Prywatne Gimnazjum Sanatoryjne Męskie dr. Jana Wieczorkowskiego w Rabce (1924–1939)
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2016.2.011Słowa kluczowe
gimnazjum, szkoła sanatoryjna, szkolnictwo państwowe i prywatne, kształcenie w okresie międzywojennym, leczenie uzdrowiskoweAbstrakt
W roku 1924 powstała w Rabce szkoła przeznaczona dla uczniów chorych przybywających do uzdrowiska na leczenie sanatoryjne. Niniejszy artykuł prezentuje idee i rozwiązania proponowane przez Gimnazjum Męskie Sanatoryjne dr. Jana Wieczorkowskiego w Rabce. Wykorzystano materiały dostępne w Archiwum Państwowym oraz archiwum szkolnym LO im. E. Romera w Rabce-Zdroju. W tekście odwołano się także do wspomnień byłych uczniów tej placówki, wydanych drukiem bądź opublikowanych na stronach internetowych. Zostały pokazane społeczne uwarunkowania powoływania pierwszych placówek szkolnych na tych terenach oraz zapotrzebowanie w tym środowisku na działania oświatowe w latach poprzedzających założenie szkoły sanatoryjnej. Udokumentowana została historia instytucji, pokazana jej specyfika, wraz z programem nauczania czy podporządkowaną leczeniu organizacją pracy szkoły. Zaprezentowano charakterystykę postaci związanych z tą placówką (dyrektora, nauczycieli i uczniów), pokazano zależność między jakością pracy szkoły a wynikami uczniów przybyłych na krótszy lub dłuższy okres do rabczańskiego zdrojowiska. Wskazano na przyczyny sukcesu szkoły, jaki niewątpliwie został osiągnięty w tej niewielkiej miejscowości w trudnych latach międzywojnia. W centrum działalności szkoły ukazano postać założyciela, właściciela i dyrektora tej placówki, jego pomysł na organizację nauki w trakcie procesu leczenia, oraz ideę wykorzystania walorów tego szczególnego miejsca, w którym szkoła funkcjonowała.
Bibliografia
Akta Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego. Zespół 1342, sygn.: KOSK 32, 33, złożone w Archiwum Państwowym, Delegatura w Spytkowicach.
Akta Prywatnego Gimnazjum Męskiego Sanatoryjnego dra J. Wieczorkowskiego w Rabce, sygn.: 29/3564/2, 3, 8–12, 18, 20–21, 23, 23, 26, 32–35, 37, 38–42, 48–51, 29/3564/48–51.
Czarnecka A., Historia szkoły, http://www.sp2.rabka.pl/historia/historia.html.
Ceklarz K., Ceklarz J., Gaweł J., Kuczaj P., Urbanowski H, Rabka. Złote lata Rabki-Zdroju, Studio Plan Art, Rabka-Zdrój 2014.
Historia Uzdrowiska Rabka, cz. 2, http://www.rabka.pl/index.php?dzial=2&dok=2.
Kowalczyk K., Miejsca kultu religijnego w Rabce Zdroju, Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy, Kraków 2003.
Nawratil E., Trybowski C., Rabka i okolice oraz krótki przewodnik po Beskidzie Wyspowym i Gorcach, Wydawnictwo Zakładu Zdrojowego w Rabce, Kraków 1938.
Olszewska M., Trybowska E., Słownik biograficzny Rabki, Oficyna Wydawnicza „Wierchy”, Kraków – Rabka Zdrój 2012.
Olszewski Z., Michał od Cyganów, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1985.
Prospekt Gimnazjum Męskiego Sanatoryjnego z Internatem dr. J. Wieczorkowskiego w Rabce, w archiwum szkolnym LO im. E. Romera w Rabce-Zdrój.
Statut Internatu Prywatnego Gimnazjum Męskiego dr. Jana Wieczorkowskiego w Rabce, w archiwum szkolnym LO im. E. Romera w Rabce-Zdrój.
Urbanowski H., Początki działalności Liceum Ogólnokształcącego im. E. Romera w Rabce-Zdroju. Szkoła z tradycją, „Wieści Rabczańskie” 2014, nr 1(17).
Urbanowski H., Takie były Zdroju początki. Złote lata Rabki Zdroju, Wydawnictwo MOK, Rabka-Zdrój 2014.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 653
Liczba cytowań: 0
