Patronka do bierzmowania jako wzór moralny. Perspektywa wierzących katoliczek u progu dorosłości
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2022.3.009Słowa kluczowe
patronki, bierzmowanie, wzór moralny, kobietyAbstrakt
Artykuł został poświęcony patronkom wybranym przez młode katoliczki w związku z sakramentem bierzmowania, przywoływanym przez nie po kilku latach od podjęcia tej decyzji. Jego podstawą były przeprowadzone w formie zogniskowanych wywiadów grupowych rozmowy z uczennicami ostatnich klas szkół średnich. Pomimo ustaleń poczynionych przez Konferencję Episkopatu Polski dotyczących zachowania przez młodych ludzi przy sakramencie bierzmowania imienia z chrztu (jeśli tylko jest to imię świętego), większość rozmówczyń miała możliwość wyboru dowolnej patronki. Według zaprezentowanych narracji było to dla nich istotnym wydarzeniem, a ich decyzje w większości były starannie przemyślane. Prowadzone w tym zakresie poszukiwania najczęściej miały charakter samodzielny, rzadko związany zarówno z lekcjami religii, jak i katechezą parafialną.
Patronki, na które przed kilkoma laty zdecydowały się rozmówczynie, często były przez nie prezentowane jako swoisty wzór moralny. Zachowania i postawy świętych lub błogosławionych były zazwyczaj pozytywnie odbierane przez dziewczęta stojące u progu dorosłości. W związku z tym warto poczynić refleksje dotyczące zarówno umożliwienia młodzieży autonomicznego, refleksyjnego wyboru patrona, z którym ze względu na określone czynniki, takie jak zainteresowania lub zawodowe plany, chcą się utożsamiać, jak i całego procesu zapoznawania ich z religijnymi wzorami osobowymi w kontekście katechezy parafialnej oraz szkolnej edukacji religijnej.
Bibliografia
Anderson G. (1990). Fundamentals of Educational Research, London–New York–Philadelphia (PA): The Falmer Press.
Archer M. (2006). Persons and Ultimate Concerns: Who We Are is What We Care About, [w:] E. Malinvaud, M.A. Glendon (red.), Conceptualization of the Person in Social Sciences. The Proceedings of the Eleventh Plenary Session of the Pontifical Academy of Social Sciences, 18–22 November 2005, Vatican City: The Pontifical Academy of Social Sciences, s. 261–283.
Archer M., Collier A., Porpora D. (2004). Transcendence: Critical Realism and God. London–New York: Routledge.
Bauman T. (2001). Strategie jakościowe w badaniach pedagogicznych, [w:] T. Pilch, T. Bauman (red.), Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 70–266.
Bocheński J.M. (1993). Logika i filozofia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Borysiuk L. (2016). Bierzmowanie sakramentem ku wierze dojrzałej, „Teologiczne Studia Siedleckie” t. 13, s. 51–63.
Ciechowska M. (2018). Badania fokusowe, [w:] M. Ciechowska, M. Szymańska (red.), Wybrane metody jakościowe w badaniach pedagogicznych. Część I, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, s. 101–164.
Chrost M. (2018). Refleksyjność wyzwaniem współczesnego świata, „Studia Paedagogica Ignatiana”, t. 21, nr 4, s. 55–66.
Czaplicka-Jedlikowska M. (2015). Bierzmowanie jako sakrament dojrzałości chrześcijańskiej i akt performatywny, „Język – Szkoła – Religia”, t. 10, nr 4, s. 43–54.
Flick U. (2010). Projektowanie badania jakościowego, przeł. P. Tomanek, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Horowski J., Sadłoń W. (2019). Edukacja religijna w świetle realizmu krytycznego i teorii morfogenezy, „Horyzonty Wychowania”, t. 18(45), s. 109–120, https://doi.org/10.17399/HW.2019.184509.
Janczewski Z. (2008). Bierzmowanie – sakrament chrześcijańskiej dojrzałości czy pożegnania z Kościołem?, „Prawo Kanoniczne”, t. 51, nr 3–4, s. 209–225.
Katechizm Kościoła katolickiego (1994). Poznań: Pallottinum.
Kitzinger J., Barbour R. (1999). Introduction: The Challenge and Promise of Focus Groups, [w:] R. Barbour, J. Kitzinger (red.), Developing Focus Group Research: Politics, Theory and Practice, London: Sage, s. 1–20.
Kochel J. (2017). „Młodzi na progu” – propozycja kerygmatyczno-mistagogicznego przygotowania do sakramentu bierzmowania, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie”, nr 24, s. 215–230, https://doi.org/10.18276/skk.2017.24-13.
Kopiczko T. (2021). Troska o autorytet w wychowaniu do wiary wobec współczesnych wyzwań kulturowych, „Studia Gilsoniana”, t. 10, nr 3, s. 691–710, https://doi.org/10.26385/SG.100327.
Krueger R.A., Casey M.A. (2000). Focus Groups: A Practical Guide for Applied Research (3rd edition), London: Sage.
Maison D. (2001). Zogniskowane wywiady grupowe. Jakościowa metoda badań marketingowych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Marek Z. (2017). Edukacja religijna w poszukiwaniu odpowiedzi na egzystencjalne pytania człowieka, „Paedagogia Christiana”, t. 40, nr 2, s. 11–32, https://doi.org/10.12775/PCh.2017.023.
Mazur R. (2018). Nauczanie religii młodzieży w chaosie aksjonormatywnym współczesnego świata, „Studia Paedagogica Ignatiana”, t. 21, nr 4, s. 107–121, https://doi.org/10.12775/SPI.2018.4.006.
Misiaszek K. (2017). Bierzmowanie – sakramentem dojrzałości czy sakramentem kształtowania dojrzałości?, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie”, t. 24, s. 257–264.
Ossowska M. (1992). Wzór demokraty: cnoty i wartości, Lublin: Daimonion.
Parzych-Blakiewicz K. (2015). „Fenomen świętego” wśród antropologicznych uwarunkowań wiary religijnej, „Paedagogia Christiana”, t. 35, nr 1, s. 201–214, https://doi.org/10.12775/PCh.2015.011.
Pyźlak G. (2018). The Role of the Sacraments of Christian Initiation in Preparing the Faithful for Marriage and Family Life, „Rocznik Teologii Katolickiej”, t. 17, nr 1, s. 133–146.
Rynio A. (2016). Wzór osobowy, [w:] Encyklopedia aksjologii pedagogicznej, red. K. Chałas, A. Maj, Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, s. 1459–1465.
Skrzyniarz R., Gajderowicz M., Wach T. (2013). Wzory i wzorce osobowe w biografistyce pedagogicznej, Lublin: Wydawnictwo Episteme.
Snela B. (1989). Bierzmowanie. I. Teologia, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, kol. 547–549.
Smithson J. (2007). Using Focus Groups in Social Research, [w:] P. Alasuurtari, L. Bickman, J. Brannen (red.), The Handbook of Social Research Methods, London: Sage, s. 356–371.
Walulik A. (2017). Bierzmowanie versus rytuały przejścia, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie”, t. 24, s. 289–298.
Wieradzka-Pilarczyk A., Machalski J., Ochla M., Pilarczyk H., Sienkiewicz M. (2016). Dojrzałość religijna kandydatów do bierzmowania. Teoretyczna i empiryczna refleksja nad miejscem sakramentu bierzmowania w życiu Kościoła, „Teologia Praktyczna”, t. 17, s. 213–232, https://doi.org/10.14746/tp.2016.17.15.
Zadykowicz T. (2001). Rola wzorów osobowych w kształtowaniu chrześcijańskich postaw moralnych, „Studia Teologiczne”, t. 19, s. 109–124.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Magdalena Maciejewska

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 496
Liczba cytowań: 0