Can family memory research illuminate the darkness of genealogy? A new look at the origin of the Czartoryski Princes
DOI:
https://doi.org/10.12775/SZ.2023.03Keywords
genealogy, memory, genealogical consciousness, Lithuanian-Ruthenian knyazi, power elites, Polish-Lithuanian CommonwealthAbstract
The article deals with the question of the origin of the Princes Czartoryski. This problem has long been discussed in historiography, yet it still cannot be regarded as resolved. In response to the recent studies denying the Algirdas (Olgierd) roots of the Czartoryskis, the author proposes a new look at the family lineage, attempting to illuminate the problem of the Czartoryskis’ origin based on a critical examination of beliefs functioning in the memory and tradition of the family in the Old-Polish period. The analysis, scrutinising in retrogressive order the Czartoryski family tradition of the seventeenth and eighteenth centuries, the collective memory of the family in the sixteenth century, and finally, the message of a 1442 document by King Władysław III Jagiellon, which is critical to the issue under examination, provides arguments supporting the Algirdas lineage of the princes.
References
Antoniewicz M., Protoplaści książąt Radziwiłłów. Dzieje mitu i meandry historiografii, Warszawa 2011
Assmann J., Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, tłum. A. Kryczyńska-Pham, Warszawa 2015
Bieniak J., Rody rycerskie jako czynnik struktury społecznej w Polsce XIII–XV wieku (uwagi problemowe), w: tenże, Polskie rycerstwo średniowieczne. Wybór pism, Kraków 2002, s. 57–82
Czamańska I., Wiśniowieccy. Monografia rodu, Poznań 2007
Dworzaczek W., Genealogia, Warszawa 1959
Halecki O., Koriatowicze a przodkowie Holszańskich i Czartoryskich, Mies. Herald., 18, 1939, s. 81–88
Halecki O., Ostatnie lata Świdrygiełły i sprawa wołyńska za Kazimierza Jagiellończyka, Kraków 1915
Kelembet S., Knâzì Nesvìz’kì ta Zbaraz’kì: XIII – počatok XVI stolìt’, Kremenčuk 2017
Kempa T., Zabiegi kniaziów Olelkowiczów słuckich o uzyskanie miejsca w senacie po 1569 roku, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 47, 2003, s. 65–88
Korczak L., Monarcha i poddani. System władzy w Wielkim Księstwie Litewskim w okresie wczesnojagiellońskim, Kraków 2008
Paszkiewicz H., O genezie i wartości Krewa, Warszawa 1936
Puzyna J., O pochodzeniu kniazia Fedka Nieświzkiego, Mies. Herald., 4, 1911, nr 1–6, s. 6–15, 43–47, 74–82
Rogulski J., Genealogia rodu Sanguszków księcia Symeona Samuela Sanguszki, St. Źródł., 56, 2018, s. 155–187
Rogulski J., Insignia ducalis splendoris. Splendor rodziny książąt Sanguszków i środki jego manifestacji od XV do XVIII wieku, Kraków 2022
Rogulski J., Nowożytny ród szlachecki jako „wspólnota pamięci”. Przypadek książąt Sanguszków (XV–XVIII w.), Przegl. Hist., 108, 2017, nr 3, s. 491–530
Semkowicz W., Ród Pałuków, Kraków 1907
Stadnicki K., Bracia Władysława-Jagiełły Olgierdowicza króla polski, wielkiego xięcia Litwy, Lwów 1867
Stadnicki K., Synowie Gedymina, t. 2: Lubart xiążę wołyński, Lwów 1855
Tęgowski J., Który Konstanty – Olgierdowic czy Koriatowic – był przodkiem kniaziów Czartoryskich?, w: Europa Orientalis. Polska i jej wschodni sąsiedzi od średniowiecza po współczesność. Studia i materiały ofiarowane Profesorowi Stanisławowi Aleksandrowiczowi w 65. rocznicę urodzin, red. Z. Karpus, T. Kempa, D. Michaluk, Toruń 1996, s. 53–59
Tęgowski J., Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów, Poznań 1999
Tęgowski J., Uzupełnienia i poprawki do „Pierwszych pokoleń Giedyminowiczów”, w: Skryptorium. Prace historyczne ofiarowane Profesorowi Tomaszowi Nowakowskiemu, red. D. Dąbrowski, D. Karczewski, M.G. Zieliński, Bydgoszcz 2021, s. 365–380
Wasilewski T., Pochodzenie i początek kariery domu Czartoryskich, w: Litwa i jej sąsiedzi od XII do XX wieku. Studia ofiarowane prof. dr. hab. Jerzemu Ochmańskiemu w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, red. G. Błaszczyk, A. Kijas, Poznań 1994, s. 45–63
Wolff J., Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku, Warszawa 1895
Wolff J., Ród Gedimina. Dodatki i poprawki do dzieł hr. K. Stadnickiego […], Kraków 1886
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 199
Number of citations: 0