W kulturze wolności i konsumpcji. Rola współczesnego wychowania chrześcijańskiego w przezwyciężaniu kryzysu wartości
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2020.1.004Słowa kluczowe
wartości, doświadczanie wartości, wychowanie chrześcijańskie, konsumpcjonizm, wolność, zmiana kulturowaAbstrakt
Opracowanie podejmuje problem doświadczania wartości oraz roli wychowania chrześcijańskiego w przezwyciężaniu współczesnego kryzysu wartości w zakresie materializmu i problemów związanych z wartością wolności. Zasadniczym przedmiotem badań była rola wychowania chrześcijańskiego w przezwyciężaniu problemów kryzysu wartości. Głównym celem badania było określenie roli wychowania chrześcijańskiego w przezwyciężaniu konfliktów wartości zawiązanych z materializmem i wolnością. Próbowano odpowiedzieć na pytanie: w jakim zakresie i w jaki sposób Kościół wspiera jednostki w procesach refleksji oraz prób przełamywania własnego materializmu? Celem pomocniczym było zbadanie jakie doświadczenie wartości posiadają badani studenci. Z tym celem wiąże się drugi przedmiot badań, jakim jest doświadczanie wartości. Wstępne badanie miało formę krótkiego sondażu, w ramach którego pytano studentów Akademii Ignatianum w Krakowie o doświadczanie wartości. Drugi etap badań został zrealizowany metodą wywiadu fokusowego, uczestniczyły w nich dwie grupy studentek pedagogiki.
Badania pozwoliły wyodrębnić cztery wymiary doświadczania wartości, określić najważniejsze według studentek wartości we współczesnym wychowaniu chrześcijańskim oraz opisać rolę wychowania chrześcijańskiego w przezwyciężaniu problemów materializmu i realizacji wolności, zarówno tę pozytywną, jak i negatywne jej aspekty. Najważniejsze postulaty dotyczące wspierania młodych w doświadczaniu i wyborze wartości odnoszą się do zmiany w komunikacji i postawie księży wobec wychowanka, zmiany celów wychowawczych w zakresie przygotowania wychowanka do doświadczeń aksjonormatywnych oraz inicjowania działań w zakresie różnych form doświadczania wartości.
Bibliografia
CBOS (2019). Rodzina – jej znaczenie i rozumienie, „Komunikat z badań” nr 2019/22, s. 1–9, https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_022_19.PDF [dostęp: 20.12.2019].
Chałas K. (2003). Wychowanie ku wartościom. Godność, wolność, odpowiedzialność, tolerancja, t. 1, Kielce: Wydawnictwo Jedność.
Chałas K. (2018). Edukacja aksjologiczna i wychowanie ku wartościom podstawą budowania szkoły jako wspólnoty życia, pracy i służby, „Prima Educatione”, nr 2, s. 11–22.
Chyczewska A. (2010). Rodzina a przezwyciężanie kryzysów wartości związanych z sensem życia w okresie adolescencji, [w:] W. Muszyński (red.), Wartości w rodzinie: ciągłość i zmiana, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 243–256.
Dekret o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum educationis. Tekst polski za: Sobór Watykański II. (2002). Konstytucje. Dekrety. Deklaracje. Poznań: Pallottinum, s. 314–324.
Dziekoński S. (2000). Wychowanie w nauczaniu Kościoła. Od wieku XIX do Soboru Watykańskiego II, Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Homplewicz J. (1996). Etyka pedagogiczna, Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
KANTAR, Polacy o oszczędzaniu. Grudzień 2019, http://www.tnsglobal.pl/archiwumraportow/files/2019/12/K.059_Stosunek-do-pieni%C4%99dzy_O011a-19.pdf [dostęp: 1.01.2020].
Kowalczyk S. (2006). Człowiek w poszukiwaniu wartości. Elementy aksjologii personalistycznej, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Łaciak B. (2011). Komercyjne przemiany współczesnego dzieciństwa, [w:], B. Łaciak (red.), Nowe społeczne wymiary dzieciństwa, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 77–112.
Łobocki M. (1993). Pedagogika wobec wartości, [w:] B. Śliwerski (red.), Kontestacje pedagogiczne, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Majewska Z. (2010). Problemy doświadczania i istnienia wartości. W kręgu myśli Edmunda Husserla i Romana Ingardena, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Mariański J. (1998). Kościół katolicki w społeczeństwie obywatelskim, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Mariański J. (2004). Religijność społeczeństwa polskiego w perspektywie europejskiej. Próba syntezy socjologicznej, Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
Marek Z. (2014). Religia – pomoc czy zagrożenie dla edukacji?, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Matusewicz C. (1975). Psychologia wartości, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Melosik Z., Szkudlarek T. (2010). Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Miczyńska-Kowalska M. (2010). Rodzina w procesie przekazywania wartości, [w:] W. Muszyński (red.), Wartości w rodzinie. Ciągłość i zmiana, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 75–84.
Niewęgłowski J. (2005). Kościół i wychowanie. Zarys problematyki, „Seminare”, nr 21, s. 453–460.
Oleszkowicz A., Senejko A. (2013). Psychologa dorastania. Zmiany rozwojowe w dobie globalizacji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ostrowska K. (2005). Wychowywać do urzeczywistniania wartości, [w:] F. Adamski (red.), Wychowanie personalistyczne, Kraków: Wydawnictwo WAM, s. 291–306.
Ritzer G. (2004). Magiczny świat konsumpcji, przeł. L. Stawowy, Warszawa: Wydawnictwo Literackie Muza SA.
Rynio A. (2017). Tradycyjne i współczesne środowiska wychowania chrześcijańskiego, [w:] A. Walulik, J. Mółka (red.), Septuaginta pedagogiczno-katechetyczna. Księga jubileuszowa dedykowana Księdzu Profesorowi dr. hab. Zbigniewowi Markowi SJ w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie, s. 369–388.
Tchorzewski A.M. de (2017). Autorytet i jego struktura aksjologiczna, „Studia Paedagogica Ignatiana”, t. 20, nr 5, s. 187–212.
TNS Polska, Świat się zmienia. Maj 2013, http://www.tnsglobal.pl/archiwumraportow/files/2014/03/K.033_Zmiana-swiata_O04a-13.pdf [dostęp: 1.01.2020].
Wajsprych D. (2009). Wychowanie chrześcijańskie w świetle literatury i dokumentów Kościoła u progu trzeciego tysiąclecia – perspektywy rozwojowe, „Paedagogia Christiana”, nr 23(1), s. 11–25.
Zawadzka A.M. (2006). Wartości osobiste tłumaczące orientację materialistyczną jednostki, „Roczniki Psychologiczne” t. 9, nr 2, s. 61–80.
Żuk G. (2016). Edukacja aksjologiczna. Zarys problematyki, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Żurakowski B. (2005). Wychowanie do wyboru wartości, [w:] F. Adamski (red.), Wychowanie personalistyczne, Kraków: Wydawnictwo WAM, s. 279–289.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Akademii Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Akademii Ignatianum w Krakowie. Akademia Ignatianum w Krakowie jest uprawniona do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 606
Liczba cytowań: 0
