Prywatne Gimnazjum Sanatoryjne Męskie dr. Jana Wieczorkowskiego w Rabce (1924–1939)

Marek Świder, Maria Marta Urlińska

DOI: http://dx.doi.org/10.12775/SPI.2016.2.011

Abstrakt


W roku 1924 powstała w Rabce szkoła przeznaczona dla uczniów chorych przybywających do uzdrowiska na leczenie sanatoryjne. Niniejszy artykuł prezentuje idee i rozwiązania proponowane przez Gimnazjum Męskie Sanatoryjne dr. Jana Wieczorkowskiego w Rabce. Wykorzystano materiały dostępne w Archiwum Państwowym oraz archiwum szkolnym LO im. E. Romera w Rabce-Zdroju. W tekście odwołano się także do wspomnień byłych uczniów tej placówki, wydanych drukiem bądź opublikowanych na stronach internetowych. Zostały pokazane społeczne uwarunkowania powoływania pierwszych placówek szkolnych na tych terenach oraz zapotrzebowanie w tym środowisku na działania oświatowe w latach poprzedzających założenie szkoły sanatoryjnej. Udokumentowana została historia instytucji, pokazana jej specyfika, wraz z programem nauczania czy podporządkowaną leczeniu organizacją pracy szkoły. Zaprezentowano charakterystykę postaci związanych z tą placówką (dyrektora, nauczycieli i uczniów), pokazano zależność między jakością pracy szkoły a wynikami uczniów przybyłych na krótszy lub dłuższy okres do rabczańskiego zdrojowiska. Wskazano na przyczyny sukcesu szkoły, jaki niewątpliwie został osiągnięty w tej niewielkiej miejscowości w trudnych latach międzywojnia. W centrum działalności szkoły ukazano postać założyciela, właściciela i dyrektora tej placówki, jego pomysł na organizację nauki w trakcie procesu leczenia, oraz ideę wykorzystania walorów tego szczególnego miejsca, w którym szkoła funkcjonowała.


Słowa kluczowe


gimnazjum; szkoła sanatoryjna; szkolnictwo państwowe i prywatne; kształcenie w okresie międzywojennym; leczenie uzdrowiskowe

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Akta Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego. Zespół 1342, sygn.: KOSK 32, 33, złożone w Archiwum Państwowym, Delegatura w Spytkowicach.

Akta Prywatnego Gimnazjum Męskiego Sanatoryjnego dra J. Wieczorkowskiego w Rabce, sygn.: 29/3564/2, 3, 8–12, 18, 20–21, 23, 23, 26, 32–35, 37, 38–42, 48–51, 29/3564/48–51.

Czarnecka A., Historia szkoły, http://www.sp2.rabka.pl/historia/historia.html.

Ceklarz K., Ceklarz J., Gaweł J., Kuczaj P., Urbanowski H, Rabka. Złote lata Rabki-Zdroju, Studio Plan Art, Rabka-Zdrój 2014.

Historia Uzdrowiska Rabka, cz. 2, http://www.rabka.pl/index.php?dzial=2&dok=2.

Kowalczyk K., Miejsca kultu religijnego w Rabce Zdroju, Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy, Kraków 2003.

Nawratil E., Trybowski C., Rabka i okolice oraz krótki przewodnik po Beskidzie Wyspowym i Gorcach, Wydawnictwo Zakładu Zdrojowego w Rabce, Kraków 1938.

Olszewska M., Trybowska E., Słownik biograficzny Rabki, Oficyna Wydawnicza „Wierchy”, Kraków – Rabka Zdrój 2012.

Olszewski Z., Michał od Cyganów, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1985.

Prospekt Gimnazjum Męskiego Sanatoryjnego z Internatem dr. J. Wieczorkowskiego w Rabce, w archiwum szkolnym LO im. E. Romera w Rabce-Zdrój.

Statut Internatu Prywatnego Gimnazjum Męskiego dr. Jana Wieczorkowskiego w Rabce, w archiwum szkolnym LO im. E. Romera w Rabce-Zdrój.

Urbanowski H., Początki działalności Liceum Ogólnokształcącego im. E. Romera w Rabce-Zdroju. Szkoła z tradycją, „Wieści Rabczańskie” 2014, nr 1(17).

Urbanowski H., Takie były Zdroju początki. Złote lata Rabki Zdroju, Wydawnictwo MOK, Rabka-Zdrój 2014.

http://www.lucjanwolanowski.com/index.php?id=287.

http://www.rabka.pl/index.php?dzial=3.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


              

Czasopismo otrzymało dofinansowanie w ramach działalności upowszechniającej naukę DUN na lata 2019-2020 w ramach projektu: „Tłumaczenia i usługi edytorsko-wydawnicze i oraz poligraficzne kwartalnika Studia Paedagogica Ignatiana” – zadanie finansowane w ramach umowy nr 882/P-DUN/2019 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę”

ISSN 2450-5358   e-ISSN 2450-5366

Partnerzy platformy czasopism