Wychowanie w świetle dokumentów Soboru Watykańskiego II
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2025.2.001Słowa kluczowe
Sobór Watykański II, wychowanie, pedagogika personalistyczna, integralny rozwój człowiekaAbstrakt
Na przestrzeni wieków Kościół realizował swoje wychowawcze posłannictwo na różne sposoby i we współpracy z wieloma środowiskami. Wiele uwagi poświęcał praktyce i teorii wychowania, którą z jednej strony budował na wartościach ewangelicznych i podstawach dogmatycznych chrześcijańskiego wychowania, z drugiej zaś uwzględniał zmieniającą się rzeczywistość w obszarze życia społecznego i kultury. W myśli wychowawczej Kościoła dostrzega się wyraźnie ewolucję w samym definiowaniu wychowania, stawianych celach, proponowanych metodach i środkach, w nauce o podmiotach i środowiskach wychowania. W niniejszym artykule zostanie podjęta próba uchwycenia i prezentacji wychowania w nauczaniu Soboru Watykańskiego II. Wypracowana na Soborze Watykańskim II odnowiona koncepcja wychowania, oparta na personalizmie pedagogicznym zakotwiczonym w chrześcijańskiej antropologii, stała się punktem wyjścia w refleksji pedagogicznej Kościoła po Soborze Watykańskim II.
Bibliografia
Pismo Święte i dokumenty Kościoła
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia, Pallottinum, Poznań 2003.
Sobór Watykański II, Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, wyd. 3, Pallottinum, Poznań 1968.
Literatura przedmiotu i opracowania
Chałas K. (2019). Godność człowieka źródłem rozszerzającego się horyzontu aksjologicznego, [w:] M. Czarnecka, S. Dziekoński, A. Gralczyk, J. Michalski (red.), Wartość – Człowiek – Wychowanie. Aksjologia w europejskich systemach edukacyjnych, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. 203–220.
Chałas K., Dziekoński S., Starnawski W. (2021). Dydaktyka akademicka w uniwersytecie katolickim, t. 2: Prawda w kształceniu przyszłych nauczycieli, Kraków: Wydawnictwo „Scriptum”.
Dziekoński S. (2004). Rozwój wychowawczej myśli Kościoła na przestrzeni ostatnich wieków, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Dziekoński S. (2013). Wychowanie we współczesnej szkole katolickiej, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Dziekoński S. (2021). Godność osoby ludzkiej w teorii i praktyce wychowania w ujęciu Prymasa Stefana Wyszyńskiego, [w:] R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński. Droga życia i posługi pasterskiej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. 511–520.
Filipiak M., Rumiński S. (1977). Biblijno-teologiczne ujęcie problematyki antropologicznej, [w:] A. Hartliński, B. Walczak (red.), Chrześcijańska wizja człowieka, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, s. 65–111.
Kowalczyk S. (1980). Podstawy światopoglądu chrześcijańskiego, Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych.
Kunowski S. (1968). Podstawowe zasady wychowania w Deklaracji, „Ateneum Kapłańskie”, t. 60, nr 359, s. 414–424.
Lemonnier M. (1981). Storia della Chiesa, Vincenza: Istituto San Gaetano.
Majewski M. (1980). Ewolucja odnowy wychowania religijnego, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne”, t. 27, nr 6, s. 31–41.
Sinistrero V. (1970). Il Vaticano II e l’educazione, Torino-Leuman: Elle Di Ci.
Starnawski W. (2011). Bycie osobą. Podstawy moralności i wychowania, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Stępień K. (2016). Godność osobowa, [w:] K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne Polwen, s. 377–378.
Viotto P. (1966). Pedagogia generale, wyd. 5, Torino: Marietti.
Wojtyła K. (1968). Wstęp ogólny, [w:] Sobór Watykański II, Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, wyd. 3, Poznań: Pallottinum, s. 9–23.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 ks. prof. dr hab. Stanisław Dziekoński

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 0
Liczba cytowań: 0