Pedagog resocjalizacyjny czy menedżer przestępcy?
Między case work a case management w dozorze kuratora sądowego
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2021.5.004Słowa kluczowe
case work, case management, polityka kryminalna, probacja, pedagogika resocjalizacyjna, kurator sądowyAbstrakt
Celem artykułu jest omówienie współczesnych tendencji resocjalizacyjnych, które dowartościowują perspektywę zarządzania ryzkiem na drodze do ograniczania recydywy. Chodzi przy tym o rekonstrukcję treści zawartych w rodzimej literaturze przedmiotu na temat problematyki związanej z implementacją aktuarialnych rozwiązań na grunt tradycyjnie zorientowanej pedagogiki resocjalizacyjnej. Rozważania zawarte w artykule zostały podzielone na dwie zasadnicze części. W pierwszej dokonano ogólnej charakterystyki zasygnalizowanych tendencji w resocjalizacji, które kładą akcent na wykorzystanie podejścia aktuarialnego w celu ograniczenia przestępczości. W części drugiej zwrócono uwagę na wyzwania, przed którymi stają kuratorzy sądowi w obliczu coraz większej popularności rozwiązań aktuarialnych w praktyce probacyjnej. Skoncentrowano się przy tym na rodzajach czynników uwzględnianych w prognozie, określaniu niezbędnych kompetencji po stronie kuratora sądowego w roli pedagoga aktuariusza i zapotrzebowaniu na trafne i rzetelne narzędzia służące do pomiaru ryzyka recydywy.
Bibliografia
Bernasiewicz M. (2019). Teorie i narzędzia diagnostyczne w szacowaniu przestępczości powrotnej, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, t. 38, nr 2, s. 111–124.
Biel K. (2014). Model ryzyka i model dobrego życia w readaptacji skazanych, [w:] J. Kusztal, K. Kmiecik-Jusięga (red.), Konteksty resocjalizacji i readaptacji społecznej, Kraków: Akademia Ignatianum; Wydawnictwo WAM, s. 45–57.
Craig L.A., Browne K.D. (2007). Metody oceny ryzyka recydywy przestępstw seksualnych, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka”, t. 6, nr 1, s. 20–40.
Friedrich W. (2020). Czynniki ryzyka powrotu do przestępstwa, Warszawa: Difin.
Hołyst B. (2013). Skala Prognostyczna do Oceny Ryzyka Podjęcia Zachowań Przestępczych – indywidualna predykcja kryminologiczna, „Probacja”, nr 2, s. 39–45.
Kalisz T. (2019). Narzędzia szacowania ryzyka powrotu do przestępstwa. Niezbędny instrument postępowania wykonawczego, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego”, t. 54, nr 3969, s. 45–65.
Karłyk-Ćwik A. (2013). Pedagog resocjalizacyjny w ośmiu odsłonach – spojrzenie z perspektywy zarządzania i organizacji pracy, „Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej”, nr 12, s. 59–72.
Korpanty M.A. (2012). Ocena możliwości pracy z przypadkiem w działaniach służb kuratorskich i probacyjnych w realiach polskich, [w:] K. Stasiak, Ł. Wirkus, P. Kozłowski, T. Jedynak (red.), Dziewięćdziesięciolecie kurateli sądowej w Polsce. Historia – teraźniejszość – przyszłość, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 335–348.
Lalak D. (2003). Teoretyczny i praktyczny sens metody indywidualnych przypadków, [w:] T. Pilch, I. Lepalczyk (red.), Pedagogika społeczna, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 223–241.
Machel H. (2007). Rola i zadania kadry resocjalizacyjnej, [w:] B. Urban, J.M. Stanik (red.), Resocjalizacja, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 217–247.
Męczkowska A. (2003). Kompetencja, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 693–696.
Michel M. (2012). Strategia inkluzji społecznej osób marginalizowanych w lokalnym systemie resocjalizacji z perspektywy „welfare state” i „empowerment”, „Resocjalizacja Polska”, nr 3, s. 137–151.
Michel M. (2017). Zmiana myślenia o procesie resocjalizacji i osobach niedostosowanych społecznie w świetle zmian paradygmatów w polskiej myśli resocjalizacyjnej. Nurt „nowej resocjalizacji”, „Polska Myśl Pedagogiczna”, nr 3, s. 95–110.
Muskała M. (2015). Służba kuratorska w Anglii i Walii, „Probacja”, nr 1, s. 51–66.
Muskała M. (2019). Od „Pracy z Jednostką” do „Kierowania Jednostką” w przestrzeni kurateli sądowej, „Resocjalizacja Polska”, nr 17, s. 115–124.
Muskała M., Kusztal J. (2018). Kurator sądowy wobec nowych zadań i zmian w systemie resocjalizacji, „Studia Paedagogica Ignatiana”, t. 21, nr 1, s. 19–39.
Osińska M. (2016). Efektywność oddziaływań resocjalizacyjnych i różnice w sposobie sprawowania dozoru przez kuratorów zawodowych i społecznych wobec podopiecznych zakwalifikowanych do podstawowej grupy ryzyka B, „Probacja”, nr 3, s. 101–115.
Osińska M. (2019). Diagnoza resocjalizacyjna w praktyce kuratorów sądowych, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, t. 38, nr 2, s. 27–40.
Ostrihanska Z. (2018). Diagnoza w pracy kuratora sądowego, [w:] K. Stasiak (red.), Zarys metodyki pracy kuratora sądowego, Warszawa: Wolters Kulwer, s. 267–312.
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 lutego 2013 r. w sprawie sposobu wykonywania obowiązków i uprawnień przez kuratorów sądowych w sprawach karnych wykonawczych (Dz.U. 2013, poz. 335).
Stańdo-Kawecka B. (2014). Wybrane problemy profesjonalizacji organów probacyjnych i klasyfikacji sprawców oddanych pod dozór do grup ryzyka, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego”, t. 33, nr 3617, s. 11–39.
Stańdo-Kawecka B. (2020a). Polityka karna i penitencjarna między punitywizmem i menedżeryzmem, Warszawa: Wolters Kluwer.
Stańdo-Kawecka B. (2020b). Wpływ menedżeryzmu na model pracy probacyjnej, „Gdańskie Studia Prawnicze”, nr 3, s. 58–79.
Sztuka M. (2007). Efektywność oddziaływań w zorientowanym korekcyjnie modelu instytucji penitencjarnej. Doświadczenia amerykańskie, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych”, t. 11, nr 1, s. 313–326.
Szumski F., Kasperek K., Gierowski J.K. (2020). Wysokie czy bardzo wysokie ryzyko recydywy? Możliwości oceny kategorii ryzyka recydywy sprawców na potrzeby Ustawy z 22.11.2013, „Psychiatria Polska”, t. 54, nr 6, s. 1181–1194.
Sztuka M. (2011). Pedagodzy i aktuariusze (odpowiedź na artykuł Barbary Stańdo-Kaweckiej, O koncepcji resocjalizacji w polskiej literaturze naukowej polemicznie), „Probacja”, nr 2, s. 129–144.
Sztuka M. (2012). Prace nad instrumentarium „risk assessment” do warunków polskich, [w:] K. Stasiak, Ł. Wirkus, P. Kozłowski, T. Jedynak (red.), Dziewięćdziesięciolecie kurateli sądowej w Polsce. Historia – teraźniejszość – przyszłość, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 363–370.
Sztuka M. (2013). Anachronizm i aktualność. Idea resocjalizacji w sporze o nowoczesność, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sztuka M. (2016). Szacowanie ryzyka w pracy kuratora. Polskie rozwiązania i ich odpowiedniki w rozwiniętych systemach zachodnich, [w:] M. Konopczyński, Ł. Kwadrans, K. Stasiak (red.), Polska kuratela sądowa na przełomie wieków – nadzieje, oczekiwania, dylematy, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 79–91.
Szykut M. (2012). Elementy szacowania ryzyka w pracy kuratorów dla dorosłych w Polsce – kontrowersje pedagogiczne, „Rocznik Andragogiczny”, t. 19, s. 197–206.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. 1997, nr 90, poz. 557).
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. – O kuratorach sądowych (Dz.U. 2001, nr 98, poz. 1071).
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. 2001, nr 98, poz. 1070).
Węgliński A. (2019). Zastosowanie metody zarządzania ryzykiem zachowań przemocowych w metodyce wykonania dozorów kuratorskich, „Probacja”, nr 3, s. 31–57.
Wojnarska A., Korona K. (2020). Zadania diagnostyczne kuratora sądowego – teoria i praktyka, „Resocjalizacja Polska”, nr 20, s. 59–79.
Wójcik D. (2013). Stosowanie w postępowaniu karnym narzędzi diagnostyczno-prognostycznych służących oszacowaniu ryzyka powrotności do przestępstwa, „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne”, t. 16, s. 59–102.
Wysocka E. (2015). Diagnoza pozytywna w resocjalizacji. Model teoretyczny i metodologiczny, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wysocka E. (2018). Znaczenie diagnozy osobopoznawczej i środowiskowej w polskim modelu kurateli sądowej – możliwości i ograniczenia, [w:] K. Stasiak (red.), Kuratela sądowa w Polsce. Analiza systemu. Księga pamiątkowa dedykowana Doktorowi Tadeuszowi Jedynakowi, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 211–234.
Zinkiewicz B. (2013). Kompetencje absolwenta pedagogiki resocjalizacyjnej, [w:] J. Aksman, S. Nieciuński (red.), Kształcenie kompetencji w biegu życia człowieka, Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM, s. 79–93.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Miłosz Mółka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Akademii Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Akademii Ignatianum w Krakowie. Akademia Ignatianum w Krakowie jest uprawniona do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 579
Liczba cytowań: 0
