Poznanie przez upodobnienie jako wejście w model Davida Silvermana
DOI:
https://doi.org/10.12775/PBE.2014.009Słowa kluczowe
metodologia jakościowa, teoria poznania, podmiot poznający, podmiot poznawany, poznanie przez upodobnienieAbstrakt
Artykuł rozpatruje perspektywę metodologiczną, którą warto stosować w badaniach pedagogicznych, a w szczególności w pedagogice specjalnej. Perspektywa ta oparta jest ona na twierdzeniu Davida Silvermana o tym, że „nie istnieje neutralny problem badawczy”. Świat poznajemy w zależności od sposobu w jaki jest reprezentowany. Są to ograniczenia w poznawaniu, wskazujące na subiektywizm poznania.
W dalszej części artykułu nawiązuję do teorii poznania i podmiotu jako centralnego pojęcia i przyjmuję perspektywę J. Maritaina, teoretyka personalizmu chrześcijańskiego, który filozofię osoby ludzkiej wywodzi z tomistycznego pojęcia osoby.
Wskazuję na zgodność dwóch analizowanych koncepcji, co do wyróżnianych ograniczeń w poznawaniu i pokazuje możliwość pogłębienia poznania poprzez strategię upodobnienia afektywnego, umysłowego, upodobnienia do rzeczywistości jako nie dającej się ująć w pojęcia i poznania poetyckiego.
Zajmuję się tą przestrzenią poznania przez upodobnienie Jacques Maritane’a jako wejścia w pełnię poznanie właściwego też pedagogice specjalnej.
Bibliografia
Binnebesel J. (2010), Tanatopedagogika jako próba zrozumienia inności – syndrom Pinokio,
(w:) Obecność i Nieobecność. Sytuacja człowieka słabego we współczesnej cywilizacji
(przyczynek do studium), pod red. zespołu PRTON KPS WNP UMK (Monika D. Filińska,
B. Momot, A. Wojciechowski), WN UMK, Toruń.
Binnebesel J. (2012), Tanatopedagogika – w doświadczeniu wielowymiarowości człowieka
i śmierci, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Bocheński J. M. (1992, 1993), Współczesne metody myślenia, Wydawnictwo ”W drodze”,
Poznań; (tłum. Stanisław Judycki – tyt. oryg. Die zeitgenössischen Denkmethoden, A. Francke AG Verlag, Bern 1954).
Gogacz M. (1991), Ku etyce chronienia osób – wokół podstaw etyki, Wydawnictwo Pallotinum,
Warszawa.
Hirszfeld L. (1989), Historia jednego życia, PAX, Warszawa.
Krąpiec M. (1995), Dzieła VII; Metafizyka – zarys teorii bytu, red. wyd. KUL, Lublin (także:
Krąpiec M. A. (1978), Metafizyka. Zarys teorii bytu. wyd. 2 przejrzane poprawione,
Lublin).
Lejeune J. (1988), Existe-t-il une morale naturelle?, [w:] „Humanae vitae”: 20 Anni dopo.
Atti dell II Congresso Internazionale di Teologia Morale, Roma, 9–12 novembre 1988,
wyd. Ares, Milano (bez r. wyd.).
Lejeune J. (1979), L’origine de l’intelligence, Académie des Sciences Morales et Politiques,
Séance du 14 mai 1979.
Lejeune J. (1981), La débilité de l’intelligence, Médicine de Paris 1981, 5, pp. 137–142.
Maritain J. (1988a), Podmiotowość człowieka (tytuł oryg. Court traite de l‘existence et de
l‘existant, wyd. 2, Flammarion, Paris 1964, s. 101–138), [w:] tegoż, Pisma filozoficzne,
Wydawnictwo ZNAK.
Maritain J. (1988b), Naturalne doświadczenie mistyczne i próżnia (tytuł oryg. Quatre essais
sur l’esprit dans sa condition charnelle, nowe wyd. popr. i uzup. Paris, Alsatia 1956,
s. 127–166) (w:) tegoż, Pisma filozoficzne Wydawnictwo ZNAK, Kraków.
Menne A. (1985), Wprowadzenie do metodologii. Elementarne ogólne metody naukowe
pracy umysłowej w zarysie, [w:] Menne A., Bombik M., Olszewski T., Nieznański E.
Z ogólnej metodologii nauk, wyd. Akademii Teologii Katolickiej, t. II serii Miscellanea
Logica, Warszawa.
Silverman D. (2012a), Interpretacja danych jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa.
Silverman D. (2012b), Prowadzenie badań jakościowych, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Speck O. (2005), Niepełnosprawni w społeczeństwie. Podstawy ortopedagogiki (tyt. oryg.
System Heilpädagogik. Ein ökologisch reflexive Grundlegung); Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne, Gdańsk.
Tischner J. (1990, 2001, 2012), Filozofia dramatu, Éditions du Dialogue, Societété d’éditions
internationales, Paris, 1990; także Wydawnictwo Znak, Kraków 2001, 2012.
Wojciechowski Andrzej, (2012), Pedagogika obecności, śladem Księdza Józefa Tischnera
„Filozofii dramatu”, Wydawnictwo Akapit, Toruń.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 386
Liczba cytowań: 0