Trauma and “fruitfulness” of adult learning processes
DOI:
https://doi.org/10.12775/RA.2025.002Keywords
fruitful learning, reflection, trauma, Peter JarvisAbstract
The article is of an analytical nature, and the thesis is proven using deliberately selected literature and a reconstruction of its content that allows for reaching the planned conclusions. The aim of the article is to analyze the phenomenon of trauma in the context of learning trajectories included in Peter Jarvis’ concept of reflective learning. The analysis shows that trauma prevents a person from self-reflection, and, therefore, fruitful learning and personal growth without external help is excluded. The fruitful trajectories that Jarvis characterizes in his theory are possible to achieve in difficult life situations, but not in the case of trauma. The article ends with a short review of the 2023 trauma textbook by Lydia Hantke and Hans-Joachim Görges
References
Aleksander T. (2012), Etapy i uwarunkowania całożyciowego uczenia się, [w:] J. Aksman, S. Nieciuński (red.), Proces uczenia się przez całe życie, Kraków.
Brameld T. (1956), Toward a reconstructed philosophy of education, New York.
Brzezińska A. (2002), Dorosłość. Szanse i zagrożenia dla rozwoju, [w:] K. Appelt, A. Brzezińska, J. Wojciechowska (red.), Szanse i zagrożenia rozwoju w okresie dorosłości, Poznań.
Czerkawska O. (2012), O transgresji w edukacji dorosłych i poradnictwie, „Edukacja Dorosłych”, 2.
Dubas E. (2023), Biograficzność w oświacie dorosłych – wybrane stanowiska, „Rocznik Andragogiczny”, t. 30.
Faure E. (1975), Uczyć się, aby być, Warszawa.
Garland C. (red.) (2009), Czym jest trauma. Podejście psychoanalityczne, Warszawa.
Hantke L., Görges H.-J. (2023), Handbuch Traumakompetenz. Basiswissen für Therapie, Beratung und Pädagogik, wyd. 2 uaktualnione, Paderborn.
Illeris K. (2006), Trzy wymiary uczenia się, Wrocław.
Jarvis P. (2006), Towards comprehensive theory of human learning, Routledge, London–New York.
Jarvis P. (2012), Adult learning in the social context, Routledge, London–New York-Sydney.
Jarvis P. (2012), Transformatywny potencjał uczenia się w sytuacjach kryzysowych, tłum. A. Nizińska, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 3(59).
Kozielecki J. (2001), Psychotransgresjonizm, Warszawa.
Kwieciński Z. (1995), Socjopatologia edukacji, Olecko.
Kwieciński Z. (2012), Pedagogie postu. Preteksty. Konteksty. Podteksty, Kraków.
Levine P.A. (2017), Trauma i pamięć. Mózg i ciało w poszukiwaniu autentycznej przeszłości, Warszawa.
Levine P.A. (2017), Uleczyć traumę. 12-stopniowy program wychodzenia z traumy, Warszawa.
Lis-Turlejska M. (2012), Stres potraumatyczny. Występowanie, następstwa, terapia, Warszawa.
Malec M. (2004), Doświadczenie krytycznego wydarzenia – „prowokacją” uczenia się dorosłych, [w:] R. Góralska, J. Półturzycki (red.), Edukacja ustawiczna w szkołach wyższych – od idei do praktyki, Płock–Toruń.
Malewski M. (2010), Od nauczania do uczenia się. O pragmatycznej zmianie w andragogice, Wrocław.
Miller A. (2007), Dramat udanego dziecka. W poszukiwaniu siebie, Warszawa.
Miller M. (2014), Prawdziwy „dramat udanego dziecka”: tragedia Alice Miller – jak ukryty uraz wojenny oddziałuje na rodzinę, Kraków.
Oleś P. (2015), Psychologia człowieka dorosłego. Ciągłość – zmiana – integracja, Warszawa.
Pawlak J. (2009), Autokreacja. Psychologiczna analiza zjawiska i jego znaczenie dla rozwoju człowieka, Kraków.
Perkowska-Klejman A. (2019), Poszukiwanie refleksyjności w edukacji. Studium teoretyczno-empiryczne, Warszawa.
Przetacznik-Gierowska M., Tyszkowa M. (red.) (2000), Psychologia rozwoju człowieka, Warszawa.
Schiraldi G.R. (2019), Siła rezyliencji: jak poradzić sobie ze stresem, traumą i przeciwnościami losu?, Sopot.
Shankarnarayan S. (2009), Procesy identyfikacyjne w przypadku traumy, [w:] G. Garland (red.), Czym jest trauma. Podejście psychoanalityczne, Warszawa, s. 152–164.
Solarczyk-Szwec H. (2014), Uczenie się przez całe życie jako metakompetencja, [w:] J. Grzesiak (red.), Ewaluacja poprawy jakości kształcenia, Kalisz–Konin.
Solarczyk-Szwec H. (2015), Cztery ćwiartki biograficznego uczenia się, „Rocznik Andragogiczny”, t. 22.
Sztompka P. (2000), Trauma wielkiej zmiany, Warszawa.
Wolynn M. (2017), Nie zaczęło się od ciebie: jak dziedziczona trauma wpływa na to, kim jesteśmy i jak zakończyć ten proces, Warszawa.
Zielińska-Kostyło H. (2010), Uniwersalność przesłania „Pedagogii uciśnionych” Paula Freire’go, „Rocznik Andragogiczny”, t. 17
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Hanna (Zielińska) Stawiarska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 15
Number of citations: 0
