Koncepcja / rozumienie prawa w dyskursach podręczników do wiedzy o społeczeństwie dla szkół ponadgimnazjalnych

Abstrakt

Celem artykułu jest próba diagnozy szkolnej edukacji prawnej. Chodzi przy tym o identyfikację dominujących reżimów dyskursywnych w zakresie koncepcji prawa. Dominujące dyskursy, z jednej strony konstruują określone ramy dla rozumienia prawa, z drugiej zaś – są wyrazem władzy, pozwalają na dostrzeżenie, co tak naprawdę jest ważne i pożądane. Poszukując odpowiedzi na pytanie badawcze: „Jakie rozumienie/koncepcja prawa wynika z podstawy programowej oraz podręczników do wiedzy o społeczeństwie?” zastosowano krytyczną analizę dyskursów wynikających z  podręczników do wiedzy o społeczeństwie dla IV etapu edukacyjnego oraz podstaw programowych w tym zakresie. Analiza ta ma charakter pilotażowy w związku  z tym nie obejmuje wszystkich podręczników. Wyniki są jednak interesujące, ponieważ wskazują m.in. na wyraźne wartościowanie prezentowanych koncepcji oraz dominację pozytywistycznej perspektywy w rozumieniu prawa. Taki stan rzeczy pozostaje w sprzeczności z deklaracjami w zakresie celów edukacji obywatelskiej, a ponadto reprodukuje i utrwala elementy dysfunkcjonalne współczesnego prawa i kultury prawnej.