Przyszłe kompetencje i model współczesnej szkoły. Propozycje dotyczące kadry, programu nauczania i zmian technologicznych

Abstrakt

Artykuł analizuje wyzwanie, jakim jest dostosowanie współczesnych szkół do wymogów generowanych przez szybki postęp technologiczny, przemiany społeczno-kulturowe i ewoluujące oczekiwania rynku pracy. Punktem wyjścia jest koncepcja kompetencji przyszłości, które zawierają umiejętności interdyscyplinarne, zawodowe i społeczno-emocjonalne, niezbędne do funkcjonowania w warunkach niepewności i rosnącej cyfryzacji. W artykule zaproponowano kierunki zmian w trzech kluczowych obszarach: zasobach ludzkich, programach nauczania i technologiach edukacyjnych.

W obszarze polityki kadrowej podkreślono się potrzebę redefinicji procedur rekrutacji kandydatów na nauczycieli, a także lepszego ich przygotowania pedagogicznego i psychologicznego. Szczególną uwagę poświęcono rozwojowi kompetencji społeczno-emocjonalnych, wspieranemu przez wprowadzenie narzędzi VR i symulacji edukacyjnych do programów kształcenia nauczycieli. Technologie te tworzą bezpieczne środowisko do ćwiczenia umiejętności interpersonalnych i reagowania na sytuacje dydaktyczne i edukacyjne. W wymiarze programowym pokreślono konieczność reorientacji celów edukacyjnych w kierunku rozwoju kompetencji, a nie wyłącznie przekazywania treści przedmiotowych. Podkreślono znaczenie zagadnień interdyscyplinarnych, aktywizujących i skoncentrowanych na uczniu metod nauczania, a także zadań, które sprzyjają kreatywności, współpracy i krytycznemu myśleniu. Odnosząc się do technologii, podkreślono konieczność systematycznej integracji sztucznej inteligencji i wirtualnej rzeczywistości z procesem uczenia się. Narzędzia te mogą wspierać symulację złożonych zjawisk, poprawiać zrozumienie i umożliwiać bardziej spersonalizowane formy nauczania.

W artykule stwierdzono, że skuteczność proponowanych reform zależy od skoordynowanego zaangażowania społeczności szkolnej, instytucji akademickich i decydentów edukacyjnych, a także od gotowości do przyjęcia innowacyjnego i zorientowanego na przyszłość modelu nauczania.