Wyzwania edukacyjne – wybrane preferencje mieszkańców obszarów wiejskich
DOI:
https://doi.org/10.12775/RA.2025.007Słowa kluczowe
edukacja pozaformalna, obszary wiejskie, wyzwania edukacyjne, uczenie się dorosłychAbstrakt
Prezentowane badanie skupiło się na preferencjach edukacyjnych zarówno w wymiarze osobistym, jak i społecznym, a także w kontekście wyzwań cywilizacyjnych (m.in. globalnej zmiany klimatu, ochrony środowiska i rozwoju technologii cyfrowych). Badanie ogólnopolskiej populacji (1001 osób) powyżej 16. roku życia, zamieszkującej obszary wiejskie, uwzględniało edukację formalną i pozaformalną (w tym rozwijanie kompetencji rolniczych, doskonalenie kompetencji zawodowych w innej sferze niż rolnictwo oraz doskonalenie kompetencji cyfrowych), a także kształtowanie umiejętności uczenia się. Celem przeprowadzonego badania było poznanie opinii mieszkańców obszarów wiejskich dotyczących wyzwań edukacyjnych, zakresu edukacji, innowacji edukacyjnych oraz rodzaju działań edukacyjnych. W zaprezentowanym badaniu zastosowano sondaż diagnostyczny. Analiza wyników uwzględniała podejście ilościowe (liczbę wskazań) oraz jakościowe (różnorodność odpowiedzi na otwarte pytania). Wyniki badania wskazały na potrzebę uczenia się i doskonalenia metakompetencji (sprawności uczenia się), a także doskonalenia sprawności cyfrowej. Dostrzeganie wagi społecznego uczenia się znalazło wyraz w podkreślaniu potrzeby organizowania grup o podobnych celach lub zainteresowaniach oraz sieci osób zaangażowanych w podobne działania. Badani uznali też za istotną dostępność pomocy w wybieraniu odpowiedniej oferty edukacyjnej w formie wsparcia informacyjnego i doradczego oraz potrzebę animowania współpracy w obrębie lokalnych wspólnot. Zwrócili również uwagę na znaczenie doskonalenia kompetencji edukatorów.
Bibliografia
Adam-Hernández A., Harteisen U. (2019), A proposed framework for rural resilience – how can peripheral village communities in Europe shape change?, „Rural Journal of Depopulation and Rural Development Studies”, nr 28, s. 7–42.
Babbie E.R. (2021), Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Coffield F. (2004), Learning styles and pedagogy in post-16 learning: a systematic and critical review, Learning and Skills Research Centre, London.
Cresswell J.W. (2013), Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Freire P. (2021), Pedagogy of hope, Bloomsbury Publishing PLC, London.
GUS (2024), Uczenie się osób dorosłych 2022, Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Gdańsku, Warszawa–Gdańsk.
Habermas J. (2015), Teoria działania komunikacyjnego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Hicks S.R.C. (2016), Zrozumieć postmodernizm. Sceptycyzm i socjalizm od Rousseau do Foucaulta, Biblioteka Myśli Pedagogicznej, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz.
Knowles M.S. (1984), Andragogy in action. Applying modern principles of adult education, CA: Jossey Bass San Francisco.
Kudełko J. (2023), Problemy i wyzwania rozwoju obszarów wiejskich, [w:] D. Rynio, A. Zakrzewska-Półtorak (red.), Przestrzeń i regiony w nowoczesnej gospodarce. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Korenikowi, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław, s. 247–258.
Kwieciński Z., Śliwerski B. (2019), Pedagogika. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Mathie R.G., Wals A.E.J. (2022), Whole school approaches to sustainability: exemplary practices from around the world, Wageningen University, Wageningen.
Meison D. (2022), Jakościowe metody badań społecznych. Podejście aplikacyjne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
MRiRW (2022), Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.
Reupert A., Straussner S.L., Weimand B., Maybery D. (2022), It takes a village to raise a child: understanding and expanding the concept of the “village”, „Frontiers in Public Health”, nr 10, s. 1–7.
Strzemińska A., Wiśnicka M. (2011), Młodzież na wsi. Raport z badania, Pracownia Badań i Innowacji „Stocznia”, Warszawa.
Szempruch J. (2024), Kierunki zmian świata – implikacje dla edukacji i nauczyciela, [w:] J. Szempruch, A. Cybal-Michalska, M.J. Szymański, B. Śliwerski, Wyzwania i dylematy uspołecznienia edukacji, Impuls, Kraków, s. 15–54.
Tremble D. (2023), Andragogy vs pedagogy: which approach is best in the post-16 classroom?, https://www.sec-ed.co.uk/content/best-practice/andragogy-vs-pedagogy-which-approach-is-best-in-the-post-16-classroom [dostęp: 10.12.2024].
Zahavi D. (2012), Fenomenologia Husserla, WAM, Kraków.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Marta Dobrzyniak

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 110
Liczba cytowań: 0