A Change or Status Quo? A Critical Analysis of New Core Curricula for Civic Education
DOI:
https://doi.org/10.12775/PBE.2017.027Keywords
civic education, core curriculum, school education, schoolAbstract
In this paper I present the results of research that are focused on the assessment of learning outcomes formulated in “new” core curricula for civic education. Using the results of analysis of “old” core curricula, I look for the answer to the following question: Do the “new” core curricula introduce such changes to civic education that significantly change its shape? In order to answer this question, I analyze in particular the content of the learning outcomes, their structure, taking into account their belonging to the area of knowledge, skills and attitudes.In addition, I assess the learning outcomes for the function of education. I conclude that, despite the changes described, the “new” core curricula retain the status quo in terms of the overall shape of the school civic education and they also repeat the mistakes of the “old”
core curricula.
References
Bernstein, B. (1990). Odtwarzanie kultury. Przekł. Z. Bokszański, A. Piotrowski, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Biesta G. (2017). Don’t Be Fooled by Ignorant Schoolmasters: On the Role of the Teacher in Emancipatory Education. Policy Futures in Education, Vol. 15 (1), s. 52–73.
Chmura-Rutkowska I., Duda M., Mazurek M., Sołtysiak-Łuczak A. (red.) (2016). Gender w podręcznikach. Projekt badawczy. t. 1–3. Warszawa: Fundacja Feminoteka.
Chomczyńska-Miliszkiewicz M. (2000). Ukryte przekazy w podręcznikach edukacji seksualnej. Forum Oświatowe, nr 2.
Chomczyńska-Rubacha M. (2010). Standardy rozwojowe edukacji seksualnej. Studia Edukacyjne, nr 12.
Chomczyńska-Rubacha M., Pankowska D. (2011). Władza – ideologia – socjalizacja. Polityczność podręczników szkolnych. W: M. Chomczyńska-Rubacha (red.). Podręczniki i poradniki. Konteksty. Dyskursy. Perspektywy. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Chomczyńska-Rubacha M., Pankowska D. (2016). Płeć i rodzaj w edukacji formalnej. W: I. Chmura-Rutkowska, M. Duda, M. Mazurek, A. Sołtysiak-Łuczak (red.) (2016). Gender w podręcznikach. Projekt badawczy. t. 1, Warszawa: Fundacja Feminoteka.
Chustecka M., Kielak E., Rawłuszko M. (red.) (2016). Edukacja antydyskryminacyjna. Ostatni dzwonek! O deficytach systemu edukacji formalnej w obszarze przeciwdziałania dyskryminacji i przemocy motywowanej uprzedzeniami. Raport z badań. Warszawa: Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej.
Czech-Włodarczyk C. (2012). Neoliberalizm a edukacja obywatelska. Studium porównawcze na przykładzie publicznych szkół średnich w Polsce i Kanadzie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Pankowska D. (2009). Obraz systemu ról płciowych w polskich podręcznikach dla klas początkowych. W: L. Kopciewicz, E. Zierkiewicz (red.). Koniec mitu niewinności? Płeć i seksualność w socjalizacji i edukacji. Warszawa: Wydawnictwo Psychologii i Kultury ENETEIA.
Dewey J. (1963). Demokracja i wychowanie. Wstęp do filozofii wychowania. Przeł. Z. Bastgen. Warszawa: Książka i Wiedza.
Dolata R., Koseła K. , Wiłkomirska A., Zielińska A. (2004). Młodzi obywatele. Wyniki międzynarodowych badań młodzieży. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Dudzikowa M., Knasiecka-Falbierska K. (red.) (2013). Sprawcy i/lub ofiary działań pozornych w edukacji szkolnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Gawlicz K., Rudnicki P., Starnawski M. (red.) (2015). Dyskryminacja w szkole – obecność nieusprawiedliwiona. O budowaniu edukacji antydyskryminacyjnej w systemie edukacji formalnej w Polsce. Raport z badań. Warszawa: Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej.
Gibbs G. (2011). Analizowanie danych jakościowych. Tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Gołębniak B. D. (2004). Szkoła wspomagająca rozwój. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.). Pedagogika. T. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Groot I. de, Veugelers W. (2015). Why We Need to Question the Democratic Engagement of Adolescents in Europe. Journal of Social Science Education, vol. 14, no. 4.
Kopińska V. (2016). Wartości demokratyczne w szkole. Krytyczna analiza podstaw programowych kształcenia ogólnego. Rocznik Pedagogiczny, t. 39, s. 55–67.
Kopińska V. (2017). Edukacja obywatelska w szkole. Krytyczna analiza dyskursu podręczników szkolnych. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Kopińska V., Majchrzak K., Szwech A., (2017). Patriotyzm w edukacji szkolnej. Założenia podstaw programowych kształcenia ogólnego. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, Nr 1.
Kopińska V., Solarczyk-Szwec H. (red.) (2017). Kompetencje społeczne i obywatelskie w podstawach programowych kształcenia ogólnego. Krytyczna analiza. Toruń: Wydawnictwo UMK (w druku).
Kopińska V., Solarczyk-Szwec H., (2016). Edukacja dla wspólnoty? Krytyczna analiza podstaw programowych kształcenia ogólnego. Forum Oświatowe, nr 2.
Kwieciński Z. (1995). Socjopatologia edukacji, Olecko: Mazurska Wszechnica Nauczycielska, s. 21–33.
Mencel M. (2008). Rada szkoły. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Niemierko B. (2002). Cele kształcenia. W: K. Kruszewski (red.). Sztuka nauczania. tom I – Czynności nauczyciela. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Pankowska D. (2014). Kwestia płci i rodzaju – „nieobecny dyskurs” w kształceniu nauczycieli. Przegląd Badań Edukacyjnych, nr 19 (2).
Pankowska D., Chomczyńska-Rubacha M. (2015). Formalne podstawy edukacji a polityka gender mainstreaming. Studia Edukacyjne, nr 36.
Popow M. (2012). Dyskurs obywatelstwa w podręcznikach do kształcenia literaturowego w gimnazjum. Krytyczna analiza dyskursu. Kultura – Społeczeństwo – Edukacja, nr 2.
Potulicka E. (2010). Wolny rynek edukacyjny a zagrożenia dla edukacji. W: E. Potulicka, J. Rutkowiak (red.),.Neoliberalne uwikłania edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Przyborowska B., Kopińska V., Murawska I., (2016). Kompetencje społeczne i obywatelskie na trzecim etapie edukacyjnym – pozór podstawy programowej kształcenia ogólnego. Przegląd Badań Edukacyjnych, vol. 23 nr 2.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół, Dz. U. 2017, poz. 703.
Rubacha K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Solarczyk-Szwec H., Matusiak A., Kopińska V. (2016). Kompetencje społeczne na wejściu w dorosłość. Krytyczna analiza podstawy programowej kształcenia ogólnego dla IV etapu edukacyjnego. Edukacja Dorosłych, nr 2.
Starego K. (2011. Obraz porządku społecznego i tożsamości obywatelskiej na przykładzie wybranych podręczników wiedzy o społeczeństwie. W: M. Chomczyńska-Rubacha (red.). Podręczniki i poradniki. Konteksty. Dyskursy. Perspektywy. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Szymański M. J. (2001). Kryzys i zmiana. Studia nad przemianami edukacyjnymi w Polsce w latach dziewięćdziesiątych. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
Śliwerski B. (2013). Diagnoza uspołecznienia publicznego szkolnictwa w III RP w gorsecie centralizmu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Veugelers W. (2011). Theory and Practice of Citizenship Education. The Case of Policy, Science and education in the Netherlands. Revista de Educatión, número extraordinario,
Westheimer J., Kahne J. (2004). What Kind of Citizen? The Politics of Educating for Democracy. American Educational Research Journal, vol. 41, nr 2.
Wiłkomirska A. (2013). Wiedzieć i rozumieć, aby być obywatelem. Studium empiryczne. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Załącznik nr 2 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej ( Dz. U. 2017, poz. 356).
Załącznik nr 1 do projektu Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla czteroletniego liceum ogólnokształcącego, pięcioletniego technikum oraz branżowej szkoły II stopnia w wersji przekazanej do konsultacji publicznych w dniu 18.07.2017 r.) (https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12300604/katalog/12446876#12446876, dostęp 18-07-2017)
Załącznik nr 2 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. 2012, poz. 977 ze zm.).
Załącznik nr 4 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. 2012, poz. 977 ze zm.).
Zamojska E. (2010). Równość w kontekstach edukacyjnych. Wybrane aspekty równości w polskich i czeskich podręcznikach szkolnych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Żłobicki W. (2002). Ukryty program w edukacji. Między niewiedzą a manipulacją. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Lista dokumentów wykorzystanych do stworzenia katalogu kategorii analitycznych:
Załącznik do Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie – Kompetencje kluczowe w uczeniu się przez całe życie – Europejskie Ramy Odniesienia (L/394).
Polska Rama Kwalifikacji – Raport Referencyjny. Odniesienie Polskiej Ramy Kwalifikacji na rzecz uczenia się przez całe życie do Europejskiej Ramy Kwalifikacji.
Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2020. Załącznik do Uchwały nr 61 Rady Ministrów z dnia 26 marca 2013 r. w sprawie przyjęcia „Strategii Rozwoju Kapitału Społecznego 2020”, M.P. z 2013 r., poz. 378.
Lista publikacji wykorzystanych do stworzenia katalogu kategorii analitycznych:
Argyle M. (2002). Umiejętności społeczne. W: N.J. Mackintosh, A.M. Colman (red.), Zdolności a procesy uczenia się. Poznań: Zysk i S-ka.
Biesta G. (2009). What Kind of Citizenship for European Higher Education? Beyond the Competent Active Citizen, European Educational Research Journal, Volume 8, Number 2, http://dx.doi.org/10.2304/eerj.2009.8.2.146, dostęp: 2013-11-10.
Biesta G.(2011). Learning Democracy in School and Society. Education, Lifelong Learning and the Politics of Citizenship. Rotterdam: Sense Publishers.
Hoskins B., Villalba E., Van Niljen D., Barber C. (2008). Measuring Civic Competence in Europe. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.
Martowska K. (2012). Psychologiczne uwarunkowania kompetencji społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Liberi Libri.
Martowska K., Matczak A. (2013). Pomiar kompetencji społecznych – prezentacja nowego narzędzia diagnostycznego. W: K. Martowska, A. Matczak, Psychologia Jakości Życia, tom 1, s. 43–56.
Matczak A. (2007). Kwestionariusz kompetencji społecznych. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Riggio R. E. (1986). Assesment of basic social skills, Journal of Personality and Social Psychology, nr 51, s. 649–660.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 648
Number of citations: 0
