Walor edukacyjny pedagogiki towarzyszenia
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2023.4.003Słowa kluczowe
duchowość, pedagogika towarzyszenia, synergia w edukacji, personalizmAbstrakt
Działania pedagogiczne zakładają wspomaganie rozwoju osoby wychowanka poprzez pomoc w osiąganiu dobrostanu, harmonii w relacjach z sobą i otoczeniem, a w konsekwencji w osiąganiu założonych celów. Tak nakreślona wizja rozwoju człowieka w praktyce pedagogicznej może jednak przyjmować różne postaci. W artykule ukazano wizję wspomagania pedagogicznego, która wynika z postrzegania człowieka i jego rozwoju w ujęciu pedagogiki towarzyszenia, zwanej też pedagogiką jezuicką. Przedmiotem refleksji jest duchowość wyrastająca z ćwiczeń duchowych św. Ignacego Loyoli. Jej specyfiką jest teocentryczne i chrystocentryczne postrzeganie świata i człowieka. W duchowości tej na szczególną uwagę zasługują dwie zasady: magis oraz cura personalis, które zarówno w praktyce, jak i refleksji naukowej zdają się stwarzać warunki do wywoływania efektu synergicznego. Odwołując się do przesłania zawartego w tych zasadach, w artykule zaprezentowano możliwości korzystania z pedagogiki towarzyszenia w codziennych oddziaływaniach edukacyjno-wychowawczych.
Bibliografia
Ablewicz K. (2007). (Nie)obecność ducha w wychowaniu człowieka. Z filozofii kultury Bogdana Nawroczyńskiego, „Horyzonty Wychowania”, t 6, nr 11, s. 57–79.
Brzostek K., Krysztofik J. (2022). Zjawisko synergii we współczesnych organizacjach, [w]: M. Szymańska, Z. Marek, J. Mółka, M. Mółka (red.), Pedagogika i teologia w realizacji zadań codzienności, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum, s. 313–326.
Casalini C. (2019). Włodzimierz Ledóchowski’s Call for Cura Personalis: Humanist Roots and Jesuit Distinctiveness in Education, „Studia Paedagogica Ignatiana”, t. 22 nr 4, s. 123–134.
Chmielewski M. (2002). Duchowość, [w]: M. Chmielewski (red.), Leksykon duchowości katolickiej, Lublin–Kraków: Wydawnictwo „M”, s. 226–232.
Chmielewski M., Urbański S. (2002). Rozeznanie duchowe, [w]: M. Chmielewski (red.), Leksykon duchowości katolickiej, Lublin–Kraków: Wydawnictwo „M”, s. 758.
Fleming D.L. (2013). Czym jest duchowość ignacjańska?, przeł. D. Piórkowski, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Gallagher M.P. (2008). Ignacjańskie rozeznanie kultury postmodernistycznej, [w]: W. Pasierbek (red.), Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM, s. 307–316.
Inglot M. (2007). Założenia Ratio studiorum (1599) i charakterystycznych cech jezuickiego wychowania (1986), [w]: A. Hajduk, J. Mółka (red.), Pedagogika wiary, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM, s. 85–95.
Jalics F. (2017). Towarzyszenie duchowe. Wspólne wzrastanie w wierze, przeł. A. Ziernicki, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Jurado M.R. (2002). Rozeznawanie duchowe. Teologia – historia – praktyka, przeł. K. Homa, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Kądziołka D. (2022). Tradycje chrześcijańskie w doświadczeniach rodziny wielopokoleniowej. Perspektywa pedagogiczna, Kraków: Akademia Ignatianum (Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem prof. dra hab. Zbigniewa Marka).
Kolvenbach P.H. (2003). Formacja jezuity. Dokumenty, Rzym: Kuria Generalna Towarzystwa Jezusowego.
Królikowski W. (2022). Wprowadzenie, [w]: Św. Ignacy Loyola, Pisma, zebrał i opracował W. Królikowski SJ, Kraków: Wydawnictwo WAM, s. 117–177.
Lambert W. (2001). Słownik duchowości ignacjańskiej, przeł. O. Fendrych, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Lowney Ch. (2013). Heroiczne przywództwo. Tajemnice sukcesu firmy istniejącej ponad 450 lat, przeł. Ł. Malczak, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Łacny P. (2010). Jezuickie „magis” na przykładzie życia ojca Matteo Ricciego (1552–1610), [w]: A. Królikowska (red.), Pedagogika ignacjańska. Historia, teoria, praktyka, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM, s. 151–182.
Marek Z. (2007). Podstawy i założenia katechetyki fundamentalnej, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Marek Z. (2017). Pedagogika towarzyszenia. Perspektywa tradycji ignacjańskiej, Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie.
Marek Z., Walulik A. (2019). Pedagogika świadectwa. Perspektywa antropologiczno-kerygmatyczna, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Marek Z., Walulik A. (2020). Pedagogika Dobrej Nowiny. Perspektywa katolicka, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Michalski J. (2004). Edukacja i religia jako źródło rozwoju egzystencjalno‑kognitywnego. Studium hermeneutyczno‑krytyczne, Toruń: Wydawnictwo UMK.
Milerski B. (2022). Ekumeniczny Uniwersytet Trzeciego Wieku jako instytucja kształcenia ustawicznego, dialogicznego i religijnego, [w]: M. Szymańska, Z. Marek, J. Mółka, M. Mółka (red.), Pedagogika i teologia w realizacji zadań codzienności, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, s. 131–146.
Misiurek J. (2002). Ignacjańska szkoła duchowości, [w]: M. Chmielewski (red.), Leksykon duchowości katolickiej, Lublin–Kraków: Wydawnictwo „M”, s. 348–349.
Mol H., Pasławska-Smęder I. (2022). Świadectwo czynnikiem krytycznym relacji pedagogicznej, [w]: M. Szymańska, Z. Marek, J. Mółka, M. Mółka (red.), Pedagogika i teologia w realizacji zadań codzienności, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, s. 75-84.
Nikitorowicz J. (2007). Tradycja, [w]: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 6, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 773.
Pasławska-Smęder I. (2021). Wychowanie do twórczego życia. Mediacyjne i moderacyjne uwarunkowania relacji między religijnością a zachowaniami twórczymi młodych dorosłych, Kraków: Akademia Ignatianum (Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem dr hab. Anny Walulik, prof. AIK).
Piechnik L. (2003). Powstanie i rozwój jezuickiej Ratio studiorum (1548–1599), Kraków: Wydawnictwo WAM, Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum.
Podstawy edukacji ignacjańskiej, red. J. Kołacz (2006). Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Poznański J. (2010). Kształtowanie postawy służby w III tygodniu Ćwiczeń duchownych – przesłanie dla praktyki edukacyjnej, [w]: A. Królikowska (red.), Pedagogika ignacjańska. Historia, teoria, praktyka, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM, s. 41–56.
Prowincje Polskie Towarzystwa Jezusowego (2017). Dekrety i dokumenty 36. Kongregacji Generalnej Towarzystwa Jezusowego. Rzym 2016, Wydawnictwo WAM, Kraków–Warszawa.
Steczek B. (2007). Charakterystyczne rysy duchowości ignacjańskiej – inspiracją dla rozwoju człowieka, [w:] A. Hajduk, J. Mółka (red.), Pedagogika wiary, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM, s. 73–84.
Św. Ignacy Loyola (2013). Ćwiczenia duchowne, wyd. 3, przeł. J. Ożóg, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Tryburska M.E. (2022). Doradztwo zawodowe w polskiej szkole, Kraków: Akademia Ignatianum (Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem prof. dra hab. Zbigniewa Marka).
Walulik A. (2011). Moderacyjne i synergiczne kształtowanie dorosłości, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Wójtowicz M. (2010). Dynamika Ćwiczeń duchownych św. Ignacego Loyoli w ujęciu Gilles’a Cussona, [w]: A. Królikowska (red.), Pedagogika ignacjańska. Historia, teoria, praktyka, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM, s. 57–83.
Wprowadzenie do ćwiczeń duchownych (1968). [w]: Św. Ignacy Loyola, Pisma wybrane. Komentarze, t. 2, red. M. Bednarz, A. Bober, R. Skórka, Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy.
Zdybicka Z.J. (2006). Człowiek i religia, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Zbigniew Jan Marek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 265
Liczba cytowań: 0