Ponadczasowość myśli dydaktycznej świętego Augustyna

Abstrakt

Dzieło katechetyczne De catechizandis rudibus, czyli o Początkowym nauczaniu religii”, ze względu na sposób, w jaki św. Augustyn traktuje jego adresata i adresatów jego przepowiadania, można uznać za aktualne dla kolejnych pokoleń pedagogów – nie tylko katechetów czy nauczycieli. Poddany przez Augustyna wnikliwej analizie cały proces nauczania katechetycznego jest istotny dla rozumienia edukacji w szerszym znaczeniu – jako edukacji humanistycznej, której nie należy redukować do aspektu technologicznego, lecz rozpatrywać w kategoriach całokształtu oddziaływań zachodzących w toku wzajemnych relacji pomiędzy nauczycielem i uczniem. Rozważania Augustyna odnoszą się do podstaw prowadzonych procesów wychowawczych, które wynikają z przyjętej cielesno-duchowej koncepcji człowieka i jego świata wartości oraz powiązania nauczania katechetycznego z codziennym życiem człowieka. Augustyn, doceniając egzystencjalny wymiar nauczania katechetycznego, wpisuje się w refleksję nad możliwościami poznania naturalnego i religijnego w poszukiwaniu odpowiedzi na pytania o sens i cel życia. Na tej drodze pokazuje specyfikę chrześcijańskiego humanizmu i możliwości, jakie daje on w rozwiązywaniu problemów wychowawczych. Metodyka, którą proponuje św. Augustyn, uwrażliwia na wychowawczy aspekt dydaktyki. Pokazuje, że separacja oddziaływań dydaktycznych i wychowawczych jest sprzeczna z ideą integralnego rozwoju człowieka, która jest wpisana w pedagogikę personalistyczną. Wynika z tego przeświadczenie, że każdy nauczyciel, niezależnie, jakie treści są przedmiotem jego zainteresowań, jest wychowawcą.