Profilaktyka w miejscu pracy jako praktyka oparta na dowodach naukowych
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2019.3.004Słowa kluczowe
profilaktyka społeczna, środowisko pracy, substancje psychoaktywne, uzależnienie, praktyka oparta na dowodachAbstrakt
Zaangażowanie w tworzenie bezpiecznego i zdrowego miejsca efektywnej pracy powinno być celem każdego pracodawcy bez względu na wielkość przedsiębiorstwa. Używanie przez pracowników środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych i/lub nowych substancji psychoaktywnych w celach innych niż medyczne może mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo i prawidłowe wykonywanie pracy, a tym samym stanowić szeroko rozumiane zagrożenie zarówno dla pracownika, jak i przedsiębiorstwa. W obliczu zagrożenia uzależnieniem pracowników, a tym samym obniżenia się jakości ich życia oraz efektywności wykonywanej pracy, istotne staje się pytanie o warunki skuteczności prowadzonych oddziaływań z zakresu profilaktyki społecznej w środowisku zatrudnienia. Jasno określone cele dostosowane do potrzeb odbiorców, różne rodzaje prowadzonych działań oraz akcji promocyjnych to istotne elementy, które powinny być uwzględnione przy budowaniu wewnętrznej polityki ograniczania konsumpcji substancji psychoaktywnych przez pracowników. Celem niniejszego artykułu jest prezentacja współczesnych strategii z zakresu profilaktyki używania środków psychoaktywnych w miejscu pracy, które zgodnie z wiedzą naukową (dowodami empirycznymi) odznaczają się wysoką skutecznością. W tym celu dokonano analizy dostępnej literatury przedmiotu.
Bibliografia
About the Division of Workplace Programs. 2019. https://www.samhsa.gov/workplace/about [dostęp: 20.06.2019].
Armbruster D. (2002). On-Site Workplace Drug Testing, [w:] A.J. Jenkins, B.A. Goldberger (red.), On-Site Drug Testing, Totowa (N.J.): Humana Press, s. 25–35.
Bennett J.B, Lehman W.E.K., Reynolds G.S. (2000). Team Awareness for Workplace Substance Abuse Prevention: The Empirical and Conceptual Development of a Training Program, „Prevention Science”, t. 1, nr 3, s. 157–172. DOI: 10.1023/a:1010025306547.
Breen G.-M., Matusitz J. (2009). An Updated Examination of the Effects of Illegal Drug Use in the Workplace, „Journal of Human Behavior in the Social Environment”, t. 19, nr 4, s. 434–447. DOI: 10.1080/10911350902870183.
Cook R., Schlenger W. (2002). Prevention of Substance Abuse in the Workplace: Review of Research on the Delivery of Services, „The Journal of Primary Prevention”, t. 23, nr 1, s. 115–142. DOI: 0278-095X/02/0900-0115/0.
Europejski raport narkotykowy. Tendencje i osiągnięcia. (2019). Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, http://www.emcdda.europa.eu/system/files/publications/11364/20191724_TDAT19001PLN_PDF.pdf [dostęp: 20.06.2019].
Flynn P.M., Simpson D.D. (2013). Adaptacja i wdrażanie terapii opartej na dowodach naukowych, [w:] P.M. Miller (red.), Terapia uzależnień. Metody oparte na dowodach naukowych, przeł. E. Józefowicz, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 412–430.
Goszczyńska E. (2013). Regulacje prawne dotyczące konsumpcji alkoholu i narkotyków w pracy, „Medycyna Pracy”, nr 64(4), s. 593–608, http://dx.doi.org/10.13075/mp.5893.2013.0045.
Informator dla zakładów pracy na temat problemów używania substancji psychoaktywnych przez pracowników. Adaptacji treści podręcznika do polskich warunków dokonali: E. Goszczyńska, E. Korzeniowska, K. Knol, P. Pankonin, P. Plichta, J. Pyżalski, K. Puchalski, P. Wojtaszczyk, https://promocjazdrowiawpracy.pl/wp-content/uploads/2018/10/informator-dla-pracodawcow-mepmis-2-1.pdf [dostęp: 20.06.2019].
Korzeniowska E., Puchalski K., Goszczyńska E. (2013). Zarządzanie problemem konsumpcji tytoniu, alkoholu i innych substancji psychoaktywnych w firmie. Poradnik dla pracodawców i menadżerów, Łódź, https://promocjazdrowiawpracy.pl/wpcontent/uploads/2018/10/poradnik_pracodawcy.pdf [dostęp: 20.06.2019].
Macdonald S., Wells S. (1999). Strategie profilaktyki w miejscu, pracy: doświadczenia z badań nad oceną potrzeb w pięciu zakładach pracy, „Alkoholizm i Narkomania”, nr 1(34), s. 111–117.
Mielecka-Kubień Z. (2017). Oszacowanie kosztów społecznych używania narkotyków w Polsce w 2015 r., https://www.cinn.gov.pl/portal?id=1285104 [dostęp: 20.06.2019].
Model Plan for a Comprehensive Drug-Free Workplace Program. (1989). https://www.samhsa.gov/sites/default/files/workplace/ModelPlan508.pdf [dostęp: 20.06.2019].
Puchalski K., Korzeniowska E. (2017). Promocja zdrowia w zakładach pracy w Polsce w 2015 r. – diagnoza na podstawie reprezentatywnego badania firm zatrudniających powyżej 50 pracowników, „Medycyna Pracy”, nr 68(2), s. 229–246. DOI: 10.13075/mp.5893.00532.
Raport o stanie narkomanii w Polsce. (2018). Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, https://www.cinn.gov.pl/portal?id=15&res_id=1417507 [dostęp: 20.06.2019].
Sorensen J.L., Hettema J.E., Larios S. (2018). Co to jest terapia oparta na dowodach naukowych?, [w:] P.M. Miller (red.), Terapia uzależnień. Metody oparte na dowodach naukowych, przeł. E. Józefowicz, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 23–40.
Van Hasselt M., Keyes V., Bray J., Miller T. (2015). Prescription Drug Abuse and Workplace Absenteeism: Evidence from the 2008–2012 National Survey on Drug Use and Health, „Journal of Workplace Behavioral Health”, nr 30, s. 379–392. DOI: 10.1080/15555240.2015.1047499.
Węgrzecka-Giluń J., Malczewski A. (red.) (2011). Europejskie standardy jakości w profilaktyce uzależnień. Podręcznik dla specjalistów profilaktyki uzależnień, Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii.
Wynne R., De Broeck V., Vandenbroek K., Leka S., Jain A., Houtman I., McDaid D., Park A.-L. (2017). Promowanie zdrowia psychicznego w miejscu pracy. Wytyczne dotyczące wdrażania kompleksowego podejścia, Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Akademii Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Akademii Ignatianum w Krakowie. Akademia Ignatianum w Krakowie jest uprawniona do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 860
Liczba cytowań: 0