Bez znieczulenia – transformatywne uczenie się seniora oddziału terapeutycznego
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2023.3.007Słowa kluczowe
ryzykowne używanie alkoholu, senior, oddziaływania terapeutyczne, kryzys, transformatywne uczenie sięAbstrakt
Inspiracją do podjęcia próby przedstawienia przejawów kryzysu kondycji starszego człowieka w okolicznościach mobilizujących do zmian była potrzeba zaakcentowania możliwości podejmowania ryzyka indywidualnego, zwiększającego kontrolę nad własnym życiem. Celem badań uczyniłam (re)konstrukcję konstytuującego etapy zdrowienia procesu trajektorii transformatywnego uczenia się pacjenta w wieku senioralnym w przestrzeni oddziału terapeutycznego. To próba rozumienia inkluzyjnego wysiłku podmiotu w drodze do zdrowienia z perspektywy terapeuty pracującego na Oddziale Terapii Uzależnień Alkoholowych (OTUA). Koncentracja uwagi badacza na założeniach paradygmatu interpretatywnego zadecydowała o wyborze koncepcji podmiotu kinestetycznego oraz próbie przeformułowania jego statusu w teorii uczenia się transformatywnego Jacka Mezirowa. Część empiryczna zmierzała do znalezienia odpowiedzi na pytanie: W jaki sposób oddziaływania w warunkach OTUA wobec podopiecznego z zaburzeniami używania alkoholu umożliwiają transformatywne uczenie się? Materiał empiryczny pochodzi z wywiadu pogłębionego ze specjalistą psychoterapii uzależnień, obejmującego odniesienia subiektywne pacjenta, efektywność celowych i niezamierzonych oddziaływań terapeutycznych w sytuacji doświadczenia uczenia się zmian zachowania pacjenta. Wyniki eksploracji wskazują, że zmiana ramy odniesienia pacjenta może wynikać z adaptacyjnego zobowiązania do przestrzegania reguł obowiązujących w procesie terapii, wymuszających na nim radykalne przekształcenia dotychczasowych schematów postępowania.
Bibliografia
Bron A. (2006). Rozumienie uczenia się w teoriach andragogicznych, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 4(36), s. 7–24.
Brusik A. (2012). Psychologia kadry zarządzającej, czyli jak znajomość ludzkich charakterów pomaga w zarządzaniu, [w:] M. Maćkiewicz, E. Drop (red.), Młoda psychologia. t. 1, Warszawa: Liberilibri, s. 443–462.
Frąckowiak A. (2012). Zmiana jako kategoria edukacji dorosłych, [w:] Rocznik Andragogiczny 2012, s. 141–153.
Helling I.K. (1990). Metoda badań biograficznych, [w:] J. Włodarek, M. Ziółkowski (red.), Metoda biograficzna w socjologii, Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 13–37.
Illeris K. (2006). Trzy wymiary uczenia się. Poznawcze, emocjonalne i społeczne ramy współczesnej teorii uczenia się, przeł. A. Jurgiel i in., Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
Jurgiel-Aleksander A. (2013). Doświadczenie edukacyjne w perspektywie andragogicznej. Studium biograficzno-fenomenograficzne, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Konarzewski K. (2000). Jak uprawiać badania oświatowe. Metodologia praktyczna, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Kvale S. (2010). Prowadzenie wywiadów, przeł. A. Dziuban, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Krȕger H. H. (2007). Metody badań w pedagogice, przeł. D. Sztobryn, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Maison D. (2022). Jakościowe metody badań społecznych. Podejście aplikacyjne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mezirow J. (1997). Transformative Learning: Theory to Practice. Transformative Learning in Action: Insights from Practice, „New Directions for Adult and Continuing Education”, nr 74, s. 5–12.
Mezirow J. (2000). Learning to Think Like an Adult: Core Concepts of Transformation Theory, [w:] J. Mezirow & Asscociates, Learning as Transformation: Critical Perspectives on a Theory in Progress, San Francisco (CA): Jossey-Bass.
Mezirow J. (2009). An Overview on Transformative Learning, [w:] K. Illeris (red.), Contemporary Theories of Learning: Learning Theorists... in Their Own Words, London–New York: Routledge; Taylor & Francis Group.
Muszyński M., Wrona M. (2014). Teoria uczenia się egzystencjalnego i transformatywnego. Możliwości wykorzystania wiedzy andragogicznej w praktyce coachingowej, „Coaching Review”, nr 1, s. 30–59.
Ostrowska U. (2020). Doświadczanie „conditio humana” przez człowieka współczesnego. W trosce o społeczeństwo z perspektywy aksjologicznej, Gorzów Wielkopolski: Akademia im. Jakuba z Paradyża.
Perkowska-Klejman A. (2018). Transformacyjne uczenie się dorosłych w świetle teorii Jacka Mezirowa, „Edukacja Ustawiczna Dorosłych”, nr 1, s. 29–43.
Pleskot-Makulska K. (2007). Teoria uczenia się transformatywnego autorstwa Jacka Mezirowa, „Rocznik Andragogiczny”, s. 81–96.
Urbaniak-Zając D. (2011). Biograficzna perspektywa badawcza, [w:] E. Dubas, W. Świtalski (red.), Uczenie się z biografii innych, Łódź: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, s. 9–16.
Włodarek J., Ziółkowski M. (1990). Teoretyczny i empiryczny status metody biograficznej we współczesnej socjologii, [w:] J. Włodarek, M. Ziółkowski (red.), Metoda biograficzna w socjologii, Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 3–9.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Joanna Żeromska-Charlińska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 292
Liczba cytowań: 0
