Kształcenie pedagogiczne w seminariach nauczycielskich Krakowa okresu autonomii galicyjskiej
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2016.3.007Słowa kluczowe
kształcenie pedagogiczne, pedagogika, treści nauczania, plany nauczania, podręczniki do przedmiotów pedagogicznych, wykładowcy, seminaria nauczycielskieAbstrakt
W artykule podjęto próbę przedstawienia problemu edukacji pedagogicznej w państwowych seminariach nauczycielskich w Krakowie. Rozważania dotyczą funkcjonowania tych instytucji w okresie autonomii galicyjskiej. Podstawowym źródłami służącymi do przedstawienia procesu edukacji pedagogicznej w seminariach były głównie sprawozdania dyrektorów seminariów nauczycielskich oraz podręczniki do nauczania przedmiotów pedagogicznych. Na podstawie analizy wymienionych źródeł zaprezentowano zagadnienia dotyczące: treści nauczania przedmiotów pedagogicznych, wykładowców przedmiotów pedagogicznych, podręczników i wydawnictw pomocniczych z zakresu pedagogiki, oraz tematykę pedagogiczną prac pisemnych domowych i egzaminów dojrzałości. Treści kształcenia pedagogicznego obejmowały realizację takich przedmiotów jak: historia pedagogiki, pedagogika, dydaktyka, psychologia, antropologia oraz te treści, które współcześnie nazwalibyśmy pedagogiką przedszkolną, były one realizowane w seminariach żeńskich. Ze sprawozdań wynika, że przedmiotów pedagogicznych nauczali zazwyczaj dyrektorzy seminariów nauczycielskich lub ich zastępcy. Byli to nauczyciele, którzy aktywnie działali w towarzystw naukowych i podejmowali współpracę z czasopismami pedagogicznych. Ponadto popularyzowali wyniki swoich badań m.in. na łamach takich czasopism, jak: „Szkoła” i „Czasopismo Pedagogicznego” oraz „Muzeum”.
Bibliografia
C.K. Seminarya Nauczycielskie Męskie i Żeńskie Królestwa Galicji i Wielkiego Księstwa Krakowskiego w okresie 1871–1896, Drukarnia W.A. Szyjkowskiego, Lwów 1897.
C.K. Seminarya Nauczycielskie Męskie od roku 1871–1896, oprac. A. Żukowski, w: C.k. Seminarya Nauczycielskie Męskie i Żeńskie Królestwa Galicji i Wielkiego Księstwa Krakowskiego w okresie 1871–1896, Drukarnia W.A. Szyjkowskiego, Lwów 1897, s. 361–405.
C.K. Seminarya Nauczycielskie Żeńskie w Krakowie od roku 1871–1896, oprac. J. Dobrowolski, w: C.k. Seminarya Nauczycielskie Męskie i Żeńskie Królestwa Galicji i Wielkiego Księstwa Krakowskiego w okresie 1871–1896, Drukarnia W.A. Szyjkowskiego, Lwów 1897, s. 283–316.
C.K. Seminarium Nauczycielskie Męskie w Krakowie 1871–1891, na ćwierćwiekowy jubileusz istnienia tego zakładu naukowo-wychowawczego, oprac. A. Żukowski, Drukarnia W.A. Szyjkowskiego, Lwów 1897.
Księga Jubileuszowa Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, 1868–1908, Nakładem Towarzystwa Pedagogicznego, Drukarnia Związkowa, Lwów 1909.
Majorek Cz., Galicyjskie szkolnictwo pedagogiczne w latach 1775–1871, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 1967, nr 3.
Majorek Cz., System kształcenia nauczycieli szkół ludowych w Galicji doby autonomicznej (1871–1914), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1971.
Meissner A., Kształcenie nauczycieli w Środkowej Galicji 1871–1914, Wydawnictwo WSP w Rzeszowie, Rzeszów 1974.
Meissner A., Spór o duszę polskiego nauczyciela. Społeczeństwo galicyjskie wobec problemów kształcenia nauczycieli, w: Galicja i jej dziedzictwo, t. 20, Wydawnictwo WSP w Rzeszowie, Rzeszów 1999.
Meissner A., Seminaria nauczycielskie, w: Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku, T. V, R–St., Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2006, s. 697–700.
Meissner A., Meissner-Łozińska J., Szkice z dziejów myśli pedagogicznej w zaborze austriackim 1772–1918, Wyższa Szkoła Innowacji i Ekonomii w Lublinie, Lublin 2013.
Spis przedmiotów zawartych w XXV rocznikach „Szkoły”, ułożył i uporządkował Michał Frąckiewicz, Nakładem Towarzystwa Pedagogicznego, Drukarnia Związkowa, Lwów 1894.
Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Męskiego w Krakowie za czas od 1871–1875, Drukarnia W.L. Anczyca i Sp., Kraków 1875.
Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Męskiego w Krakowie za rok szkolny 1906/1907, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1907.
Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Żeńskiego w Krakowie za czas od roku 1872 do 1875, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1875.
Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Żeńskiego w Krakowie za rok szkolny 1906/1907, Nakładem Funduszu Naukowego, Kraków 1907.
Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Żeńskiego w Krakowie za rok szkolny 1909/1910, Druk A. Koziańskiego, Kraków 1910.
Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Męskiego w Krakowie za lata szkolne 1907/8, 1908/9, 1909/1910, Drukarnia „Prawdy” Kraków 1910.
Sprawozdanie Dyrekcji c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Żeńskiego w Krakowie za czas od roku 1910/11 do 1913/14, Nakładem Funduszu Naukowego, Kraków 1914.
Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Seminaryum Nauczycielskiego Żeńskiego w Krakowie za rok szkolny 1903, Druk A. Koziańskiego, Kraków 1903.
Sprawozdanie Dyrekcji Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Krośnie, Nakładem Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Krośnie, Miejsce Piastowe 1928.
Szulakiewicz W., O edukacji pedagogicznej kobiet: Antoniny Machczyńskiej myśl pedeutologiczna, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2015, R. 58, nr 1–2, s. 7–23.
Szulakiewicz W., Władysław Seredyński. Studium z dziejów pedagogiki galicyjskiej, seria: Galicja i jej dziedzictwo, t. 7, Wydawnictwo WSP w Rzeszowie, Rzeszów 1995.
Szulakiewicz W., Polskie podręczniki do dydaktyki w Galicji w latach 1860–1914, w: Galicja i jej dziedzictwo, T. 6, Nauczyciele galicyjscy, red. A. Meissner, Wydawnictwo WSP w Rzeszowie, Rzeszów 1996, s. 59–77.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 524
Liczba cytowań: 0