„Dobry nauczyciel”. Szkic o koncepcji badań pedeutologicznych Jadwigi Zaleskiej (1900–1993)
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2024.2.003Słowa kluczowe
Jadwiga Zaleska, pedeutologia, koncepcja badań, dobry nauczyciel, profil nauczyciela, działalność pedagogicznaAbstrakt
Artykuł wpisuje się w obszar badań pedeutologii historycznej. Celem prezentowanego tekstu jest rekonstrukcja koncepcji pedeutologicznej pt. Dobry nauczyciel w świetle wypowiedzi młodzieży szkolnej, autorstwa Jadwigi Zaleskiej. Projekt powstał na seminarium pedagogicznym Kazimierza Sośnickiego. Głównym przedmiotem badań jest problem charakterystyki dobrego nauczyciela, poszukiwanie jego cech i uwarunkowań działalności pedagogicznej. Zasadniczą metodą badań była analiza historyczno-pedagogiczna źródeł archiwalnych i drukowanych wskazanego przedmiotu badań. W pierwszej części tekstu nakreślona została krótka biografia Jadwigi Zaleskiej, w tym jej droga edukacyjna oraz studia pedagogiczne w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Podano też informacje o jej działalności pedagogicznej. W części drugiej ukazano metodologiczne założenia badań na temat „dobrego nauczyciela” w ujęciu Jadwigi Zalewskiej oraz ich wyniki, które posłużyły do stworzenia profilu dobrego nauczyciela. Z badań tych wyłoniła się wizja nauczyciela postrzeganego głównie w perspektywie normatywnej. W uwagach końcowych wskazano na aktualność założeń projektu Jadwigi Zaleskiej poświęconego poszukiwaniu charakterystyki dobrego nauczyciela oraz poprawność metodologiczną jego realizacji.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (A UMK)
– Akta studenckie Jadwigi Zaleskiej: WH UMK, sygn. 107 (przebieg studiów, życiorysy, praca magisterska)
– Akta osobowe Jadwigi Zaleskiej: A UMK, sygn. K-1/344 i H-3/103 (życiorysy, opinie o pracy naukowej, zaświadczenia)
Źródła drukowane
Duczkowska-Moraczewska H. (red.). (1995). Powstanie i pierwsze dziesięć lat UMK 1945–1956. Wybór źródeł, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Twardowski K. (1912). Mowy i rozprawy z okresu jego działalności w Towarzystwie Nauczycieli Szkół Wyższych. Księga Pamiątkowa wydana przez TNSW, red. K. Zagajewski, Lwów: Nakładem Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych.
Literatura pamiętnikarska
Tomczak A. (red.). (1995). Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wspomnienia pracowników 1945–1995, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Zaleska J. (1989). Moje wspomnienia z lat pracy w Wolnym Mieście Gdańsku (1930–1937). Fragmenty, [w:] Gimnazjum Polskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1922–1939. Księga Pamiątkowa w pięćdziesięciolecie założenia Gimnazjum, cz. 2, red. K. Sroczyńska-Wyczańska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 225–226.
Opracowania
Bandura L. (1965). Katedra Pedagogiki, [w:] Uniwersytet Mikołaja Kopernika 1956–1965, red. R. Galon, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 41–42.
Janik B. (1976). Życiorysy pracowników gimnazjum polskiego w Gdańsku. Jadwiga Zaleska, [w:] Gimnazjum Polskiej macierzy Szkolnej w Gdański 1922–1939. Księga Pamiątkowa w pięćdziesięciolecie założenia Gimnazjum, cz. 1, red. B. Janik, Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Oddział w Gdańsku, s. 208–209.
Kieffer F. (1934). Autorytet w wychowaniu domowym i szkolnym, tłum. K. Bobrowska, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.
Kulikowska A. (1986). Andrzej Lewicki (1910–1972) – psycholog, profesor UMK, [w:] Toruńscy twórcy nauki i kultury (1945–1985), red. M. Biskup, A. Giziński, Warszawa–Poznań–Toruń: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 187–193.
Nadolski B. (1957). Wydział Humanistyczny. Organizacja Wydziału, [w:] Uniwersytet Mikołaja Kopernika 1945–1955, red. R. Galon, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 38–44.
Nalaskowski S., Szulakiewicz W. (2009). Pedagogika toruńska. Od katedry do wydziału, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Pleśniarski B. (1957). Z działalności Katedry Pedagogiki UMK, „Kwartalnik Pedagogiczny”, s. 189–194.
Półturzycki J. (2003). Kazimierz Sośnicki – człowiek i dzieło, [w:] Kazimierz Sośnicki – twórca dydaktyki polskiej, red. R. Góralska, J. Półturzycki, E.A. Wesołowska, W. Wojdyła, Toruń–Płock: Wydawnictwo Naukowe Novum, s. 19–27.
Rzepa T., Dobroczyński B. (2019). Historia polskiej myśli psychologicznej. Wydanie nowe, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sroczyńska-Wyczańska K. (1989). Nauczyciele Gimnazjum, [w:] Gimnazjum Polskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1922–1939. Księga Pamiątkowa w sześćdziesięciolecie założenia Gimnazjum, cz. 2, red. K. Sroczyńska-Wyczańska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 319.
Smołalski A. (2006). Pedeutologia historyczna, Wrocław: MarMar Marian Kaczorowski.
Sośnicki K. (1957). Katedra Pedagogiki, [w:] Uniwersytet Mikołaja Kopernika 1945–1955, red. R. Galon, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 71–73.
Sołtys W. (1993). Kochała swój Sanok. Podzwonne Jadwidze Zaleskiej, „Tygodnik Sanocki” nr 1, s. 10.
Stachowski R. (1992). Lewicki Andrzej, [w:] Słownik psychologów polskich, red. E. Kosnarewicz, T. Rzepa, R. Stachowski, Poznań: Poznańska Drukarnia Naukowa, s. 134–135.
Szulakiewicz W. (2014). Nauczyciel w twórczości i działalności pedagogicznej Kazimierza Twardowskiego, „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, nr 1–2, s. 5–19.
Tarnawska M. (1995). Z dziejów Miejskiego Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Sanoku w latach 1923–1934, „Rocznik Sanocki”, nr 7, s. 187–195.
Wołoszyn S. (1989). Kazimierz Sośnicki (1883–1976), [w:] Toruńscy twórcy nauki i kultury (1945–1985), Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 295–301.
Zając E. (1997). Jadwiga Leontyna Zaleska (1900–1993), „Tygodnik Sanocki”, nr 18 s. 5.
Zaleska Jadwiga Leontyna (2006). [w:] Pracownicy nauki i dydaktyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 1945–1994. Materiały do bio¬grafii, red. S. Kalembka, wyd. 2, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 773–774.
Zaleska J. (1989). Harcerstwo żeńskie, [w:] Gimnazjum Polskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1922–1939. Księga Pamiątkowa w sześćdziesięciolecie założenia Gimnazjum, cz. 2, red. K. Sroczyńska-Wyczańska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 151–165.
Zaleska J. (1989). Wojenne losy harcerek, [w:] Gimnazjum Polskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1922–1939. Księga Pamiątkowa w sześćdziesięciolecie założenia Gimnazjum, cz. 2, red. K. Sroczyńska-Wyczańska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 261–266.
Żerebecki Z. (1947). Nauczyciel – szkice o zawodzie nauczycielskim. Na podstawie książki The Teacher’s Many Parts Johna Adamsa, profesora pedagogiki na uniwersytecie w Londynie, opracował Zdzisław Żerebecki, Valivade (Indie): Drukarnia Szkolna w Osiedlu Polskim.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Władysława Szulakiewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 294
Liczba cytowań: 0
