, nr 118, s. 3.
Pagaczewski J. (1933), Stanisław Tomkowicz (wspomnienie pośmiertne), „Prace Komisji Historii Sztuki”, T. 6, z. 1, Kraków: Nakładem Polskiej Akademii Umiejętności, s. 1-4.
Sempołowska S. (1906), Niedola młodzieży w szkole galicyjskiej (Kilka słów o narodowej szkole w Galicji), Kraków: Drukarnia Władysława Teodorczuka.
Stinia M. (2014), Uniwersytet Jagielloński w latach 1871-1914. Modernizacja procesu nauczania, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Tomkowicz Stanisław (28 V 1850 Kraków- 11 III 1933 tamże). (2000), [w:] Encyklopedia Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 998.
Zgórniak M. (1964), Młodzież akademicka UJ wobec wydarzeń politycznych lat 1846-1866, [w:] C. Bobińska, Studia z dziejów młodzieży Uniwersytetu Krakowskiego od Oświecenia do połowy XX wieku, t. I, Kraków: Uniwersytet Jagielloński, s. 160.
Żukowski P. M. (2016), Od profesora do urzędnika. Sekretarze Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w drugiej połowie XIX i w początkach XX wieku, [w:] T. Bykowa, A. Górak, G. Smyk (red.) Dzieje biurokracji, t. VI, , Lublin: Wydawnictwo: ToNiK „Libra”, s. 349-363.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Akademii Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Akademii Ignatianum w Krakowie. Akademia Ignatianum w Krakowie jest uprawniona do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 433
Liczba cytowań: 0