Ontologia dojrzałości wobec imperatywu przemijania

Abstrakt

W artykule poruszone zostały fenomeny dojrzałości podmiotu w perspektywie przemijania będącego granicznym doświadczeniem podmiotu. Kanwą tekstu jest czas będący Lacanowskim symptomem dla podmiotu w jego poczuciu egzystencjalnego sensu, generując konieczność podejmowania indywidualnych strategii radzenia sobie ze starością. Ontologiczny i epistemologiczny wymiar tekstu oparty jest na narzędziach interpretacyjnych wywodzących się z psychoanalizy Jacques’a Lacana. Dojrzałość w warstwie interpretacyjnej osadzona została w Heideggerowskim rozumieniu ontologicznej „niededukcyjnej konstrukcji genealogii różnych możliwych rodzajów bycia” (Heidegger 1994: 16). Problematyzacja zagadnienia dojrzałości podmiotowej w aspekcie myślenia o przemijaniu, czasie i rozwoju wyznacza pytania o hermeneutyczne oraz dyskursywne źródła powstawania symptomu uruchamiającego graniczne doświadczenia podmiotu. Perspektywę interpretacyjną wyznacza założenie, że największą transformację kulturową można upatrywać w ujawniającym się wymuszaniu stosowania rozmaitych praktyk społecznych, sprowadzających działanie do strukturalizacji konkretnych założeń, celów i efektów.

Współczesne myślenie o seniorach poddane zostało presji zmian mających zabarwienie rewolucji świadomościowej na poziomie aksjologicznym, wywłaszczanym przez pragmatyzm i użyteczność podmiotu sprowadzonego do narzędzia przynoszącego potencjalny zysk społeczny. Tekst w swej warstwie interpretacyjnej skonstruowany jest na kanwie dyskursu Jacques’a Lacana i odnosi się do takich kwestii jak: dialektyka języka, optyka widzenia, prymat znaczących nad podmiotem, podmiot jako „kulturowy artefakt”.