Ludwik Piechnik SJ (1920–2006). Pierwszy kierownik Katedry Historii Oświaty (1997–1998) Akademii Ignatianum w Krakowie
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPI.2022.2.003Słowa kluczowe
Ludwik Piechnik, jezuici, historia oświaty i wychowania, pedagogika, Akademia Ignatianum w KrakowieAbstrakt
W 2022 roku przypada 25 rocznica powstania Katedry Historii Wychowania funkcjonującej w ramach obecnego Wydziału Pedagogicznego Akademii Ignatianum w Krakowie. Celem artykułu jest zaprezentowanie sylwetki pierwszego kierownika katedry, ks. prof. Ludwika Piechnika SJ. Badania przeprowadzono metodą analizy dokumentów – zarówno źródłowych, jak i opracowań. Artykuł wpisuje się w nurt badań biograficznych.
Śledząc edukacyjne losy ks. Ludwika Piechnika, można zauważyć, że jego życie utkane było z wydarzeń, decyzji, które budowały krok po kroku wychowawcę młodzieży, naukowca, wykładowcę akademickiego, wreszcie kierownika katedry. Był historykiem i pedagogiem, dlatego badanie przeszłości edukacyjnej pozostawało w polu jego głównych zainteresowań. Zajmowała go również edukacyjna teraźniejszość, w którą zaangażował się jako wychowawca i organizator opieki zastępczej. Z analizy biografii Profesora Ludwika Piechnika wyłania się sylwetka osoby, która – przejawiając niezwykłą wrażliwość wobec dzieci i młodzieży – nie ograniczała się do analiz teoretycznych, ale wyrażała przekonanie, że trzeba być blisko tych, o których się pisze. Można zatem powiedzieć o nim, że potrafił umiejętnie łączyć teorię z edukacyjną praktyką.
Bibliografia
Źródła
Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydział Historyczno-Filozoficzny (AUJ WFH)
– AUJ WFH 259 Teczka doktorska L. Piechnika.
– AUJ WFH, Doktorat 1961/86 Praca doktorska L. Piechnika.
– AUJ WFH, sygn. KM 56 Akta dyplomowe L. Piechnika.
– AUJ WFH, sygn. 31 Akta Katedry i Seminarium Historii Najnowszej Wychowania i Oświaty.
Catalogus Provinciae Poloniae Minoris Societatis Iesu 1950.
Catalogus Provinciae Poloniae Minoris Societatis Iesu 1952.
Catalogus Provinciae Poloniae Minoris Societatis Iesu 1953.
Opracowania
Bartnicka K. (1999). Ksiądz Profesor Ludwik Piechnik SJ i Akademia Wileńska, „Lithuania”, nr 3(33), s. 59–63.
Bieś A.P., Szulakiewicz W. (2008). Piechnik Ludwik (1920–2006), [w:] A. Meissner, W. Szulakiewicz (red.), Słownik biograficzny polskiej historii wychowania, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 644–650.
Cieślak S. (2006). Śp. Ks. prof. dr hab. Ludwik Piechnik SJ (1920–2006), „Nasza Przeszłość”, nr 106, s. 7–25.
Cieślak S. (2013). Działalność społeczno-kulturalna jezuitów galicyjskich w stowarzyszeniach katolickich 1856–1914, Kraków: Wydawnictwo WAM; Akademia Ignatianum.
Cieślak S. (2016). Jezuicki Ośrodek Tajnego Nauczania w Starej Wsi k. Brzozowa, [w:] A. Królikowska, M. Łątkowski, B. Topij-Stempińska (red.), Dzieło chwali Mistrza. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr hab. Irenie Popiołek z okazji 50-lecia pracy artystycznej oraz pracy pedagogicznej, Wydawnictwo WAM; Akademia Ignatianum, Kraków 2016, s. 353–382.
Dukała J., Kopiec J. (red.) (2003). Sto tomów „Naszej Przeszłości”. Bibliografia – dzieje – ludzie, Kraków: Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy.
Dzieło Pomocy Dzieciom. Fundacja Ruperta Mayera, http://www.dpd.pl/?historia-fundacji [dostęp: 31.05.2022].
Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564–1995 (2004). Oprac. L. Grzebień i in., Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”; Wydawnictwo WAM.
Grzebień L. (2001). Naukowa sylwetka ks. profesora Ludwika Piechnika SJ, „Rocznik Wydziału Filozoficznego WSFP Ignatianum w Krakowie 2000–2001”, s. 71–90.
Grzebień L. (2002). Ks. prof. Ludwik Piechnik – historyk wyjątkowy, „Nasze Sprawy”, nr 1, s. 27–28.
Jakubczyk M., Żądło J., Steczek B. (red.). Żmiąca. Kraina uśmiechem malowana, Wydawnictwo WAM, Kraków 2008.
Jezuicka ars educandi. Prace ofiarowane Księdzu Profesorowi Ludwikowi Piechnikowi SJ (1995). M. Wolańczyk, S. Obirek (red.), Kraków: Wydawnictwo WAM, s. 15–18 (Zawiera bibliografię jego prac do r. 1994).
Kochanowicz P. (2004). Ludwik Piechnik, Powstanie i rozwój jezuickiej „Ratio Studiorum” (1548–1599), „Przegląd Powszechny”, nr 1, s. 144–149.
Kołoszewska Z. (1999). Czas mija – prace zostają, „Gazeta Wileńska”, nr 221(222), 24 września, s. 3.
Kozłowska S. (1999). Polak – Doktorem Honoris Causa, „Kurier Wileński, nr 185(13730), 24 września, s. 5.
Kubik W. (2010). Jezuicka Wyższa Szkoła „Ignatianum w Krakowie, [w:] A. Królikowska (red.), Pedagogika Ignacjańska. Historia. Teoria. Praktyka, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”; Wydawnictwo WAM.
Mółka J. (2000). Ksiądz Prof. Ludwik Piechnik SJ Doktorem Honoris Causa Uniwersytetu Wileńskiego, „Rocznik Sekcji Pedagogiki Religijnej WSFP Ignatianum w Krakowie”, s. 11–15.
Mółka J. (2010). Godził naukę z wychowaniem, [w:] A.P. Bieś, B. Topij-Stempińska (red.), Pamięć wieków kształtuje potomność. Księga jubileuszowa dedykowana Księdzu Profesorowi Ludwikowi Grzebieniowi SJ z okazji 70. urodzin, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”; Wydawnictwo WAM, s. 597–607.
Obirek S. (1995). Księdza profesora Ludwika Piechnika SJ portret nie tylko naukowy, [w:] Wolańczyk, S. Obirek (red.), Jezuicka ars educandi. Prace ofiarowane Księdzu Profesorowi Ludwikowi Piechnikowi SJ, Kraków: Wydawnictwo WAM, s. 9–12.
Piechnik L. (1983). Dzieje Akademii Wileńskiej, t. 2: Rozkwit Akademii Wileńskiej w latach 1600–1655, Rzym: Institutum Historicum Societatis Jesu.
Piechnik L. (1984). Dzieje Akademii Wileńskiej, t. 1: Początki Akademii Wileńskiej 1570–1599, Rzym: Institutum Historicum Societatis Jesu.
Piechnik L. (1987). Dzieje Akademii Wileńskiej, t. 3: Próby odnowy Akademii Wileńskiej po klęskach potopu i okresu kryzysu 1655–1730, Rzym: Institutum Historicum Societatis Jesu.
Piechnik L. (1990). Dzieje Akademii Wileńskiej, t. 4: Odrodzenie Akademii Wileńskiej 1730–1773, Rzym: Institutum Historicum Societatis Jesu.
Piechnik L. (2003). Powstanie i rozwój jezuickiej „Ratio Studiorum” (1548–1599), Kraków: Wydawnictwo WAM; Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”.
Plečkaitis R. (1993). [recenzja:] Ludwik Piechnik, Dzieje Akademii Wileńskiej, t. 1–4, „Nasza Przeszłość” 79, s. 373–378.
Puchowski K. (2005). [recenzja:] Ludwik Piechnik, Powstanie i rozwój jezuickiej Ratio studiorum (1548–1599), (Studia i Materiały do Dziejów Jezuitów Polskich)”, „Horyzonty Wychowania” t. 4, nr 8, s. 288–293.
Stasiewicz-Jasiukowa I. (2004). O kondycji naukowej jezuitów polskich (od roku 1773 do XXI wieku), [w:] I. Stasiewicz-Jasiukowa (red.), Wkład jezuitów do nauki i kultury Rzeczypospolitej Obojga Narodów i pod zaborami, Kraków–Warszawa: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”; Wydawnictwo WAM – Komitet Historii Nauki i Techniki PAN.
Steczek B. (2006). Sylwetki. Homilia podczas mszy św. pogrzebowej o. L. Piechnika SJ, „Nasze Sprawy”, nr 8–9, s. 13–15.
Szulakiewicz W. (2006). Historia oświaty i wychowania w Polsce 1944–1956, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Walkusz J. (2016). Sekcja Historii Kościoła w Polsce 1964–2014, Pelplin: Wydawnictwo „Bernardinum”.
Woś J.W. (2006). „Człowiek dla innych”. Ojciec Ludwik Piechnik, jezuita (1920–2006), „Gazeta Niedzielna”, 23 lipca.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Anna Królikowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że:
jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Udziela Akademii Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Akademii Ignatianum w Krakowie. Akademia Ignatianum w Krakowie jest uprawniona do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Polityka prywatności
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 490
Liczba cytowań: 0