Współuzależnienie w relacji z recydywistą
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2023.3.009Słowa kluczowe
współuzależnienie, partnerki życiowe przestępców, recydywa, odstąpienie od przestępczościAbstrakt
Współuzależnienie rozumiane jako dysfunkcyjny i wyuczony wzór radzenia sobie ze stresem występuje w różnych relacjach, w tym u kobiet żyjących z recydywistami. Jest to kontekst zjawiska słabo rozpoznany przez badaczy.
Celem podjętego badania było ustalenie, jakie własności opisane jako charakterystyczne dla współuzależnienia w relacji z alkoholikiem występują w związkach kobiet z recydywistami. Materiał do badania pochodził z dyskusji na forach internetowych, w których uczestniczyły kobiety z doświadczeniem życia z recydywistą. Dyskusje zbadano metodą analizy treści. Ustalono, że partnerki recydywistów stosują skrypty zachowań typowe dla kobiet żyjących z alkoholikami. Były to zwłaszcza: podejmowanie prób stabilizowania i kontrolowania przestępczej aktywności mężczyzny, udzielanie mu bezwarunkowej pomocy i wsparcia, stosowanie psychologicznych mechanizmów obronnych w celu zniesienia jego odpowiedzialności za przestępstwo, zniekształcanie rzeczywistości przez uruchomienie systemu iluzji i fantazji. W następstwie tych zachowań kobiety tworzyły trudny do przerwania cykl, który skutkował dla nich negatywnymi przeżyciami, m.in. spadkiem poczucia własnej wartości, chorobami, separowaniem się od własnego środowiska społecznego, a na niektóre z nich partner ściągnął problemy z prawem.
Ze względu na fakt, że patologiczne przywiązane kobiety do recydywisty jest barierą w odstąpieniu przez niego od działalności przestępczej, warto zaoferować recydywistom odbywającym wyroki odpowiednie programy edukacyjne.
Bibliografia
Altinova H.H., Altuntaşs O. (2015). Kadinlarin Karşilikli Bağimliliği ve Buna Etkі Eden Faktörler İncelenmes, „Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic”, t. 10, s. 81–98.
Anҫel G. (2012). Kavramı Bağımlılık: Hemşirelikle İlişkisi ve Karşılıklı Bağımlılığı Belirleme Araçlar, „Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi”, t. 1, s. 70–78.
Apel R., Blokland A.A.J., Nieuwbeerta P., van Schellen M. (2010). The Impact of Imprisonment on Marriage and Divorce: A Risk Set Matching Approach, „Journal of Quantitative Criminology”, t. 26, nr 2, s. 269–300.
Aristizábal L.A. (2020), Codependency in the Relations of Couples of Imprisoned Women, „Social Sciences”, t. 9, nr 11, s. 1–12.
Bradshaw J. (1994). Zrozumieć rodzinę. Rewolucyjna droga odnalezienia samego siebie, przeł. H. Szczepańska, Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości, Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
Cermak T.L. (1986). Diagnosing and Treating Co-Dependence: A Guide for Professionals who Work with Chemical Dependents, Their Spouses and Children, Minneapolis (MN): Johnson Institute Books.
Cierpiałkowska L., Ziarko M. (2010). Psychologia uzależnień – alkoholizm, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Dzierżyńska-Breś S. (2020). The Economic Situation and Social Interactions of Prisoners’ Families, „Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej”, nr 29, s. 193–210.
Fidelus A. (2016). Praca na rzecz rodziny doświadczającej problemów związanych z izolacją więzienną jednego z jej członków, [w:] T. Biernat, K. Kuziak, J.A. Malinowski (red.), Rodzina w pracy socjalnej – pomoc w sytuacjach trudnych i kryzysowych, Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, s. 331–343.
Fishman L.T. (1990). Women at the Wall: A Study of Prisoners’ Wives Doing Time on the Outside, Albany (NY): State University of New York Press.
Flis J. (2022). Współuzależnieni, Kraków: Znak.
Gibbs G. (2011). Analizowanie danych jakościowych, przeł. M. Brzozowska-Brywczyńska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Glińska-Neweś A., Escher I. (2018). Analiza treści w badaniach zjawisk społecznych w organizacji. Zastosowanie programu IRAMUTEQ, „Studia Oeconomica Posnaniensia, t. 6, nr 3, s. 73–94.
Kjellstrand J.M., Eddy J.M. (2011). Parental Incarceration During Childhood, Family Context, and Youth Problem Behavior Across Adolescence, „Journal of Offender Rehabilitation”, t. 50, nr 1, s. 18–36.
Kieszkowska A. (2018). Rodziny uwięzionych i ich miejsce w środowisku lokalnym, „Acta Scientifica Academiae Ostroviensis”, t. 11, nr 1, s. 168–188.
Kozinets R.V. (2012). Netnografia. Badania etnograficzne online, przeł. M. Brzozowska-Brywczyńska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Łukaszek M. (2018). Pełnienie roli męża/partnera życiowego przez mężczyzn odbywających karę pozbawienia wolności jako wyzwanie dla poradnictwa rodzinnego włączonego w proces resocjalizacji, „Dyskursy Młodych Andragogów” nr 19, s. 255–270.
Machel H. (2014). Rodzina skazanego jako współuczestnik jego resocjalizacji penitencjarnej, readaptacji i reintegracji społecznej, „Resocjalizacja Polska”, nr 7, s. 45–57.
Marchel-Kosiorek E. (2010). Kara – jej skutki i korelaty psychospołeczne, [w:] L. Pytka, B. Nowak (red.), Problemy współczesnej resocjalizacji, Warszawa: Wydawnictwo Pedagogium, s. 156–169.
Margasiński A. (2011). Rodzina alkoholowa z uzależnionym w leczeniu, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Mellibruda J. (1997). Psycho-bio-społeczna koncepcja uzależnienia od alkoholu, „Alkoholizm i Narkomania”, t. 3, nr 28, s. 277–306.
Mellibruda J., Sobolewska Z. (1997). Koncepcja i terapia współuzależnienia, „Alkoholizm i Narkomania”, t. 3, nr 28, s. 421–430.
Mellody P. (2013). Toksyczne związki. Anatomia i terapia współuzależnienia, przeł. A. Polkowski, Warszawa: Czarna Owca.
Nowak M.B. (2020). (Nie)skazani na wykluczenie. Od patologii do normy zachowań społecznych, Warszawa: Wyższa Szkoła Kryminologii i Penitencjarystyki w Warszawie.
Ostrihanska Z. (1976). Wielokrotni recydywiści w świetle badań kryminologicznych i psychologicznych, „Archiwum Kryminologii”, t. 7, s. 7–139.
Raś D. (2019). Kobiety, matki i dzieci specjalnej troski. Problemy pedagogiczne i penitencjarne, „Chowanna” (tom jubileuszowy), s. 353–368.
Smith R., Grimshaw R., Romeo R., Knapp M. (2007). Poverty and Disadvantage among Prisoners’ Families, York: Joseph Rowntree Foundation.
Strelau J. (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Szczepaniak K. (2012). Zastosowanie analizy treści w badaniach artykułów prasowych – refleksje metodologiczne, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, t. 42, s. 83–112.
Szczepanik R. (2015a). Stawanie się recydywistą. Kariery instytucjonalne osób powracających do przestępczości, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Szczepanik R. (2015b). Partnerki życiowe recydywistów i ich rola w powstrzymywaniu aktywności przestępczej, „Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja”, t. 26, s. 43–49.
Szczepanik R. (2017). Zarządzanie relacjami z partnerkami życiowymi przez mężczyzn odbywających karę pozbawienia wolności. Badania biograficzne z udziałem recydywistów, „Przegląd Badań Edukacyjnych”, nr 25, s. 183–200.
Szczepanik R., Miszewski K. (2016). Wpływ długoterminowego uwiezienia na rodziny więźniów – stan wiedzy i zaniedbane kierunki badań, „Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja”, t. 30, s. 53–95.
Sztander W. (1992). Poza kontrolą, Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości.
Sztander W. (1995). Pułapka współuzależnienia, wyd. 3, popr., Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości.
Ustawa Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 roku (Dz.U. 2022, poz. 1138, 1726, 1855, 2339, 2600).
Wegscheider-Cruse S. (2000). Nowa szansa. Nadzieja dla rodziny alkoholowej, przeł. M. Ślósarska, Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości.
Węgrzynowicz H. (2001). Osoby współuzależnione a przemoc w rodzinie, „Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia”, nr 2, s. 1–5.
Witkowska-Paleń A. (2012). Problems Experienced by Families of Prisoners and Possibility of Social Assistance and Support, „Journal of Modern Science”, t. 45, nr 2, s. 77–90.
Woititz J.G. (1993). Hijos adultos de padres alcohólicos, México: Diana.
Woititz J.G. (1994). Małżeństwo na lodzie: Psychologiczne problemy żon alkoholików, przeł. H. Szczepańska, Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości.
Woronowicz B.T. (1998). Alkoholizm jest chorobą, Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Woronowicz B.T. (2009). Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia, Poznań–Warszawa: Media Rodzina, Wydawnictwo Edukacyjne Parpamedia.
Netografia
Mellibruda J. (2023). Problematyka współuzależnienia; https://psychologia.edu.pl/czytelnia/50-artykuly/156-problematyka-wspoluzaleznienia.html [dostęp: 7.02.2023].
Weaver B., Nolan D. (2015). Families of Prisoners: A Review of the Evidence, Children and Young People’s Centre for Justice; http://www.cycj.org.uk/wp-content/uploads/2015/11/Families-of-Prisoners-A-Review-of-The-Evidence-FINAL.pdf [dostęp: 7.02.2023].
https://sw.gov.pl/dzial/przeciwdzialanie-przemocy-w-rodzinie [dostęp: 7.02.2023].
https://www.stnicholastrust.ie/pl [dostęp: 7.02.2023].
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Aneta Jarzębińska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 321
Liczba cytowań: 0