From Lifelong Creativity to Self-Authorship: The Humanistic and Creational Dimension of Women’s Citizenship in Education – Maria Grzegorzewska and Irena Wojnar
DOI:
https://doi.org/10.12775/PBE.2023.023Keywords
Maria Grzegorzewska, Irena Wojnar, citizenship, women, Poland, lifelong creativity, self-authorshipAbstract
The developed issue aimed to search for sources and categories of meanings used to define the essence of citizenship in the context of the adopted humanistic and creative perspective. The research problems concerned the following: 1) the areas of civic activity in the subjective and social dimension of reference; 2) the place of women’s lifelong creativity in the humanistic and creative dimension of citizenship, and 3) the space of transgressive development in women’s lifelong creativity in education. Due to the research problem that arose in the procedure of analysing the lifelong creativity of selected female characters, secondary sources and evidence of their professional work were taken into account. Sources of the interpretation of citizenship were adopted based on Maria Ossowska’s (1946) essay Wzór obywatela w ustroju demokratycznym [The Model of a Citizen in a Democratic System], in which the author distinguished and characterised 13 civic virtues and identified abilities proposed by Charles Taylor (2001). My perspective on interpreting the sources of citizenship combines the humanistic and creative dimensions, an added value contained in the title approach: from lifelong creativity to self-authorship. Self-authorship is understood as the forces of subjectivity, intentionality, the meaning of life and creative adaptation. The lifelong creativity of women in education and their achievements determine their cognitive and social value and emancipatory nature. Women’s lifelong creativity shows the presence of important areas of transgressive development related to the acquisition of knowledge and scientific achievements and the activities carried out in the field of social practice, referred to as (self-)realisation.
References
Archer, M.S. (2013). Człowieczeństwo. Problem sprawstwa [Humanity. The Problem of Perpetration], transl. A. Dziuban. Krakow: Wydawnictwo Nomos.
Arendt, H. (2010). Kondycja ludzka [The Human Condition], transl. A. Łagodzka. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Arendt, H. (2016). Życie umysłu [The Life of the Mind], transl. H. Buczyńska-Garewicz, R. Piłat, B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Craft, A. (2001). Little c Creativity. In: A. Craft, B. Jeffrey, & M. Leibling (Eds.), Creativity in Education (pp. 45–61). London–New York: Continuum.
Cybal-Michalska, A., Piejka, A. (2022). Profesor Irena Wojnar (1924–2021) pro memoria [Professor Irena Wojnar (1924–2021) pro memoria]. Nauka, 2, 61–66, doi: 10.24425/nauka.2022.140337.
Depta, H. (2014). Bogdan Suchodolski – osoba i myśl. Zbior studiow pod redakcją Ireny Wojnar [Bogdan Suchodolski – Person and Thought. A Collection of Studies Edited by Irena Wojnar]. Kwartalnik Pedagogiczny, 3(233), 177–184.
Doroszewska, J. (1989). W stronę człowieka [Towards a Man]. In: U. Eckert, & M. Gawarecka (Eds.), Wspomnienia o Marii Grzegorzewskiej [Memories of Maria Grzegorzewska], (pp. 66–68). Warszawa: Wydawnictwo APS.
Golubev, A. (1967). Maria Grzegorzewska [Maria Grzegorzewska]. Tygodnik Powszechny,
, 1–2.
Grzegorzewska, M. (2002). Listy do młodego nauczyciela [Letters to a Young Teacher]. Warszawa: Wydawnictwo APS.
Han-Ilgiewicz, N. (1976). Audycje radiowe ku czci Marii Grzegorzewskiej [Radio Broadcasts in Honour of Maria Grzegorzewska]. Szkoła Specjalna, 3, 246–247.
Homa, T. (2013). Obywatelskość. Wybrane europejskie ujęcia filozoficzne i kulturowe. Studium historyczno-hermeneutyczne [Citizenship. Selected European Philosophical and Cultural Approaches. A Historical-Hermeneutical Study]. Krakow: Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Hryniewicka, A. (2014a). Wkład Marii Grzegorzewskiej w rozwoj pedagogiki specjalnej. O tym, na czym polega geniusz dobroci. Część I [Contribution to the Development of Special Education. About What the Genius of Kindness is All About. Part I]. Szkoła Specjalna, 1, 68–72.
Hryniewiecka, A. (2014b). Maria Grzegorzewska: psychologia wobec niepełnosprawności [Maria Grzegorzewska: Psychology Towards Disability]. In: S. Volkmann-Raue, & E.H. Luck (Eds.), Najwybitniejsze kobiety w psychologii XX wieku [The Greatest Women in Psychology of the Twentieth Century], transl. W. Zeidler (pp. 341–362). Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Koc, K. (2020). Obywatelskość w edukacji humanistycznej (w duchu Hannah Arendt) [Citizenship in Humanistic Education (in the spirit of Hannah Arendt)]. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka, 37(57), 41–59, doi: 10.14746/pspsl.2020.37.3.
Kozielecki, J. (1983). Działania transgresyjne. Przekraczanie granic samego siebie [Transgressive Actions. Pushing the Boundaries of Yourself]. Przegląd Psychologiczny, 3(26), 505–517.
Kozielecki, J. (1987). Koncepcja transgresyjna człowieka. Analiza psychologiczna [The Transgressive Concept of Man. A Psychological Analysis]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kozielecki, J. (1999). Transgresje jako źrodło kultury [Transgressions as a Source of Culture]. In: J. Kozielecki (Ed.), Humanistyka przełomu wieków [Humanities at the Turn of the Century]. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak.”
Kozielecki, J. (2001). Psychotransgresjonizm. Nowy kierunek psychologii [Psychotransgressionism. A New Direction in Psychology]. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak.”
Kozielecki, J. (2009). Psychotransgresjonizm – zarys nowego paradygmatu [Psychotransgressionism – an Outline of a New Paradigm]. In: J. Kozielecki (Ed.), Nowe idee w psychologii. Psychologia XXI wieku [New ideas in Psychology. 21st Century Psychology], (pp. 330–348). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Maslow, A.H. (1990). Motywacja i osobowość [Motivation and Personality], transl. P. Sawicka. Warszawa: Wydawnictwo PAX.
Nussbaum, M. (2008). W trosce o człowieczeństwo. Klasyczna obrona kształcenia ogólnego [Cultivating Humanity: A Classical Defense of Reform in Liberal Education], transl. A. Męczkowska. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Nussbaum, M. (2016). Nie dla zysku. Dlaczego demokracja potrzebuje humanistów [Not for Profit. Why Democracy Needs the Humanities], transl. Ł. Pawłowski. Warszawa: Wydawnictwo Fundacja Kultura Liberalna.
Obuchowski, K. (2000). Od przedmiotu do podmiotu [From Object to Subject]. Bydgoszcz: Wydawnictwo. Uczelniane Akademii Bydgoskiej.
Obuchowski, K. (2001). W poszukiwaniu właściwości człowieka [In Search of Human Properties]. Poznań: Oficyna Wydawnicza Garmond.
Obuchowski, K., Błachnio, A. (2011). Teoria osobowości autorskiej i kwestionariusz POA [The Theory of Self-authoring Personality and the POA Questionnaire]. In: W. Zeidler (Ed.), Kwestionariusze w psychologii. Postępy, zastosowania, problemy [Questionnaires in Psychology. Advances, Applications, Problems], (pp. 57–89). Warszawa: Vizja Press&It.
Ossowska, M. (1946). Wzór obywatela w ustroju demokratycznym [A Model Citizen in a Democratic System]. Warszawa: Zarząd Głowny Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego.
Popek, S. (2000). Człowiek jako jednostka twórcza [Man as a Creative Unit]. Lublin: UMCS.
Read, H. (1976). Wychowanie przez sztukę [Education Through Art], transl. A. Trojanowska- Kaczmarska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Richards, R. (1999). Everyday Creativity. In: M.A. Runco, & S.R. Pritzker (Eds.), Encyclopedia of Creativity (pp. 683–689). San Diego: Academic Press.
Ricoeur, P. (2003). O sobie samym jako innym [Soi-meme comme un autre] [Oneself as Another], transl. B. Chełstowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rozmarynowska, K. (2018). Podmiotowe źrodła obywatelstwa [Subjective Sources of Citizenship]. Seminare, 39 (2), 35–44, doi: 10.21852/sem.2018.2.03.
Runco, M.A. (2005). Creativity Giftedness In: R.J. Sternberg, J. Davidson (Eds.), Conceptions of Giftedness (pp. 295–311). New York: Cambridge University Press.
Suchodolski, B. (1947). Wychowanie dla przyszłości [Education for the Future]. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Suchodolski, B. (1987). Wychowanie i strategie życia [Upbringing and Life Strategies]. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Suchodolski, B. (1990). Wychowanie mimo wszystko [Education Anyway]. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Szmidt, K.J. (2013). Pedagogika twórczości [Creativity Pedagogy]. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Taylor, Ch. (2001). Pojęcie osoby [The Concept of a Person], transl. R. Wieczorek. In: J. Gornicka-Kalinowska (Ed.), Filozofia podmiotu [Philosophy of the Subject], (pp. 401–420). Warszawa: Fundacja Aletheia.
Volkmann-Raue, S., & Luck, E.H. (2011/2014). Najwybitniejsze kobiety w psychologii XX wieku [The Greatest Women in Psychology of the Twentieth Century], transl. and scientific editor of the Polish edition W. Zeidler (pp. 363–385). Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Wojnar, I. (1963). Esthétique et Pédagogie [Aesthetics and Upbringing]. Paris: Presses Universitaires de France.
Wojnar, I. (1964/1970). Estetyka i wychowanie [Aesthetics and Upbringing]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wojnar, I. (1966). Estética y Pedagogia [Aesthetics and Upbringing], transl. C. Gerhard. Mexico: Fondo de Cultura Economica.
Wojnar, I. (1970). Estetica e Pedagogia [Aesthetics and Upbringing], transl. R. Squadrilli. Firence: Editrice La Nuova Italia.
Wojnar, I. (1980). Teoria wychowania estetycznego. Zarys problematyki [Theory of Aesthetic Education. An Outline of the Issue]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wojnar, I. (1994). Trzy wymiary estetycznej samowiedzy człowieka [Three Dimensions of the Aesthetic Self-knowledge of Man]. Sztuka i Filozofia, 8, 77–92.
Wojnar, I. (2000). Humanistyczne intencje edukacji [Humanistic Intentions of Education]. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak.”
Wojnar, I. (2015). Obszary humanistycznego zaniepokojenia [Areas of Humanistic Concern]. Res humana, 18–21.
Wojnar, I. (2016). Humanistyczne przesłanki niepokoju [Humanistic Premises of Unrest]. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
Wojnar, I. (Ed.). (2021). Humanistyczne ambiwalencje globalizacji. Zbiór studiów [Humanistic Ambivalences of Globalisation. Collection of Studies]. Warszawa: Polska Akademia Nauk Komitet Prognoz “Polska 2000 PLUS.”
Wojnar, I., Witalewska, H., Lipowski, M.Ł. (2009). O humanistyczną wrażliwość nauczycieli. [On the Humanistic Sensitivity of Teachers].Warszawa: Wydawnictwo ZNP.
Wróblewska, H.M. (2021a). Boundaries of Sense-creating Experiences in the Literary Works by Karol Wojtyła and the Concept of Transgression by Jozef Kozielecki. Fides et Ratio, 48(4), 236–249, doi: 10.34766/fetr.v48i4.1004.
Wróblewska, H.M. (2021b). Tworczość. Dramat. Transgresja. Przestrzenie intersubiektywnych doświadczeń w mistrzowskim dyskursie [Creation. Drama. Transgression. Spaces of Intersubjective Experiences in a Masterful Discourse]. Przestrzenie Teorii, 36(16), 273–290, doi: 10.14746/pt.2021.36.16.
Wróblewska, H.M. (2022a). Tworczość jako perspektywa doświadczenia. Synergiczność doświadczeń w tworczości (cało)życiowej [Creativity as a Perspective of Experience. The Synergy of Experiences in Lifelong Creativity]. Kultura i Edukacja, 3(137), 81–97, doi: 10.15804/kie.2022.03.05.
Wróblewska, H.M. (2022b). Człowiek rodzi się dla rozkwitu. Ku tworczym źródłom potencjału (w) tożsamości miejsca [Man is Born to Flourish. Towards the Creative Sources of Potential (in) the Identity of the Place]. Biografistyka Pedagogiczna, (7)2, 193–188, doi: 10.36578/BP.2022.07.33.
Wróblewska, M. (2015). Kompetencje twórcze w dorosłości [Creative Competence in Adulthood]. Białystok: Wydawnictwo Trans Humana.
Wróblewska, M. (2019). Człowiek – Sprawca transgresyjny. Podejście badawcze w aspekcie tworczym i biograficznym [Man – Transgressive Perpetrator. A Research Approach in a Creative and Biographical Aspect]. In: A. Ciążela, & S. Jaronowska (Eds.). Homo transgressivus w poszukiwaniu sensu istnienia. Od transgresji do transcendencji? [Homo Transgressivus in Search of the Meaning of Existence. From Transgression to Transcendence?], (pp. 155–177). Warszawa: Wydawnictwo APS.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Halina Monika Wróblewska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 197
Number of citations: 0
