Działalność Stanisława Tynca na rzecz rozwoju historii wychowania po II wojnie światowej
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2022.2.002Słowa kluczowe
Stanisław Tync, historyk oświaty i wychowania, historia wychowania, działalność dydaktyczna, działalność organizacyjno-naukowaAbstrakt
Artykuł poświęcony jest jednemu z zasłużonych polskich uczonych i nauczycieli akademickich, Stanisławowi Franciszkowi Tyncowi. W jego biografii naukowej i zawodowej należy wyróżnić dwa okresy: międzywojenny i powojenny. W tekście skoncentrowano się na ukazaniu jego działalności dotyczącej rozwoju historii wychowania po II wojnie światowej. Wówczas był on nauczycielem akademickim w Uniwersytecie Wrocławskim. W prezentowanej refleksji skupiono się na omówieniu jego aktywności naukowo-organizacyjnej i dydaktycznej związanej z nauczaniem historii wychowania. Naszkicowano jego zasługi w kształceniu młodej kadry naukowej. Zasygnalizowano także zagadnienie udziału Tynca w życiu naukowym środowiska historyków wychowania.
Artykuł opracowano wykorzystując głównie materiały archiwalne znajdujące się w Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego. Dla omówienia podjętego tematu istotna okazała się korespondencja, recenzje i opinie autorstwa Tynca oraz dokumentacja jego działalności dydaktycznej. Ze źródeł tych można odczytać jego zasługi w rozwoju środowiska naukowego historyków wychowania oraz zrekonstruować zagadnienia nauczania historii wychowania.
Bibliografia
Źródła rękopiśmienne
Biblioteka Jagiellońska (BJ), Dział Rękopisów, Przyb. 168/83. Korespondencja S. Kota z S. Tyncem.
Źródła archiwalne
Archiwum Polskiej Akademii Nauk (A PAN), Warszawa, sygn. III-138. Spuścizna S. Tynca.
Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (A UJ), sygn.WF II 504. Teczka akt doktorskich S. Tynca.
Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (A UJ), sygn. WF II 121. Akta habilitacyjne S. Tynca.
Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (A UJ). Akta Naukowego Towarzystwa Pedagogicznego, sygn. DL 12; Księga protokołów posiedzeń Zarządu NTP 1946–1957, sygn. DL 19, 31; Konferencja programowa NTP przy współudziale delegatów Ministerstwa Oświaty z dnia 23 XI 1947 r. w Krakowie; Konferencja w sprawie zorganizowania prac naukowo-badaw¬czych w zakresie nauk pedagogicznych odbyta w Krakowie w dniach 19 i 20 marca 1948 r.; Sekcje specjalistyczne NTP 1929–1950.
Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego (A UWr), sygn. 120. Akta osobowe S. Tynca.
Wspomnienia
Bojarska M. (1974). Profesorowie w moich oczach, [w:] Księga pamiątkowa 400-lecia Toruńskiego Gimnazjum Akademickiego, t. 3: XIX i XX w., red. Z. Zdrójkowski, Toruń: Zakłady Graficzne WSiP, s. 40–42.
Miąso J. (2004). Garść wspomnień i refleksji, [w:] Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk w latach 1953–2003, red. J. Schiller, L. Zasztowt, Warszawa: Instytut Historii Nauki PAN; Wydawnictwo Retro-Art.
Tyncowa M. (1974). Wspomnienia z Torunia (1920–1931), [w:] Księga pamiątkowa 400-lecia Toruńskiego Gimnazjum Akademickiego, t. 3: XIX i XX w., red. Z. Zdrójkowski, Toruń: Zakłady Graficzne WSiP, s. 43–46 i odb.
Źródła drukowane
Drozd J. i in. (oprac.) (1989). Katalog rozpraw doktorskich i habilitacyjnych 1945–1985, t. 1: Uniwersytet Wrocławski, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kot S. (1929). Źródła do historii wychowania, t. 1: Od starożytnej Grecji do końca w. XVII. Wybrał i objaśnił Stanisław Kot, Warszawa: Gebethner i Wolff.
Kot S. (1930). Źródła do historii wychowania, t. 2: Od początku w. XVIII do początku w. XX. Wybrał i objaśnił Stanisław Kot, Warszawa: Gebethner i Wolff.
Opracowania
Adamek S. (1998). Stanisław Tync, [w:] Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 210.
Barycz H. (1964). Stanisław Tync jako historyk wychowania i szkolnictwa (1889–1964), „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, nr 3, s. 285–302.
Biskup M. (1977 i 1978). Dzieje Towarzystwa Naukowego w Toruniu 1875–1975, t. 1–2, Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu.
Chamcówna M. (1964). Wydział Filozoficzno-Historyczny, [w:] Uniwersytet Wrocławski 1956–1959, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 93–119.
Chamcówna M., Kargul J. (1989). Katedra i Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1945–1989, „Kwartalnik Pedagogiczny”, R. 34, nr 2, s. 113–122.
Kaczmarek S. (1980). Stanisław Tync, [w:] Uczeni wrocławscy 1945–1979, red. J. Trzynadlowski, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 51–54.
Kasprzyk J. (1968). Stanisław Tync – badacz dziejów Gimnazjum Toruńskiego, „Rocznik Toruński”, R. 3, s. 89–98.
Suchodolski B., Wołoszyn S. (red.) (1955). Elementy nauk pedagogicznych, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Szablicka-Żak J. (2002). Mirosława Chamcówna (1919–2000), [w:] Ocalić od niepamięci, red. J. Szablicka-Żak, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 93–102.
Szulakiewicz W. (2000). Historia oświaty i wychowania w Polsce 1918–1939. Studium historiograficzne, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 176–191.
Szulakiewicz W. (2002). Stanisław Franciszek Tync (1889–1964). Szkic portretu historyka oświaty i wychowania, [w:] Ocalić od niepamięci, red. J. Szablicka-Żak, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 11–25.
Szulakiewicz W. (2009). Z dziejów uczestnictwa historyków wychowania w zjazdach historycznych, [w:] Z dziejów polskiej teorii i praktyki edukacyjnej, red. W. Szulakiewicz, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 11–12.
Śródka A. (1995). Kot Stanisław, [w:] Uczeni polscy XIX i XX stulecia, t. 2: H–Ł, Warszawa, Agencja Wydawnicza Aries, s. 296–299.
Tync S. (1924). Stanisław Kot. Historia wychowania, „Ruch Pedagogiczny”, nr 5–6, s. 133–137.
Tync S. (1931). Kształcenie nauczycieli szkół powszechnych we Francji, „Pedagogium”, nr 9, s. 121–122.
Tync S. (1932). Odpowiedź, „Pedagogium”, nr 2–3, s. 41–42.
Tync S. (1946). Zygmunt Kukulski, „Pamiętnik Literacki”, t. 36, nr 1–2, s. 234–240.
Tync S. (1964). Rola historii wychowania w podnoszeniu kultury pedagogicznej nauczycieli, [w:] Pedagogika na usługach szkoły (Wybrane zagadnienia), red. F. Korniszewski, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, s. 258–276.
Tync S. (1965a). Gimnazjum akademickie w Toruniu, [w:] Historia wychowania, t. 1, red. Ł. Kurdybacha, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 391–395.
Tync S. (1965b). Szkolnictwo kalwińskie w Polsce, [w:] Historia wychowania, t. 1, red. Ł. Kurdybacha, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 395–399.
Wrzoskowa M. (1974). Materiały Stanisława Tynca, „Biuletyn Archiwum Polskiej Akademii Nauk”, nr 17, s. 82–125.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Władysława Szulakiewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 643
Liczba cytowań: 0